Υπάρχουν πολλά όμορφα νησιά στον ελλαδικό χώρο, άλλα μεγάλα και άλλα μικρά, τα οποία θα μπορούσα να αναφέρω. Για μερικά από αυτά (Σαντορίνη και Λευκάδα) έχω γράψει με λεπτομέρεια σε προηγούμενες αναρτήσεις και ίσως μελλοντικά αναφερθώ και σε άλλα ενδιαφέροντα νησιά της Ελλάδας. Εδώ εμφανίζω, με αλφαβητική σειρά, νησιά που έχω επισκεφτεί ή με έχουν εντυπωσιάσει.
Αγκίστρι
Είναι ένα πευκόφυτο τουριστικό νησί, με έκταση 11,7 τετρ. χλμ. και 800-1.000 περίπου μόνιμους κατοίκους και απέχει 3,5 μίλια από το λιμάνι της Αίγινας. Τους καλοκαιρινούς μήνες, μαζί με τους τουρίστες, ο αριθμός των κατοίκων φτάνει τους 5.000. Ανήκει στο νομό Πειραιώς και βρίσκεται στην καρδιά του Σαρωνικού. Στο νησί υπάρχουν τέσσερα χωριά: το Μεγαλοχώρι ή Μύλος (πρωτεύουσα), η Σκάλα (το φυσικό λιμάνι όπου προσεγγίζουν τα ferry boats από Πειραιά/Αίγινα), τα Λιμενάρια και το Μετόχι. Υπάρχει καθημερινά ακτοπλοϊκή σύνδεση με τον Πειραιά. Η διάρκεια του ταξιδιού με ferry boat είναι 2 ώρες, ενώ με «Ιπτάμενο δελφίνι» είναι 55 λεπτά. Το 2006 έγιναν τα εγκαίνια του νέου λιμανιού στο Μεγαλοχώρι, που κατασκευάστηκε για να αποσυμφορήσει το κεντρικό λιμάνι της Σκάλας και να αναβαθμίσει γενικά τον τουρισμό στο νησί. Τα ιπτάμενα δελφίνια από τον Πειραιά, προσεγγίζουν σήμερα το νέο λιμάνι στο Μεγαλοχώρι.
Αλόννησος
Γνωστή και ως Λιαδρόμια, είναι ένα καταπράσινο γραφικό νησί στις Βόρειες Σποράδες με έκταση 64 τετρ. χλμ. και μήκος ακτών 67 περίπου χλμ. Με τα νησάκια που την περιβάλλουν, συμπληρώνονται περίπου 145 τχ. Έχει μέγιστο μήκος περίπου 20 χλμ. και πλάτος 3-4,5 χλμ. Χωρίζεται από τη Σκόπελο ΝΔ με τον πορθμό Αλοννήσου, πλάτους 2 ναυτ. μιλίων και ΒΑ από το Πελαγονήσι με τον πορθμό Πελαγονησίου, πλάτους 3,5 ναυτ. μιλίων. Το πιο χαμηλών τόνων νησί των Σποράδων! Έχει να προσφέρει ζεστασιά, απλότητα και φιλοξενία, πέρα από την ομορφιά και τη γαλήνη του φυσικού της περιβάλλοντος. Έτσι έχει γίνει πόλος έλξης ποιοτικού τουρισμού με οικολογικό προσανατολισμό. Το Πατητήρι, το λιμάνι του νησιού (από όπου συνδέεται ακτοπλοϊκά με το Βόλο, τη Σκιάθο, τη Σκόπελο και τη Θεσσαλονίκη), είναι πολύβουο και πολύχρωμο, αλλά με άναρχη αρχιτεκτονική. Εδώ βρίσκονται όλες οι υπηρεσίες κι αρκετές ταβέρνες, καφενεία και μπαράκια. Ο Μεγάλος Μουρτιάς, το Βότση, ο Ρσούμ Γιαλός, ο Λεφτός Γιαλός, η Στενή Βάλα, τα Καλαμάκια και ο Αϊ-Δημήτρης είναι μικροί ψαράδικοι οικισμοί με όμορφες παραλίες και συμπαθέστατες ψαροταβέρνες. Η Χώρα, ο παλιός οικισμός του νησιού, σε στρατηγικό σημείο με εξαίσια θέα από ψηλά, διατηρεί την παραδοσιακή φυσιογνωμία των σπιτιών και των στενών πλακόστρωτων δρόμων της. Το όνομα του νησιού δόθηκε επί Όθωνα, το 1838, σε αντικατάσταση του προηγουμένου ονόματος Λιαδρόμια ή Ηλιοδρόμια. Μετά από έρευνα βρέθηκε ότι αυτό ήταν λάθος, επειδή στην αρχαιότητα ήταν άλλη η Αλόννησος. Παρά ταύτα, το όνομα δεν άλλαξε για το νησί, που κατά τους αρχαίους Έλληνες λεγόταν «Ίκος». Πολλοί λένε ότι το όνομα Λιαδρόμια προέρχεται από παραφθορά του «Διαδρόμια», με τη διαφορά ότι το πρώτο είναι θηλυκού γένους, ενώ το δεύτερο ουδέτερου. Το νησί μορφολογικά διακρίνεται στη βόρεια ορεινή και στη νότια πεδινή ζώνη. Το νότιο τμήμα του είναι καλλιεργήσιμο και σ’ αυτό έχουν εγκατασταθεί και δραστηριοποιούνται οι κάτοικοι, που μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 ήταν στην πλειοψηφία αγρότες και ψαράδες. Το βόρειο τμήμα είναι άγριο και άγονο, με γεωφυσική διαμόρφωση τέτοια, που σε πολλά σημεία δημιουργεί τοπίο εντυπωσιακά ειδυλλιακό. Στις βραχώδεις ακτές του υπάρχουν σπηλιές που φωλιάζουν φώκιες (μονάχους-μονάχους) και αγριοπερίστερα. Πάνω στο νησί και στις γύρω νησίδες εντοπίζονται και αγριοκάτσικα όμοια με τα «κρι-κρι» της Κρήτης, της Αντιμήλου και της Σύμης.
Αντίπαρος (αρχ. Ωλίαρος)
Είναι μικρό βραχώδες νησί στην καρδιά των Κυκλάδων, που απέχει λιγότερο από 1 ναυτικό μίλι από την Πάρο, με το λιμάνι της οποίας συνδέεται με μικρό τοπικό πορθμείο. Στη νησίδα Σαλιαγκός υπάρχει ο αρχαιότερος οικισμός των Κυκλάδων, ενώ το Δεσποτικό, ακατοίκητο νησί στα ΝΔ, είναι τόπος μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας. Έχει έκταση 34,8 τετρ. χλμ. και 1.037 μόνιμους κατοίκους. Η οικονομία του νησιού βασίζεται στον τουρισμό, την αλιεία, την κτηνοτροφία και λιγότερο στη γεωργία. Είναι γνωστή για τη χαρακτηριστική κυκλαδίτικη ομορφιά με τις λευκές κατοικίες, τα λιθόστρωτα σοκάκια και τις όμορφες μπουκαμβίλιες που ανθούν στις αυλές των σπιτιών. Αποτελεί ένα δημοφιλές τουριστικό θέρετρο τα καλοκαίρια για Έλληνες και Ευρωπαίους επισκέπτες και τόπο επένδυσης Αμερικανών παραθεριστών. Ο κεντρικός οικισμός εντοπίζεται στο ΒΑ άκρο του νησιού, απέναντι από την Πούντα της Πάρου με την οποία συνδέεται με ferry. Το ιστορικό κέντρο εντοπίζεται στο ενετικό Κάστρο της Αντιπάρου, που συνδέεται μέσα από το εμπορικό δρομάκι με το γραφικό πορθμείο στην παραλιακή. Άλλοι γνωστοί οικισμοί είναι ο παραθεριστικός οικισμός του Αϊ Γιώργη στο ΝΔ άκρο, που έχει ενταχθεί στο σχέδιο πόλης, ο Σωρός και ο Κάμπος, ενώ γνωστές παραλίες της ευρύτερης περιοχής του κέντρου είναι οι Ψαραλυκές, ο Σιφνέϊκος γιαλός και η παραλία του camping. Το νησί παραδοσιακά προσελκύει οικογένειες Σκανδιναβών, κυρίως Νορβηγών τον Ιούνιο, ενώ ιδιαίτερους ιστορικούς δεσμούς έχουν με το νησί οι Ιταλοί, που το επισκέπτονται κυρίως τον Αύγουστο. Στους επισκέπτες συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων Γερμανοί, Ρώσοι, Γάλλοι και Αμερικανοί. Τα τελευταία χρόνια το νησί φαίνεται πως κάνει μετάβαση από τον τουρισμό της ροκ κουλτούρας και της νυχτερινής διασκέδασης στον ποιοτικό τουρισμό, με τη λειτουργία καλαίσθητων εστιατορίων και αναψυκτηρίων με παραδοσιακά χαρακτηριστικά, μπουτίκ και καταστημάτων με είδη τέχνης, εσωτερικής διακόσμησης και κοσμήματα, ενώ στην είσοδο του κάστρου είναι επισκέψιμη αίθουσα του Λαογραφικού Μουσείου της Δημοτικής Επιχείρησης Ανάπτυξης Αντιπάρου με εκθέματα λαογραφικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος από την ιστορία του νησιού. Πολλά καταστήματα τα λειτουργούν Πειραιώτες με καταγωγή από το νησί και Αθηναίοι που νοικιάζουν δωμάτια ή κατοικίες στην τουριστική σεζόν, αλλά και ξένοι. Στους θερινούς μήνες στο νησί ανθούν τα θαλάσσια σπορ μεταξύ Πούντας και Αντιπάρου. Οι ακτές της διακρίνονται για τις χρυσές αμμουδιές και τα πεντακάθαρα νερά τους και γι’ αυτό το νησί προσελκύει τουρισμό τους καλοκαιρινούς μήνες. Οι πιο γνωστές παραλίες στην ευρύτερη περιοχή του κεντρικού οικισμού είναι οι Ψαραλυκές. Είναι δύο παραλίες που βρίσκονται νότια της παραλιακής και φημίζονται για τα σκιερά αρμυρίκια πίσω από την αμμουδιά. Στο βόρειο τμήμα της παραλιακής είναι η παραλία του camping, που είναι προσβάσιμη με λεωφορείο και είναι γνωστή για την προσέλκυση γυμνιστών. Η παραλία του Αγίου Σπυρίδωνα με τα ρηχά της νερά ιδανικός παράδεισος για τα παιδιά. Στην πίσω μεριά του Κάστρου βρίσκεται ο σιφνέικος γιαλός, που έχει πάρει το όνομά του από τη Σίφνο και είναι γνωστός για τα υψηλά κύματα λόγω των ανέμων που αναπτύσσονται στην περιοχή. Άλλες παραλίες, με οδική πρόσβαση, είναι η παραλία στα Λιβάδια, στις δυτικές ακτές, η παραλία στο Σωρό, ο Άγιος Σώστης, οι παραλίες της Φανερωμένης, οι παραλίες στα Γλυφά, η παραλία της Παναγιάς, στο Απάντημα, στον Αϊ Γιώργη και το Δεσποτικό.
Ελαφόνησος
Βρίσκεται στο ΝΑ άκρο της Πελοποννήσου, με έκταση 19 τετρ. χιλιομέτρων. Το χειμώνα έχει περίπου 600 κατοίκους, που το καλοκαίρι διπλασιάζονται. Το νησί είναι πόλος έλξης τουριστών με κορύφωση τον Αύγουστο. Η Ελαφόνησος διέθετε έναν από τους μεγαλύτερους αλιευτικούς στόλους στην Ελλάδα με σκάφη παράκτιας αλιείας. Τα περισσότερα από αυτά είναι τρεχαντήρια. Το κοινοτικό διαμέρισμα Ελαφονήσου αποτελείται από το χωριό Ελαφόνησος και τους οικισμούς Καπάρι, Κάτω Νησί, Λεύκη και Πούντα. Η Ελαφόνησος ανήκει στο Νομό Λακωνίας, ανατολικά βρίσκεται η Νεάπολη, έδρα του Δήμου Βοιών που μαζί με τα υπόλοιπα χωριά στο ΝΑ άκρο της Πελοποννήσου αποτελούν τα Βάτικα. Στα νότια βρίσκονται τα Κύθηρα (Τσιρίγο).
Ζάκυνθος
Γνωστή διεθνώς και με το όνομα «Τζάντε», ή Φιόρο του Λεβάντε (= Άνθος της Ανατολής) κατά τους Βενετσιάνους, ανήκει στα Επτάνησα. Είναι το ενδέκατο σε έκταση ελληνικό νησί και το τρίτο (μετά την Κεφαλονιά και την Κέρκυρα) και δεύτερο σε πληθυσμό νησί των Ιονίων νήσων. Η έκτασή της είναι 406 τετρ. χλμ και ο πληθυσμός ανέρχεται στους 40.650 κατοίκους. Απέχει από την Πελοπόννησο 9,5 ναυτ. μίλια (από την Κυλλήνη) και 8,5 ναυτ. μίλια από την Κεφαλονιά. Το βορειότερο άκρο του νησιού καταλήγει στο ακρωτήρι Σκινάρι, ενώ στο νότιο-νοτιοανατολικό σχηματίζεται ο κόλπος του Λαγανά μεταξύ των δύο ακρωτηρίων, Μαραθιά δυτικά και Γέρακας, ή Γεράκι, ανατολικά. Μέσα στον κόλπο του Λαγανά υπάρχουν δύο νησιά, το Μαραθονήσι και το Πελούζο, ενώ 37 ναυτ. μίλια νότια του Λαγανά βρίσκονται οι νήσοι Στροφάδες. Ο κόλπος του Λαγανά, με τη μαγευτική παραλία του, έχει ανακηρυχθεί από το 1999 Εθνικό Πάρκο καθώς είναι τόπος ωοτοκίας της υπό εξαφάνιση χελώνας Καρέτα-Καρέτα. Οι δυτικές ακτές είναι βραχώδεις κι απότομες σχηματίζοντας πολλές σπηλιές και κολπίσκους. Αντίθετα οι ανατολικές ακτές είναι αμμώδεις με όμορφες παραλίες.
Καστελλόριζο
Μόλις 1,25 ναυτ. μίλια από τις ΝΔ τουρκικές ακτές και 72 ναυτ. μίλια από τη Ρόδο βρίσκεται το Καστελλόριζο ή Μεγίστη, το ανατολικότερο σύνορο της Ελλάδας. Από τον Πειραιά απέχει 328 ναυτ. μίλια και 150 ναυτ. μίλια από την Κύπρο. Έχει έκταση 8,9 τετρ. χλμ., μήκος ακτών 19,5 χλμ. και πληθυσμό 430 κατοίκων. Είναι το μεγαλύτερο (γι’ αυτό και Μεγίστη) νησί ενός μικρού αρχιπελάγους που περιλαμβάνει τα βραχονήσια Άγιο Γεώργιο, Αγριέλαια, Μαύρο Ποινή, Πολύφαδο, Ρω, Στρογγυλή, Ψωμί, Ψωραδιά και μερικά ακόμη. Το νησί έχει μεγάλη ναυτική παράδοση, με έντονα τα σημάδια της ναυτικής και εμπορικής ανάπτυξης που κάποτε γνώρισε. Απέκτησε παγκόσμια προβολή το 1991, όταν γυρίστηκε εκεί η βραβευμένη με Όσκαρ ταινία «Mediterraneo». Η βάρκα αποτελεί το μοναδικό μέσο μετακίνησης για δυσπρόσιτες ακτές και σπηλιές, και για τα γειτονικά νησάκια Ρω, Άγιος Γεώργιο και Στρογγυλή. Την αρχαία Αντίφελλο, το σημερινό Κας της τουρκικής ακτής, το βλέπει κανείς καθαρά από το λιμάνι, ενώ καθημερινά υπάρχουν σκάφη που μεταφέρουν τουρίστες εκατέρωθεν. Πέρα από το ιστορικό παρελθόν του, το νησί έχει να επιδείξει αρκετά αξιοθέατα, όπως: Το κάστρο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη. Χτίστηκε τον 14ο αιώνα και σήμερα σώζονται μόνο τα ερείπια του κτίσματος, που βρίσκονται πάνω στο Καστέλο Ρόσο, τον κόκκινο βράχο απ’ όπου και η ονομασία του νησιού. Στη δυτική πλευρά του νησιού βρίσκεται το αρχαιότερο και πιο σημαντικό μνημείο του νησιού, το Παλαιόκαστρο. Είναι ένας αρχαίος οικισμός με πολλά κτίσματα και δεξαμενές. Στη δωρική ακρόπολη του 3ου αιώνα π.Χ. σώζεται μια επιγραφή που περιλαμβάνει τον όρο Μεγίστη. Στην περιοχή, στη θέση Λιμενάρι, υπάρχουν και τα Κυκλώπεια τείχη. Από το λιμάνι, 401 σκαλιά οδηγούν στον Άγιο Γεώργιο του Βουνού (ή Βουνιού). Βρίσκεται στην περιοχή του Παλαιόκαστρου και περιστοιχίζεται από τεράστιες φυσικές πλάκες. Μέσα στο μοναστήρι υπάρχει μια κατακόμβη, ο Άγιος Χαράλαμπος. Ο Λυκιακός τάφος (4ου αιώνα π.Χ.), είναι λαξευμένος στους πρόποδες του κάστρου. Λύκιοι λέγονται οι κάτοικοι περιοχής της Μ. Ασίας, γιατί ο θεός τους, ο Λύκιος Απόλλωνας, λατρευόταν ως λύκος. Το Μουσείο στεγάζεται στο λευκό ιστορικό κτίριο πάνω από το αναπαλαιωμένο τζαμί, κοντά στα ερείπια του κάστρου. Τα εκθέματά του περιλαμβάνουν αρχαιολογικά ευρήματα εκθέματα ανεκτίμητης αξίας από διάφορες περιόδους της αρχαιότητας, τοιχογραφίες του 17ου αιώνα, παραδοσιακές στολές, και αντικείμενα λαϊκής τέχνης. Είκοσι λεπτά με το καΐκι από το λιμάνι βρίσκεται η Γαλάζια Σπηλιά του νησιού. Πιο γνωστή ως «Σπηλιά του Παραστά» ή «Φώκιαλη», από τις φώκιες που κατοικούν μέσα, είναι το μεγαλύτερο από τα ενάλια σπήλαια της Ελλάδας και ένα από τα γνωστά παγκοσμίως για τον πλούσιο σταλακτιτικό στολισμό που διαθέτει. Βρίσκεται στο νότιο σημείο του νησιού και έχει μήκος 75 μ. και ύψος 35 μ. Η είσοδος είναι συγκριτικά χαμηλή, στο ύψος μικρού καϊκιού. Στην πιο περίοπτη θέση του νησιού, πάνω από το Μανδράκι, δεσπόζει ο μητροπολιτικός Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, συνυφασμένος με την κοινωνική και πολιτιστική ζωή του νησιού από την ίδρυσή του (περί τα 1835) μέχρι και σήμερα. Ο ναός είναι χτισμένος σε ρυθμό τρίκλιτης θολωτής βασιλικής με πλούσια εικονογράφηση, μαρμάρινα τέμπλα και πανύψηλο μαρμάρινο καμπαναριό. Η στέγη του στηρίζεται σε δώδεκα μονολιθικούς γρανιτένιους κίονες, που μεταφέρθηκαν από το ναό του Απόλλωνα στα Πάταρα της Λυκίας, στην απέναντι Μικρασιατική ακτή. Στα νοτιοδυτικά του νησιού στέκει το μικρό νησάκι Ρω, που μπορεί κανείς να επισκεφτεί με ναυλωμένο καΐκι, γνωστό για την «Κυρά της Ρω», Δέσποινα Αχλαδιώτου (1898-1982), τη μοναδική του κάτοικο, που για δεκαετίες κάθε πρωί ύψωνε την ελληνική σημαία.
Κέρκυρα
Είναι ένα από τα βορειότερα νησιά του Ιονίου και βρίσκεται κοντά στις ακτές της Ηπείρου. Οι ΒΑ ακτές της πλησιάζουν αρκετά (περ. 2 χλμ.) τις ακτές των Αγίων Σαράντα της Αλβανίας. Τα παράλιά της με συνολικό μήκος 217 χλμ. σχηματίζουν αρκετούς όρμους και ακρωτήρια. Οι ξένοι την λένε Κορφού (Corfu), από τις δύο κορυφές που φαίνονται, καθώς πλησιάζει ο επισκέπτης στο νησί. Η πόλη της Κέρκυρας χαρακτηρίζεται από το έντονο βενετσιάνικο στοιχείο, αλλά και από πολλές αγγλικές και γαλλικές επιρροές. Είναι πόλη κοσμοπολίτικη που αποπνέει μια αίσθηση αρχοντιάς, με κύρια αξιοθέατα τη μεγάλη πλατεία Σπιανάδα (η μεγαλύτερη των Βαλκανίων), το Παλιό και το Νέο Φρούριο, το Δημαρχείο (Θέατρο Σαν Τζιάκομο), το Κανόνι, το Μον Ρεπό αλλά και τα Μουσεία Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Ιστορίας. Ίσως το πιο φημισμένο της αξιοθέατο είναι το νησάκι μπροστά στο Κανόνι, που συνδέεται με αυτό μέσω μιας μικρής λωρίδας στεριάς, πάνω στο οποίο είναι η εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών και το ξακουστό Ποντικονήσι, με τη μικρή εκκλησία του Παντοκράτορα του 11ου ή 12ου αιώνα. Επίσης αξιόλογα είναι και τα παλαιά ανάκτορα του Ταξιάρχου Μιχαήλ και Αγίου Γεωργίου, ένα από τα πιο ωραία ανάκτορα γεωργιανού ρυθμού, όπου στεγάζεται το μοναδικό στην Ελλάδα Σινοϊαπωνικό Μουσείο. Παραδοσιακά πιάτα της κερκυραϊκής κουζίνας είναι η «παστιτσάδα», το «σοφρίτο» και το «μπουρδέτο». Η πόλη της Κέρκυρας έχει ενετικά αρχοντικά και τα κτίρια είναι υδροχρωματισμένα με το παραδοσιακό κερκυραϊκό χρώμα της ώχρας. Ιστορικά κτίρια είναι η Αγγλική Αρμοστεία, το Λιστόν, το μέγαρο Καποδίστρια, το μητροπολιτικό μέγαρο, το μέγαρο της Αναγνωστικής Εταιρείας Κερκύρας, το μέγαρο της παλαιάς Ιονικής Τράπεζας, το σημερινό Δημαρχείο, το μέγαρο της Ιονίου Βουλής και το μέγαρο της Ιονίου Ακαδημίας, όπου στεγάζεται η Πρυτανεία του Ιονίου Πανεπιστημίου. Ανάμεσα στα αξιοθέατα της περιοχής ανήκει το Αχίλλειο, το παλάτι της βασίλισσας Ελισάβετ (Σίσσι), με το διάσημο γλυπτό Αχιλλέας Θνήσκων και τα υπέροχα έργα τέχνης, όπως τοιχογραφίες και πίνακες. Η περιοχή του Πέλεκα φημίζεται για τη θέα του ηλιοβασιλέματος που προσφέρει, ενώ στην Παλαιοκαστρίτσα βρίσκεται το βυζαντινό φρούριο Αγγελόκαστρο. Παραλίες με ψιλή ξανθή άμμο συναντώνται στον Αϊ Γόρδη, τη Γλυφάδα, τη λίμνη Κορισσίων, τον Άγιο Γεώργιο των Πάγων, το Μαραθιά, το Γαρδένο, την Κασσιόπη, το Σιδάρι, τη Ρόδα, την Αχαράβη, τον Αλμυρό, τη Δασιά, στην Παλαιοκαστρίτσα και σε άλλες περιοχές. Αλλά και χωριά στην ενδοχώρα του νησιού ασκούν μια γοητεία, όπως οι Σιναράδες, ο Άγιος Ματθαίος, οι Βαρυπατάδες, η Κορακιάνα, οι Γιαννάδες, οι Καρουσάδες, η Επίσκεψη, ο Χλωμός, ο Σπαρτύλας, η Λευκίμμη, πνιγμένα μέσα στο πράσινο.
Κεφαλονιά
Είναι το μεγαλύτερο και πιο ορεινό νησί των Επτανήσων, με έκταση 781 τετρ. χλμ. και περίπου 34.488 κατοίκους. Οι πιο σημαντικές πεδιάδες είναι της Κρανιάς, της χερσονήσου Παλικής, του Αρακλείου και της Σάμης. Οι ακτές της σχηματίζουν πολλούς κόλπους και ακρωτήρια. Οι πιο σπουδαίοι κόλποι είναι της Σάμης, του Μύρτου, του Λουρδά, του Αθέρα, του Αργοστολίου (Κουταβού), του Φισκάρδου, του Γαϊδάρου, του Λιβαδιού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα σπήλαια του νησιού, όπως τα βαραθρώδη Μελισσάνη, Αγκαλάκι, Αγίων Θεόδωρων, Ζερβάτη, η Σπηλιά Δρογκαράτη, το σπήλαιο Σάκκου κ.ά. Στη ΒΔ πλευρά του νησιού, η παραλία Μύρτος επανειλημμένα έχει χαρακτηριστεί ως η ωραιότερη παραλία της Μεσογείου και έχει περιληφθεί στον κατάλογο των ωραιότερων παραλιών του πλανήτη. Στη χερσόνησο Παλική, μπορεί κανείς να επισκεφτεί τις παραλίες των Πετανών και της Πλατιάς Άμμου. Στο βόρειο τμήμα του νησιού, στη χερσόνησο της Ερίσσου, υπάρχει και ο παραδοσιακός οικισμός του Φισκάρδου. Ένα μεγάλο μέρος από τα επώνυμα των κατοίκων της Κεφαλονιάς έχει την κατάληξη «-άτος». Ανάλογα, η κατάληξη «-άτα» βρίσκεται σε πάρα πολλά τοπωνύμια, όπως Κουρκουμελάτα, Σιμωτάτα, Βαλσαμάτα, Γριζάτα, Λουρδάτα, Δελαπορτάτα, Παπαρηγάτα κ.ά. Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται για πρώτη φορά από τον 13ο αιώνα και μετά. Δεν λείπουν όμως και τοπωνύμια που προέρχονται από την αρχαιότητα, όπως το Αράκλι (Ηράκλειο), η Μελισσάνη, η Παλική (από την αρχαία πόλη Πάλη), η Κρανιά (από την αρχαία Κράνη), η Φάλαρη ή έχουν άρωμα προϊστορίας όπως τα Μηνιές, Φανιές, Κεραμειές, Λειβαθώ, Λακήθρα κ.α. Οι επισκέπτες του νησιού αυξήθηκαν από τη στιγμή που το βιβλίο «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι» έγινε ταινία (2001), που γυρίστηκε στο νησί. Από την Κοντογεννάδα στην Παλική, κατάγεται ο γνωστός, από τις ανασκαφές στη Σαντορίνη, αρχαιολόγος Σπύρος Μαρινάτος. Άλλος αρχαιολόγος που κατάγεται από τον Κοθρέα Ερίσσου ήταν ο Παναγής Καββαδίας, ανασκαφέας της Αρχαίας Επιδαύρου. Οι υψηλές κορυφογραμμές που διατρέχουν το νησί, αποτελούν το ιδανικό έδαφος για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας. Αυτή τη στιγμή ήδη λειτουργούν στο νησί αρκετά αιολικά πάρκα.
Κως
Το νησί του Ιπποκράτη έχει πληθυσμό 30.947 κατοίκους και είναι το τρίτο πιο μεγάλο νησί των Δωδεκανήσων σε έκταση, μετά τη Ρόδο και την Κάρπαθο και το δεύτερο σε πληθυσμό μετά τη Ρόδο. Η επιφάνειά του είναι 290 τετρ. χλμ. με ακτογραμμή 112 χιλιομέτρων. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Κως, που είναι το κύριο λιμάνι του νησιού. Απέχει από τον Πειραιά 200 ναυτ. μίλια. Είναι ένα πλούσιο σε ιστορικά μνημεία νησί και παρουσιάζει αξιόλογο αρχαιολογικό και τουριστικό ενδιαφέρον. Η σημερινή Κως είναι ένα σύγχρονο τουριστικό νησί με πολλές δυνατότητες σε θέματα διαμονής, φαγητού, σπορ, εκδρομών, ψυχαγωγίας. Αξιοθέατα του νησιού αποτελούν: τα ερείπια της αρχαίας πόλης, μαζί με τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά οικοδομήματα κοντά στο λιμάνι. Στην περιοχή αυτή υπάρχουν τμήματα της Αρχαίας Αγοράς (4ου-3ου αιώνα π.Χ.), η Μεγάλη Στοά (Καμάρα του Φόρου) και άλλες μικρότερες στοές με ιερά αφιερωμένα στο Διόνυσο, την Αφροδίτη και τον Ηρακλή. Στο εσωτερικό της πόλης το Ωδείο (3ου αιώνα π.Χ.) καλά διατηρημένο με 12 κερκίδες και στοές θολωτές, η Κάζα Ρομάνα αναστηλωμένο ρωμαϊκό αρχοντικό με θαυμάσια μωσαϊκά. Επίσης το Ξυστό (μέρος του Γυμναστηρίου) (2ου αιώνα π.Χ.) με 16 αναστηλωμένες κολώνες από τις 70 που το αποτελούσαν συνολικά, τα δύο κτίρια που στέγαζαν τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά λουτρά και ένα μέρος του Ρωμαϊκού δρόμου με μάρμαρα, μωσαϊκά και ψηφιδωτά. Το αρχαιολογικό μουσείο περιλαμβάνει συλλογή με προϊστορικά ευρήματα, ελληνιστικά γλυπτά και κλασικά μικρά αγάλματα της Αφροδίτης, του Έρωτα, της Δήμητρας, του Ιπποκράτη, επιγραφές και ψηφιδωτά με παραστάσεις και αρχιτεκτονικά μαρμάρινα μέρη ναών και κτιρίων. Το κάστρο των Ιπποτών, χτισμένο στη δεξιά μεριά του λιμανιού, αποτελεί το πιο επιβλητικό μνημείο της Ενετοκρατίας. Διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και έχει διπλό τείχος και τάφρο. Χτίστηκε το 15ο αιώνα, αλλά ολοκληρώθηκε το 16ο αιώνα. Υπάρχει ο πλάτανος του Ιπποκράτη, ένα τεράστιο δέντρο με περίμετρο κορμού 12 μέτρα. Πιστεύεται ότι φυτεύτηκε από τον Ιπποκράτη πριν 2.400 χρόνια περίπου και ότι κάτω από τη σκιά του δίδαξε την Ιατρική στους μαθητές του. Μια γέφυρα συνδέει το σημείο, όπου βρίσκεται ο πλάτανος, με το Κάστρο των Ιπποτών. Το Ασκληπιείο της Κω είναι το πιο συγκλονιστικό σημείο της Κω και άρχισε να χτίζεται τον 4ο αιώνα π.Χ. Βρίσκεται σε απόσταση 4 χλμ. από την πόλη μέσα σε άλσος με κυπαρίσσια και επρόκειτο για το μεγαλύτερο θεραπευτήριο της Αρχαίας Ελλάδας. Από το ναό του Ασκληπιού σώζονται μόνο τα θεμέλια και λίγες κολώνες, ενώ κολώνες σώζονται και από τη στοά που θεωρείται ότι στέγαζε την Ιατρική Σχολή του Ιπποκράτη. Σε κοντινή απόσταση υπήρχαν κατά την αρχαιότητα θερμές πηγές με τρεχούμενα ιαματικά νερά.
Λευκάδα
Ανήκει στα Επτάνησα και είναι το τέταρτο σε έκταση νησί στο Ιόνιο, με 320 τετρ. χλμ. και το τέταρτο σε πληθυσμό με περίπου 22.000 κατοίκους. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης συνδέεται με την Αιτωλοακαρνανία με μια πλωτή γέφυρα μήκους περίπου 20 μέτρων. Μαζί με την Εύβοια είναι τα δυο μοναδικά νησιά στην Ελλάδα στα οποία η πρόσβαση γίνεται οδικώς. Το 1963 ήταν που ο Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε το Σκορπιό, ένα μικρό νησάκι απέναντι από τις ανατολικές ακτές της Λευκάδας, συγκεκριμένα στο κοσμοπολίτικο Νυδρί, που απέκτησε από τότε παγκόσμια φήμη φιλοξενώντας κατά καιρούς επισκέπτες και προσωπικότητες απ’ όλη την υφήλιο. Οι βασικές μορφές οικονομίας είναι ο τουρισμός, που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει κατακόρυφη άνοδο, και το κάνει ένα από τα πιο πολυσύχναστα καλοκαιρινά θέρετρα στη Μεσόγειο, ενώ η συχνή ενασχόληση των κατοίκων με την αμπελουργία, την ελαιουργία, τη γεωργία και την αλιεία από τα παλιά χρόνια μέχρι σήμερα έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του τόπου. Η Λευκάδα αποτελεί αξιοζήλευτο προορισμό και για τους λάτρεις των θαλάσσιων σπορ. Σε διάφορα σημεία του νησιού υπάρχουν παραλίες που ενδείκνυνται για τέτοιες περιστάσεις. Για παράδειγμα, στην παραλία του Αϊ Γιάννη, με την τεράστια αμμουδιά της, μπορεί κανείς να έρθει σε πρώτη επαφή με το άθλημα kitesurfing και να μάθει τα μυστικά του. Στον κόλπο της Βασιλικής, στην παραλία Πόντι, είναι το στέκι των windsurfers. Εκατοντάδες αθλητές την επισκέπτονται κάθε χρόνο για να επιδείξουν τις δυνατότητές τους στο άθλημα της ιστιοσανίδας. Κι οι δύο αυτές παραλίες συγκαταλέγονται στις τρεις καταλληλότερες της Ευρώπης και στις δέκα καλύτερες του κόσμου για τέτοιου είδους extreme sports. Άλλες αθλητικές δραστηριότητες που προσφέρει το νησί είναι οι καταδύσεις, το θαλάσσιο σκι, το παραπέντε, η ιστιοπλοΐα, η ποδηλασία αλλά και η ιππασία.
Μήλος
Είναι ένα ηφαιστειογενές νησί του Αιγαίου πελάγους. Κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους κι έχει δώσει σημαντικό μεταλλευτικό πλούτο: στους προϊστορικούς χρόνους οψιδιανό, καολίνη στους ιστορικούς χρόνους μέχρι σήμερα και πρόσφατα μπεντονίτη, περλίτη. Έχει σχήμα πετάλου κι υπάρχουν πολλές παραλίες που κάνουν τη Μήλο τουριστικό πόλο. Το γνωστό άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου, που σήμερα βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου (Παρίσι), βρέθηκε στη Μήλο το 1820, ενώ ένα αντίγραφό του βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Μήλου στην Πλάκα.
Πόρος
Είναι νησί του Σαρωνικού, με 4.348 κατοίκους. Η αρχαία ονομασία του ήταν Καλαυρία. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τις ακτές της Πελοποννήσου κι είναι γνωστός για το σπουδαίο λεμονοδάσος. Είναι δημοφιλής τόπος για μικρές αποδράσεις από την Αθήνα. Στη πραγματικότητα πρόκειται για δύο νησιά, τη Σφαιρία και τη Καλαυρία που τα χωρίζει ένα μικρό κανάλι θάλασσας, αμέσως μετά το Ναύσταθμο. Η Σφαιρία είναι ηφαιστειογενούς προέλευσης (η πόλη του Πόρου είναι κτισμένη ακριβώς επάνω στον κρατήρα), ενώ η Καλαυρία είναι ιζηματογενής και έχει σχιστολιθικά κι ασβεστολιθικά πετρώματα. Το ιστορικό ρολόι, ψηλά στο λόφο, στο κέντρο του Πόρου, αποτελεί το σήμα κατατεθέν του νησιού. Στα νοτιοανατολικά βρίσκεται η ιστορική Μονή Καλαυρίας ή Μονή Ζωοδόχου Πηγής Πόρου, που κτίσθηκε το 1713. Αξέχαστη θα μείνει η ταινία με τον μεγάλο κωμικό Θανάση Βέγγο «Τύφλα να ’χει ο Μάρλον Μπράντο», που γυρίστηκε στον Πόρο. Τμήμα της ταινίας «Η Αλίκη στο Ναυτικό» έχει, επίσης, γυριστεί στον Πόρο.
Ρόδος
Με έκταση 1.400,684 τετρ. χλμ., είναι το μεγαλύτερο νησί των Δωδεκανήσων και το τέταρτο σε έκταση νησί του Αιγαίου και γενικά της Ελλάδας, ενώ έχει 163.476 κατοίκους. Βρίσκεται περίπου 460 χλμ. ΝΑ της Αθήνας και 18 χλμ. ΝΔ της Τουρκίας. Η πόλη της Ρόδου είναι πρωτεύουσα του νησιού και του νομού Δωδεκανήσων. Το ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της πόλης της Ρόδου (δήμος Ροδίων, Ιαλυσού και Καλλιθέας) έχει μόνιμο πληθυσμό περίπου 120.000 κατοίκους, ενώ ο δήμος Ροδίων, λόγω του φαινομένου της εσωτερικής μετανάστευσης τα τελευταία χρόνια, υπολογίζεται ότι έχει περίπου 98.000 κατοίκους. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή όμως η πόλη της Ρόδου έχει επίσημα 53.709 κατοίκους και είναι η μεγαλύτερη πόλη στο Αιγαίο πέλαγος.
Σαμοθράκη
Βρίσκεται στο ΒΑ Αιγαίο, μεταξύ Λήμνου, Ίμβρου και Θάσου και απέχει 24 ναυτ. μίλια από την Αλεξανδρούπολη. Η επιφάνειά της είναι 178 τετρ. χλμ., ενώ η ψηλότερη κορυφή της έχει υψόμετρο 1.611 μέτρα. Με αυτό το ύψος, η Σαμοθράκη είναι το ψηλότερο ελληνικό νησί (με εξαίρεση την Κρήτη και την Εύβοια). Το βουνό λέγεται Σάος, αλλά οι ντόπιοι το ονομάζουν «Φεγγάρι» (όπως και την ψηλότερη κορυφή του), καθώς είναι «τόσο ψηλό που κρύβει το φεγγάρι». Εξάλλου, το όνομα του νησιού σημαίνει «ψηλή Θράκη» (από το αρχαιοελληνικό σάμος = ψηλή). Ο μόνιμος πληθυσμός είναι 2.723 κάτοικοι. Μέσω του λιμανιού της Καμαριώτισσας το νησί συνδέεται ακτοπλοϊκά κυρίως με την Αλεξανδρούπολη και μετά με την Καβάλα, το Λαύριο και με άλλα νησιά του Αιγαίου. Η οικονομία του βασίζεται κυρίως στον τουρισμό και την αλιεία. Το νησί είναι παγκοσμίως γνωστό λόγω του διάσημου αγάλματος της Νίκης, που βρέθηκε το 1863 εκεί. Το άγαλμα, ύψους 2,75 μέτρων, εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου (Παρίσι). Στην αρχαιότητα, στο νησί γίνονταν τα Καβείρια μυστήρια, αποκρυφιστικές τελετές που το περιεχόμενο τους δεν έχει διαλευκανθεί απόλυτα μέχρι σήμερα. Η Σαμοθράκη αποτελεί τόπο εξαιρετικού φυσικού κάλλους. Η ιδιαιτερότητα του νησιού οφείλεται στην άγρια παρθένα φύση με τα απότομα βουνά, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, τα δάση με πλατάνια, πεύκα, καστανιές, κέδρους και άλλα δέντρα, τα τρεχούμενα νερά, τους καταρράκτες, τις μικρές λίμνες στις πλαγιές του βουνού και τις όμορφες παραλίες. Τα πλατανοδάση κατεβαίνουν ως τις παραλίες της Σαμοθράκης και σχεδόν φτάνουν στη θάλασσα. Το νησί έχει ακτογραμμή 59 χλμ., από τα οποία περίπου τα 35 χλμ. είναι παραλίες, που οι περισσότερες είναι πετρώδεις. Η θαλάσσια περιοχή γύρω από τη Σαμοθράκη είναι μια από τις πιο πλούσιες σε όλη τη Μεσόγειο, όσον αφορά τη θαλάσσια και υποβρύχια ζωή που φιλοξενεί. Παρά τις φυσικές ομορφιές και το εξαιρετικό αρχαιολογικό ενδιαφέρον, η τουριστική βιομηχανία στη Σαμοθράκη δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη, όπως σε άλλα ελληνικά νησιά. Αυτό όμως είναι ίσως και η βασική αιτία που το νησί παραμένει παρθένο και διατηρεί το φυσικό του περιβάλλον απρόσβλητο από την αλόγιστη ανάπτυξη που χαρακτηρίζει άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Σαντορίνη ή Θήρα
Βρίσκεται στις Κυκλάδες, νότια της Ίου και δυτικά από την Ανάφη. Απέχει από τον Πειραιά 128 ναυτ. μίλια και 63 ναυτ. μίλια από τη Κρήτη. Η έκταση της είναι 75,8 τετρ. χλμ. Είναι ένα από τα πιο διάσημα τουριστικά κέντρα του κόσμου, γνωστή και για τα ηφαίστειά της που είναι: Η Νέα Καμένη (1707-1711 μ.Χ.), η Παλαιά Καμένη (46-47 μ.Χ.), το ηφαίστειο Κολούμπο (1650 μ.Χ.), τα Χριστιάνα νησιά. Ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και θεωρείται ενεργό ηφαίστειο μαζί με τα Μέθανα, τη Μήλο και τη Νίσυρο. Η Σαντορίνη και τα νησιά Θηρασιά κι Ασπρονήσι είναι απομεινάρια του ηφαιστειογενούς νησιού Στρογγύλη, που ήταν ηφαιστειακός κώνος. Το κεντρικό τμήμα του ανατινάχτηκε μαζί με τον κρατήρα του ηφαιστείου, από τη Μινωική έκρηξη του 1613 π.Χ., με αποτέλεσμα τη δημιουργία αυτού που σήμερα ονομάζουμε καλδέρα και την καταστροφή του προϊστορικού πολιτισμού του νησιού. Στο θαλάσσιο χάσμα που σχηματίστηκε μεταξύ Θήρας και Θηρασίας, με βάθος 1.500 μέτρα, κατά καιρούς βγήκαν στην επιφάνεια ηφαιστειακοί κώνοι που σχημάτισαν τα εξής νησιά: την Παλαιά, τη Μικρή και τη Νέα Καμένη, την Καμένη Γεωργίου του Α', την Καμένη του Φουκέ, την Αφρόσσα και τη Δάφνη. Όλα αυτά τα νησιά μεγάλωναν σιγά-σιγά και ενώθηκαν, εκτός από την Παλαιά Καμένη. Το όνομα του νησιού «Θήρα» προέρχεται από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήρα, που προερχόμενος από τη Σπάρτη αποίκησε πρώτος το νησί. Το όνομα «Σαντορίνη» προέρχεται από τους Φράγκους Σταυροφόρους, που κατά το πέρασμα τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά στην εκκλησία της Αγίας Ειρήνης που υπήρχε στο νησί. Σήμερα θεωρείται πιθανό να πρόκειται για την μεγαλοπρεπέστατη παλαιοχριστιανική τρίκλιτη βασιλική της Αγίας Ειρήνης που βρισκόταν στην Περίσσα, τα ερείπια της οποίας ανακαλύφθηκαν το 1992. Πριν τη μεγάλη ηφαιστειακή καταστροφή των προϊστορικών χρόνων το νησί ήταν στρογγυλό και λεγόταν Στρογγύλη, ενώ αργότερα απέκτησε τα ονόματα Καλλίστη (=η πιο όμορφη), Φιλητέρη ή Φιλωτέρα, Καλαυρία, Τευσία, Καρίστη, Θηραμένη καθώς και Ρήνεια. Επί τουρκοκρατίας οι Τούρκοι την έλεγαν Δερμετζίκ ή Διμερτζίκ (=μικρός μύλος), πιθανώς από τους πολλούς μικρούς ανεμόμυλους που ξεχώριζαν από μακριά. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας καθιερώθηκε το όνομα «Θήρα», αλλά οι ξένοι χάρτες συνέχισαν να την ονοματίζουν «Σάντα-Είρηνα», από την οποία και παρέμεινε με μικρή παραφθορά από τους Έλληνες ως «Σαντορίνη» (αντί του ορθού Σαντορήνη).
Σκιάθος
Είναι το πιο κοντινό στη στεριά από τα νησιά των Σποράδων. Απέχει 41 ναυτ. μίλια από τον Βόλο και μόλις 2,4 μίλια από τις ακτές του νοτίου Πηλίου. Έχει έκταση 48 τετρ. χλμ. και κατοικείται ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, πολύ πιθανόν από Πελασγούς και μετά πιθανόν από Κρήτες. Αργότερα η πόλη της Σκιάθου ήταν σταθερά σύμμαχος των Αθηναίων, τόσο στην Α' όσο και στη Β' Αθηναϊκή Συμμαχία. Στη βυζαντινή περίοδο το νησί υπέφερε από επιδρομές πειρατών. Το φαινόμενο της πειρατείας συνεχίστηκε τόσο στη διάρκεια της σύντομης Ενετοκρατίας, όσο και στην Τουρκοκρατία. Το νησί είχε σημαντική συνεισφορά με το ναυτικό του στην Επανάσταση του 1821 κι αποτέλεσε τμήμα του πρώτου ελληνικού κράτους. Έχει πλούσια βλάστηση και πολλές παραλίες, με πιο γνωστές τις Κουκουναριές, την Μπανάνα, τη Μικρή και Μεγάλη Ασέληνο, τη Μεγάλη Άμμο, τα Λαλάρια κ.α. Στην πόλη της Σκιάθου υπάρχει άψογα διατηρημένο το σπίτι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που γεννήθηκε κι έζησε εκεί. Στο λιμάνι της υπάρχει και το Μπούρτζι, μικρή χερσόνησος που το χωρίζει στα δύο.
Σκόπελος
Ανήκει στις Βόρειες Σποράδες και είναι το δεύτερο στη σειρά μετά τη Σκιάθο. Έχει έκταση περίπου 96 τετρ. χλμ. και περίμετρο 67 χλμ. Γεμάτη με πυκνά δάση που καλύπτουν σχεδόν το 80% της έκτασής της, θεωρείται ότι είναι το πιο πράσινο νησί του Αιγαίου. Έχει καλή τουριστική υποδομή, συγκεντρώνει όμως λιγότερο κόσμο από τη γειτονική κοσμοπολίτικη Σκιάθο και διατηρεί σε μεγαλύτερο βαθμό τον παραδοσιακό χαρακτήρα της. Η πόλη της Σκοπέλου είναι μια παραδοσιακή νησιώτικη πόλη με χαρακτηριστική αρχιτεκτονική και όμορφα καλντερίμια. Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Στη βόρεια και ανατολική πλευρά της Σκοπέλου οι ακτές είναι βραχώδεις, ενώ στα νότια και δυτικά οι πλαγιές δημιουργούν τις υπέροχες καταπράσινες παραλίες της. Στη νότια πλευρά βρίσκονται οι περισσότερες παραλίες: ο Στάφυλος, το Βελανιό, ο Αγνώντας, το Λιμνονάρι, ο Πάνορμος, η Μηλιά, το Καστάνι, η Αρμενόπετρα, το Έλιος και πολλές άλλες, «πνιγμένες» στο πράσινο του πευκοδάσους.
Σπέτσες
Είναι ιστορικό νησί κοντά στην Πελοπόννησο, στην είσοδο του Αργολικού κόλπου, σε απόσταση 1,5 μιλίου από την Ερμιονίδα και 50 μιλίων από τον Πειραιά. Τις Σπέτσες απαρτίζουν τρεις ακόμη νησίδες: η Σπετσοπούλα, ο Άγιος Ιωάννης και το Μικρό Μπούρμπουλο. Το έδαφος του νησιού είναι πευκόφυτο, ενώ μεγάλο μέρος του είναι καλλιεργήσιμο. Κύρια προϊόντα που παράγονται είναι ελιές, λάδι, δημητριακά, σταφύλια, αμύγδαλα, σύκα και λίγα κτηνοτροφικά προϊόντα. Το κλίμα είναι υγιεινό και προσφέρεται ως τόπος παραθερισμού. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη ναυτιλία και την αλιεία.
Σύμη
Είναι το όγδοο σε μέγεθος νησί των Δωδεκανήσων. Βρίσκεται 12 μίλια ΒΔ. της Ρόδου, προ του ομώνυμου μικρασιατικού κόλπου, ή κόλπου Σεμπεκί κατά τους Τούρκους, με έκταση 58 τετρ. χλμ. Απέχει 255 μίλια από τον Πειραιά, περίπου 27 μίλια ανατολικά από τη Νίσυρο και 3,7 μίλια από την εγγύτερη ακτή της Τουρκίας. Το φυσικό της λιμάνι είναι ο Γιαλός (Αιγιαλός), γύρω από τον οποίο είναι κτισμένη η πόλη αμφιθεατρικά. Υπάρχουν και τα θέρετρα Νημπορ(ε)ιός (εκ του Εμπορειό), βορειότερα και το Πέδι, ανατολικά. Περίπου το 5% των μονίμων κατοίκων είναι αλλοδαποί, κυρίως Άγγλοι. Ο Γιαλός συνδέεται οδικά με το Χωριό, το Πέδι, το Νημποριό και το μοναστήρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη, που βρίσκεται στο νοτιότερο δυτικό άκρο του νησιού. Η Σύμη είναι τουριστικός προορισμός παγκόσμιας εμβέλειας λόγω της αρχιτεκτονικής της. Ανακηρύχθηκε ως διατηρητέος οικισμός και κατάφερε να διατηρήσει τον κεντρικό χαρακτήρα της αρχιτεκτονικής της. Τα σπίτια της είναι δίπατα και τρίπατα με δώμα, με αυλές, στρωμένες με βοτσαλωτά δάπεδα, σε θεματικά (καράβια, άγκυρες) και διακοσμητικά (μαίανδρος) μοτίβα, με αετώματα στις δίρριχτες κεραμιδένιες στέγες τους, μπαλκόνια με σιδεριές, εξωτερικούς τοίχους σοβατισμένους στο χρώμα της ώχρας ή σπανιότερα πέτρινους και καφετιά παραθυρόφυλλα, χωρίς να λείπουν οι βαθυπράσινες ή ιώδεις πόρτες. Η τολμηρή πολυμορφία των σπιτιών της και η χρωματική ελευθερία (ώχρα, λουλακί, terra cotta), γαληνεύουν τους τραχείς, αυστηρούς και επιβλητικούς βράχους, αφήνοντας μια γεύση αρμονίας. Εσωτερικά τα σπίτια της έχουν την απαραίτητη, λόγω της ανυδρίας, στέρνα στο βάθος του ισογείου ή κάτω από την ακμή του ορόφου, αφήνοντας μικρό χώρο για μαγειρείο. Στα ισόγεια του Γιαλού, υπάρχουν μόνο μεγάλοι χώροι κατεργασίας κι αποθήκευσης σπόγγου. Στον όροφο υπήρχε το σαλόνι με καθρέπτες, κονσόλες, πορσελάνες και, ενίοτε, τοιχογραφίες ή νωπογραφίες (frescos), και η μουσάντρα, από το όνομα του Γάλλου αρχιτέκτονα F. Mansart που, εκμεταλλευόμενος το μεγάλο ύψος των σπιτιών του 17ου αιώνα, πρόσθεσε ξυλοκατασκευή, φτιάχνοντας ένα ανοικτό (για να φωτίζεται) μεσοπάτωμα, που λειτουργούσε ως συμπληρωματικός χώρος ύπνου (ανάλογο του Αγγλοσαξονικού sleeping loft). Ακριβώς κάτω από τη μουσάντρα βρισκόταν ο κύριος χώρος ύπνου, ο σουφάς, μια επίσης ξύλινη υπερυψωμένη κατασκευή, ενσωματωμένη στον τοίχο, κάτω από την οποία υπήρχε αποθηκευτικός χώρος. Ο σουφάς χωριζόταν από τον υπόλοιπο χώρο του ορόφου με κουρτίνα, υαλοπέτασμα ή ψευδόπορτα. Αμέσως ή εμμέσως, η οικονομία της Σύμης στηρίζεται σήμερα στον τουρισμό. Πριν 20 περίπου χρόνια, μια πανοραμική φωτογραφία του λιμανιού της Σύμης, τραβηγμένη από το Κάστρο, κοσμούσε το εξώφυλλο της έκδοσης (Αυγούστου 1988) του Condé Nast Traveler, του εγκυρότερου διεθνούς (Αμερικανικού) περιοδικού σε θέματα τουρισμού. Η έμφαση δινόταν στην αρχιτεκτονική του νησιού και ειδικά στα αρχοντικά του Μουράγιου. Από τότε η εξέλιξη υπήρξε ραγδαία.
Ύδρα
Είναι νησί του Αργοσαρωνικού. Το ίδιο όνομα έχει η πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού που αριθμεί 2.719 κατοίκους, οι οποίοι λόγω του άγονου εδάφους ασχολούνται κυρίως με την αλιεία και τον τουρισμό. Είναι νησί εξαιρετικά γραφικό, αρχοντικό και κοσμοπολίτικο. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής προορισμός για τους Αθηναίους, ιδίως τα Σαββατοκύριακα. Το όνομά της το οφείλει στα άφθονα νερά, που ανάβλυζαν από τις πηγές που είχε στην αρχαιότητα. Έχει σημαντική ναυτική ιστορία και παράδοση. Αναπαλαιωμένα αρχοντικά, το παλιό γραφικό λιμάνι με τις πολεμίστρες και τα κανόνια, τα μοναστήρια, τα μουσεία, η ναυτική σχολή, συνθέτουν την εικόνα του νησιού που μας μαρτυρεί τη σημαντική ιστορική σημασία της. Κατά την Επανάσταση του 1821, η Ύδρα μαζί με τις Σπέτσες και τα Ψαρά έπαιξαν σημαντικό ρόλο λόγω της μεγάλης ναυτικής δύναμης που διέθεταν. Η Ύδρα είχε 186 πλοία. Μεγάλοι καπετάνιοι, εφοπλιστές και πολιτικοί κατάγονται από το νησί, ανάμεσά τους ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης, Κουντουριώτης, Κριεζής κ.α. Αυτή η ναυτική παράδοση συνεχίζεται μέχρι σήμερα με ένα μικρό αλιευτικό στόλο και την Ακαδημία Εμποροπλοιάρχων, που άρχισε να λειτουργεί αμέσως μετά την Επανάσταση του 1821 κι είναι η αρχαιότερη της ανατολικής Μεσογείου. Η πόλη της Ύδρας, που είναι η μοναδική πόλη του νησιού, έχει ανακηρυχθεί διατηρητέα και δεν επιτρέπεται η μετακίνηση με αυτοκίνητα. Είναι απλωμένη σε δύο βραχώδεις λόφους και σφύζει από παραδοσιακά σπίτια με κεραμιδένιες σκεπές, έντονες μπλε πόρτες και παράθυρα. Είναι ένας από τους αγαπημένους προορισμούς Ελλήνων και ξένων επισκεπτών. Η πιο σημαντική γιορτή σήμερα στην Ύδρα είναι τα Μιαούλεια, τα οποία είναι τριήμερες εκδηλώσεις, αφιερωμένες στη δράση του ναύαρχου Μιαούλη και γίνονται κάθε χρόνο, προς το τέλος του Ιουνίου και αποτελούν μέρος της ναυτικής εβδομάδας. Η Ύδρα, περισσότερο από όλα τα Ελληνικά νησιά, ενέπνευσε τις Καλές Τέχνες. Διάσημοι Έλληνες και ξένοι ζωγράφοι παρουσίασαν τα τοπία της. Μεγάλοι καλλιτέχνες, όπως ο Πάμπλο Πικάσο και ο Μαρκ Σαγκάλ την επισκέφτηκαν και αποτύπωσαν σε σχέδια τα αυστηρά της σχήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ύδρα υπάρχει παράρτημα της Σχολής Καλών Τεχνών από το 1936 που στεγάζεται στο τετραώροφο αρχοντικό του Τομπάζη (δυτικά του λιμένα). Η Ύδρα συνδέεται ακτοπλοϊκά, όλο το έτος, με τα υπόλοιπα νησιά του Αργοσαρωνικού και με τα Μέθανα, την Ερμιόνη, το Πόρτο Χέλι, το Ναύπλιο, τον Τυρό. Έχει ελικοδρόμιο.
Αγκίστρι
Είναι ένα πευκόφυτο τουριστικό νησί, με έκταση 11,7 τετρ. χλμ. και 800-1.000 περίπου μόνιμους κατοίκους και απέχει 3,5 μίλια από το λιμάνι της Αίγινας. Τους καλοκαιρινούς μήνες, μαζί με τους τουρίστες, ο αριθμός των κατοίκων φτάνει τους 5.000. Ανήκει στο νομό Πειραιώς και βρίσκεται στην καρδιά του Σαρωνικού. Στο νησί υπάρχουν τέσσερα χωριά: το Μεγαλοχώρι ή Μύλος (πρωτεύουσα), η Σκάλα (το φυσικό λιμάνι όπου προσεγγίζουν τα ferry boats από Πειραιά/Αίγινα), τα Λιμενάρια και το Μετόχι. Υπάρχει καθημερινά ακτοπλοϊκή σύνδεση με τον Πειραιά. Η διάρκεια του ταξιδιού με ferry boat είναι 2 ώρες, ενώ με «Ιπτάμενο δελφίνι» είναι 55 λεπτά. Το 2006 έγιναν τα εγκαίνια του νέου λιμανιού στο Μεγαλοχώρι, που κατασκευάστηκε για να αποσυμφορήσει το κεντρικό λιμάνι της Σκάλας και να αναβαθμίσει γενικά τον τουρισμό στο νησί. Τα ιπτάμενα δελφίνια από τον Πειραιά, προσεγγίζουν σήμερα το νέο λιμάνι στο Μεγαλοχώρι.
Αλόννησος
Γνωστή και ως Λιαδρόμια, είναι ένα καταπράσινο γραφικό νησί στις Βόρειες Σποράδες με έκταση 64 τετρ. χλμ. και μήκος ακτών 67 περίπου χλμ. Με τα νησάκια που την περιβάλλουν, συμπληρώνονται περίπου 145 τχ. Έχει μέγιστο μήκος περίπου 20 χλμ. και πλάτος 3-4,5 χλμ. Χωρίζεται από τη Σκόπελο ΝΔ με τον πορθμό Αλοννήσου, πλάτους 2 ναυτ. μιλίων και ΒΑ από το Πελαγονήσι με τον πορθμό Πελαγονησίου, πλάτους 3,5 ναυτ. μιλίων. Το πιο χαμηλών τόνων νησί των Σποράδων! Έχει να προσφέρει ζεστασιά, απλότητα και φιλοξενία, πέρα από την ομορφιά και τη γαλήνη του φυσικού της περιβάλλοντος. Έτσι έχει γίνει πόλος έλξης ποιοτικού τουρισμού με οικολογικό προσανατολισμό. Το Πατητήρι, το λιμάνι του νησιού (από όπου συνδέεται ακτοπλοϊκά με το Βόλο, τη Σκιάθο, τη Σκόπελο και τη Θεσσαλονίκη), είναι πολύβουο και πολύχρωμο, αλλά με άναρχη αρχιτεκτονική. Εδώ βρίσκονται όλες οι υπηρεσίες κι αρκετές ταβέρνες, καφενεία και μπαράκια. Ο Μεγάλος Μουρτιάς, το Βότση, ο Ρσούμ Γιαλός, ο Λεφτός Γιαλός, η Στενή Βάλα, τα Καλαμάκια και ο Αϊ-Δημήτρης είναι μικροί ψαράδικοι οικισμοί με όμορφες παραλίες και συμπαθέστατες ψαροταβέρνες. Η Χώρα, ο παλιός οικισμός του νησιού, σε στρατηγικό σημείο με εξαίσια θέα από ψηλά, διατηρεί την παραδοσιακή φυσιογνωμία των σπιτιών και των στενών πλακόστρωτων δρόμων της. Το όνομα του νησιού δόθηκε επί Όθωνα, το 1838, σε αντικατάσταση του προηγουμένου ονόματος Λιαδρόμια ή Ηλιοδρόμια. Μετά από έρευνα βρέθηκε ότι αυτό ήταν λάθος, επειδή στην αρχαιότητα ήταν άλλη η Αλόννησος. Παρά ταύτα, το όνομα δεν άλλαξε για το νησί, που κατά τους αρχαίους Έλληνες λεγόταν «Ίκος». Πολλοί λένε ότι το όνομα Λιαδρόμια προέρχεται από παραφθορά του «Διαδρόμια», με τη διαφορά ότι το πρώτο είναι θηλυκού γένους, ενώ το δεύτερο ουδέτερου. Το νησί μορφολογικά διακρίνεται στη βόρεια ορεινή και στη νότια πεδινή ζώνη. Το νότιο τμήμα του είναι καλλιεργήσιμο και σ’ αυτό έχουν εγκατασταθεί και δραστηριοποιούνται οι κάτοικοι, που μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 ήταν στην πλειοψηφία αγρότες και ψαράδες. Το βόρειο τμήμα είναι άγριο και άγονο, με γεωφυσική διαμόρφωση τέτοια, που σε πολλά σημεία δημιουργεί τοπίο εντυπωσιακά ειδυλλιακό. Στις βραχώδεις ακτές του υπάρχουν σπηλιές που φωλιάζουν φώκιες (μονάχους-μονάχους) και αγριοπερίστερα. Πάνω στο νησί και στις γύρω νησίδες εντοπίζονται και αγριοκάτσικα όμοια με τα «κρι-κρι» της Κρήτης, της Αντιμήλου και της Σύμης.
Αντίπαρος (αρχ. Ωλίαρος)
Είναι μικρό βραχώδες νησί στην καρδιά των Κυκλάδων, που απέχει λιγότερο από 1 ναυτικό μίλι από την Πάρο, με το λιμάνι της οποίας συνδέεται με μικρό τοπικό πορθμείο. Στη νησίδα Σαλιαγκός υπάρχει ο αρχαιότερος οικισμός των Κυκλάδων, ενώ το Δεσποτικό, ακατοίκητο νησί στα ΝΔ, είναι τόπος μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας. Έχει έκταση 34,8 τετρ. χλμ. και 1.037 μόνιμους κατοίκους. Η οικονομία του νησιού βασίζεται στον τουρισμό, την αλιεία, την κτηνοτροφία και λιγότερο στη γεωργία. Είναι γνωστή για τη χαρακτηριστική κυκλαδίτικη ομορφιά με τις λευκές κατοικίες, τα λιθόστρωτα σοκάκια και τις όμορφες μπουκαμβίλιες που ανθούν στις αυλές των σπιτιών. Αποτελεί ένα δημοφιλές τουριστικό θέρετρο τα καλοκαίρια για Έλληνες και Ευρωπαίους επισκέπτες και τόπο επένδυσης Αμερικανών παραθεριστών. Ο κεντρικός οικισμός εντοπίζεται στο ΒΑ άκρο του νησιού, απέναντι από την Πούντα της Πάρου με την οποία συνδέεται με ferry. Το ιστορικό κέντρο εντοπίζεται στο ενετικό Κάστρο της Αντιπάρου, που συνδέεται μέσα από το εμπορικό δρομάκι με το γραφικό πορθμείο στην παραλιακή. Άλλοι γνωστοί οικισμοί είναι ο παραθεριστικός οικισμός του Αϊ Γιώργη στο ΝΔ άκρο, που έχει ενταχθεί στο σχέδιο πόλης, ο Σωρός και ο Κάμπος, ενώ γνωστές παραλίες της ευρύτερης περιοχής του κέντρου είναι οι Ψαραλυκές, ο Σιφνέϊκος γιαλός και η παραλία του camping. Το νησί παραδοσιακά προσελκύει οικογένειες Σκανδιναβών, κυρίως Νορβηγών τον Ιούνιο, ενώ ιδιαίτερους ιστορικούς δεσμούς έχουν με το νησί οι Ιταλοί, που το επισκέπτονται κυρίως τον Αύγουστο. Στους επισκέπτες συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων Γερμανοί, Ρώσοι, Γάλλοι και Αμερικανοί. Τα τελευταία χρόνια το νησί φαίνεται πως κάνει μετάβαση από τον τουρισμό της ροκ κουλτούρας και της νυχτερινής διασκέδασης στον ποιοτικό τουρισμό, με τη λειτουργία καλαίσθητων εστιατορίων και αναψυκτηρίων με παραδοσιακά χαρακτηριστικά, μπουτίκ και καταστημάτων με είδη τέχνης, εσωτερικής διακόσμησης και κοσμήματα, ενώ στην είσοδο του κάστρου είναι επισκέψιμη αίθουσα του Λαογραφικού Μουσείου της Δημοτικής Επιχείρησης Ανάπτυξης Αντιπάρου με εκθέματα λαογραφικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος από την ιστορία του νησιού. Πολλά καταστήματα τα λειτουργούν Πειραιώτες με καταγωγή από το νησί και Αθηναίοι που νοικιάζουν δωμάτια ή κατοικίες στην τουριστική σεζόν, αλλά και ξένοι. Στους θερινούς μήνες στο νησί ανθούν τα θαλάσσια σπορ μεταξύ Πούντας και Αντιπάρου. Οι ακτές της διακρίνονται για τις χρυσές αμμουδιές και τα πεντακάθαρα νερά τους και γι’ αυτό το νησί προσελκύει τουρισμό τους καλοκαιρινούς μήνες. Οι πιο γνωστές παραλίες στην ευρύτερη περιοχή του κεντρικού οικισμού είναι οι Ψαραλυκές. Είναι δύο παραλίες που βρίσκονται νότια της παραλιακής και φημίζονται για τα σκιερά αρμυρίκια πίσω από την αμμουδιά. Στο βόρειο τμήμα της παραλιακής είναι η παραλία του camping, που είναι προσβάσιμη με λεωφορείο και είναι γνωστή για την προσέλκυση γυμνιστών. Η παραλία του Αγίου Σπυρίδωνα με τα ρηχά της νερά ιδανικός παράδεισος για τα παιδιά. Στην πίσω μεριά του Κάστρου βρίσκεται ο σιφνέικος γιαλός, που έχει πάρει το όνομά του από τη Σίφνο και είναι γνωστός για τα υψηλά κύματα λόγω των ανέμων που αναπτύσσονται στην περιοχή. Άλλες παραλίες, με οδική πρόσβαση, είναι η παραλία στα Λιβάδια, στις δυτικές ακτές, η παραλία στο Σωρό, ο Άγιος Σώστης, οι παραλίες της Φανερωμένης, οι παραλίες στα Γλυφά, η παραλία της Παναγιάς, στο Απάντημα, στον Αϊ Γιώργη και το Δεσποτικό.
Ελαφόνησος
Βρίσκεται στο ΝΑ άκρο της Πελοποννήσου, με έκταση 19 τετρ. χιλιομέτρων. Το χειμώνα έχει περίπου 600 κατοίκους, που το καλοκαίρι διπλασιάζονται. Το νησί είναι πόλος έλξης τουριστών με κορύφωση τον Αύγουστο. Η Ελαφόνησος διέθετε έναν από τους μεγαλύτερους αλιευτικούς στόλους στην Ελλάδα με σκάφη παράκτιας αλιείας. Τα περισσότερα από αυτά είναι τρεχαντήρια. Το κοινοτικό διαμέρισμα Ελαφονήσου αποτελείται από το χωριό Ελαφόνησος και τους οικισμούς Καπάρι, Κάτω Νησί, Λεύκη και Πούντα. Η Ελαφόνησος ανήκει στο Νομό Λακωνίας, ανατολικά βρίσκεται η Νεάπολη, έδρα του Δήμου Βοιών που μαζί με τα υπόλοιπα χωριά στο ΝΑ άκρο της Πελοποννήσου αποτελούν τα Βάτικα. Στα νότια βρίσκονται τα Κύθηρα (Τσιρίγο).
Ζάκυνθος
Γνωστή διεθνώς και με το όνομα «Τζάντε», ή Φιόρο του Λεβάντε (= Άνθος της Ανατολής) κατά τους Βενετσιάνους, ανήκει στα Επτάνησα. Είναι το ενδέκατο σε έκταση ελληνικό νησί και το τρίτο (μετά την Κεφαλονιά και την Κέρκυρα) και δεύτερο σε πληθυσμό νησί των Ιονίων νήσων. Η έκτασή της είναι 406 τετρ. χλμ και ο πληθυσμός ανέρχεται στους 40.650 κατοίκους. Απέχει από την Πελοπόννησο 9,5 ναυτ. μίλια (από την Κυλλήνη) και 8,5 ναυτ. μίλια από την Κεφαλονιά. Το βορειότερο άκρο του νησιού καταλήγει στο ακρωτήρι Σκινάρι, ενώ στο νότιο-νοτιοανατολικό σχηματίζεται ο κόλπος του Λαγανά μεταξύ των δύο ακρωτηρίων, Μαραθιά δυτικά και Γέρακας, ή Γεράκι, ανατολικά. Μέσα στον κόλπο του Λαγανά υπάρχουν δύο νησιά, το Μαραθονήσι και το Πελούζο, ενώ 37 ναυτ. μίλια νότια του Λαγανά βρίσκονται οι νήσοι Στροφάδες. Ο κόλπος του Λαγανά, με τη μαγευτική παραλία του, έχει ανακηρυχθεί από το 1999 Εθνικό Πάρκο καθώς είναι τόπος ωοτοκίας της υπό εξαφάνιση χελώνας Καρέτα-Καρέτα. Οι δυτικές ακτές είναι βραχώδεις κι απότομες σχηματίζοντας πολλές σπηλιές και κολπίσκους. Αντίθετα οι ανατολικές ακτές είναι αμμώδεις με όμορφες παραλίες.
Καστελλόριζο
Μόλις 1,25 ναυτ. μίλια από τις ΝΔ τουρκικές ακτές και 72 ναυτ. μίλια από τη Ρόδο βρίσκεται το Καστελλόριζο ή Μεγίστη, το ανατολικότερο σύνορο της Ελλάδας. Από τον Πειραιά απέχει 328 ναυτ. μίλια και 150 ναυτ. μίλια από την Κύπρο. Έχει έκταση 8,9 τετρ. χλμ., μήκος ακτών 19,5 χλμ. και πληθυσμό 430 κατοίκων. Είναι το μεγαλύτερο (γι’ αυτό και Μεγίστη) νησί ενός μικρού αρχιπελάγους που περιλαμβάνει τα βραχονήσια Άγιο Γεώργιο, Αγριέλαια, Μαύρο Ποινή, Πολύφαδο, Ρω, Στρογγυλή, Ψωμί, Ψωραδιά και μερικά ακόμη. Το νησί έχει μεγάλη ναυτική παράδοση, με έντονα τα σημάδια της ναυτικής και εμπορικής ανάπτυξης που κάποτε γνώρισε. Απέκτησε παγκόσμια προβολή το 1991, όταν γυρίστηκε εκεί η βραβευμένη με Όσκαρ ταινία «Mediterraneo». Η βάρκα αποτελεί το μοναδικό μέσο μετακίνησης για δυσπρόσιτες ακτές και σπηλιές, και για τα γειτονικά νησάκια Ρω, Άγιος Γεώργιο και Στρογγυλή. Την αρχαία Αντίφελλο, το σημερινό Κας της τουρκικής ακτής, το βλέπει κανείς καθαρά από το λιμάνι, ενώ καθημερινά υπάρχουν σκάφη που μεταφέρουν τουρίστες εκατέρωθεν. Πέρα από το ιστορικό παρελθόν του, το νησί έχει να επιδείξει αρκετά αξιοθέατα, όπως: Το κάστρο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη. Χτίστηκε τον 14ο αιώνα και σήμερα σώζονται μόνο τα ερείπια του κτίσματος, που βρίσκονται πάνω στο Καστέλο Ρόσο, τον κόκκινο βράχο απ’ όπου και η ονομασία του νησιού. Στη δυτική πλευρά του νησιού βρίσκεται το αρχαιότερο και πιο σημαντικό μνημείο του νησιού, το Παλαιόκαστρο. Είναι ένας αρχαίος οικισμός με πολλά κτίσματα και δεξαμενές. Στη δωρική ακρόπολη του 3ου αιώνα π.Χ. σώζεται μια επιγραφή που περιλαμβάνει τον όρο Μεγίστη. Στην περιοχή, στη θέση Λιμενάρι, υπάρχουν και τα Κυκλώπεια τείχη. Από το λιμάνι, 401 σκαλιά οδηγούν στον Άγιο Γεώργιο του Βουνού (ή Βουνιού). Βρίσκεται στην περιοχή του Παλαιόκαστρου και περιστοιχίζεται από τεράστιες φυσικές πλάκες. Μέσα στο μοναστήρι υπάρχει μια κατακόμβη, ο Άγιος Χαράλαμπος. Ο Λυκιακός τάφος (4ου αιώνα π.Χ.), είναι λαξευμένος στους πρόποδες του κάστρου. Λύκιοι λέγονται οι κάτοικοι περιοχής της Μ. Ασίας, γιατί ο θεός τους, ο Λύκιος Απόλλωνας, λατρευόταν ως λύκος. Το Μουσείο στεγάζεται στο λευκό ιστορικό κτίριο πάνω από το αναπαλαιωμένο τζαμί, κοντά στα ερείπια του κάστρου. Τα εκθέματά του περιλαμβάνουν αρχαιολογικά ευρήματα εκθέματα ανεκτίμητης αξίας από διάφορες περιόδους της αρχαιότητας, τοιχογραφίες του 17ου αιώνα, παραδοσιακές στολές, και αντικείμενα λαϊκής τέχνης. Είκοσι λεπτά με το καΐκι από το λιμάνι βρίσκεται η Γαλάζια Σπηλιά του νησιού. Πιο γνωστή ως «Σπηλιά του Παραστά» ή «Φώκιαλη», από τις φώκιες που κατοικούν μέσα, είναι το μεγαλύτερο από τα ενάλια σπήλαια της Ελλάδας και ένα από τα γνωστά παγκοσμίως για τον πλούσιο σταλακτιτικό στολισμό που διαθέτει. Βρίσκεται στο νότιο σημείο του νησιού και έχει μήκος 75 μ. και ύψος 35 μ. Η είσοδος είναι συγκριτικά χαμηλή, στο ύψος μικρού καϊκιού. Στην πιο περίοπτη θέση του νησιού, πάνω από το Μανδράκι, δεσπόζει ο μητροπολιτικός Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, συνυφασμένος με την κοινωνική και πολιτιστική ζωή του νησιού από την ίδρυσή του (περί τα 1835) μέχρι και σήμερα. Ο ναός είναι χτισμένος σε ρυθμό τρίκλιτης θολωτής βασιλικής με πλούσια εικονογράφηση, μαρμάρινα τέμπλα και πανύψηλο μαρμάρινο καμπαναριό. Η στέγη του στηρίζεται σε δώδεκα μονολιθικούς γρανιτένιους κίονες, που μεταφέρθηκαν από το ναό του Απόλλωνα στα Πάταρα της Λυκίας, στην απέναντι Μικρασιατική ακτή. Στα νοτιοδυτικά του νησιού στέκει το μικρό νησάκι Ρω, που μπορεί κανείς να επισκεφτεί με ναυλωμένο καΐκι, γνωστό για την «Κυρά της Ρω», Δέσποινα Αχλαδιώτου (1898-1982), τη μοναδική του κάτοικο, που για δεκαετίες κάθε πρωί ύψωνε την ελληνική σημαία.
Κέρκυρα
Είναι ένα από τα βορειότερα νησιά του Ιονίου και βρίσκεται κοντά στις ακτές της Ηπείρου. Οι ΒΑ ακτές της πλησιάζουν αρκετά (περ. 2 χλμ.) τις ακτές των Αγίων Σαράντα της Αλβανίας. Τα παράλιά της με συνολικό μήκος 217 χλμ. σχηματίζουν αρκετούς όρμους και ακρωτήρια. Οι ξένοι την λένε Κορφού (Corfu), από τις δύο κορυφές που φαίνονται, καθώς πλησιάζει ο επισκέπτης στο νησί. Η πόλη της Κέρκυρας χαρακτηρίζεται από το έντονο βενετσιάνικο στοιχείο, αλλά και από πολλές αγγλικές και γαλλικές επιρροές. Είναι πόλη κοσμοπολίτικη που αποπνέει μια αίσθηση αρχοντιάς, με κύρια αξιοθέατα τη μεγάλη πλατεία Σπιανάδα (η μεγαλύτερη των Βαλκανίων), το Παλιό και το Νέο Φρούριο, το Δημαρχείο (Θέατρο Σαν Τζιάκομο), το Κανόνι, το Μον Ρεπό αλλά και τα Μουσεία Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Ιστορίας. Ίσως το πιο φημισμένο της αξιοθέατο είναι το νησάκι μπροστά στο Κανόνι, που συνδέεται με αυτό μέσω μιας μικρής λωρίδας στεριάς, πάνω στο οποίο είναι η εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών και το ξακουστό Ποντικονήσι, με τη μικρή εκκλησία του Παντοκράτορα του 11ου ή 12ου αιώνα. Επίσης αξιόλογα είναι και τα παλαιά ανάκτορα του Ταξιάρχου Μιχαήλ και Αγίου Γεωργίου, ένα από τα πιο ωραία ανάκτορα γεωργιανού ρυθμού, όπου στεγάζεται το μοναδικό στην Ελλάδα Σινοϊαπωνικό Μουσείο. Παραδοσιακά πιάτα της κερκυραϊκής κουζίνας είναι η «παστιτσάδα», το «σοφρίτο» και το «μπουρδέτο». Η πόλη της Κέρκυρας έχει ενετικά αρχοντικά και τα κτίρια είναι υδροχρωματισμένα με το παραδοσιακό κερκυραϊκό χρώμα της ώχρας. Ιστορικά κτίρια είναι η Αγγλική Αρμοστεία, το Λιστόν, το μέγαρο Καποδίστρια, το μητροπολιτικό μέγαρο, το μέγαρο της Αναγνωστικής Εταιρείας Κερκύρας, το μέγαρο της παλαιάς Ιονικής Τράπεζας, το σημερινό Δημαρχείο, το μέγαρο της Ιονίου Βουλής και το μέγαρο της Ιονίου Ακαδημίας, όπου στεγάζεται η Πρυτανεία του Ιονίου Πανεπιστημίου. Ανάμεσα στα αξιοθέατα της περιοχής ανήκει το Αχίλλειο, το παλάτι της βασίλισσας Ελισάβετ (Σίσσι), με το διάσημο γλυπτό Αχιλλέας Θνήσκων και τα υπέροχα έργα τέχνης, όπως τοιχογραφίες και πίνακες. Η περιοχή του Πέλεκα φημίζεται για τη θέα του ηλιοβασιλέματος που προσφέρει, ενώ στην Παλαιοκαστρίτσα βρίσκεται το βυζαντινό φρούριο Αγγελόκαστρο. Παραλίες με ψιλή ξανθή άμμο συναντώνται στον Αϊ Γόρδη, τη Γλυφάδα, τη λίμνη Κορισσίων, τον Άγιο Γεώργιο των Πάγων, το Μαραθιά, το Γαρδένο, την Κασσιόπη, το Σιδάρι, τη Ρόδα, την Αχαράβη, τον Αλμυρό, τη Δασιά, στην Παλαιοκαστρίτσα και σε άλλες περιοχές. Αλλά και χωριά στην ενδοχώρα του νησιού ασκούν μια γοητεία, όπως οι Σιναράδες, ο Άγιος Ματθαίος, οι Βαρυπατάδες, η Κορακιάνα, οι Γιαννάδες, οι Καρουσάδες, η Επίσκεψη, ο Χλωμός, ο Σπαρτύλας, η Λευκίμμη, πνιγμένα μέσα στο πράσινο.
Κεφαλονιά
Είναι το μεγαλύτερο και πιο ορεινό νησί των Επτανήσων, με έκταση 781 τετρ. χλμ. και περίπου 34.488 κατοίκους. Οι πιο σημαντικές πεδιάδες είναι της Κρανιάς, της χερσονήσου Παλικής, του Αρακλείου και της Σάμης. Οι ακτές της σχηματίζουν πολλούς κόλπους και ακρωτήρια. Οι πιο σπουδαίοι κόλποι είναι της Σάμης, του Μύρτου, του Λουρδά, του Αθέρα, του Αργοστολίου (Κουταβού), του Φισκάρδου, του Γαϊδάρου, του Λιβαδιού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα σπήλαια του νησιού, όπως τα βαραθρώδη Μελισσάνη, Αγκαλάκι, Αγίων Θεόδωρων, Ζερβάτη, η Σπηλιά Δρογκαράτη, το σπήλαιο Σάκκου κ.ά. Στη ΒΔ πλευρά του νησιού, η παραλία Μύρτος επανειλημμένα έχει χαρακτηριστεί ως η ωραιότερη παραλία της Μεσογείου και έχει περιληφθεί στον κατάλογο των ωραιότερων παραλιών του πλανήτη. Στη χερσόνησο Παλική, μπορεί κανείς να επισκεφτεί τις παραλίες των Πετανών και της Πλατιάς Άμμου. Στο βόρειο τμήμα του νησιού, στη χερσόνησο της Ερίσσου, υπάρχει και ο παραδοσιακός οικισμός του Φισκάρδου. Ένα μεγάλο μέρος από τα επώνυμα των κατοίκων της Κεφαλονιάς έχει την κατάληξη «-άτος». Ανάλογα, η κατάληξη «-άτα» βρίσκεται σε πάρα πολλά τοπωνύμια, όπως Κουρκουμελάτα, Σιμωτάτα, Βαλσαμάτα, Γριζάτα, Λουρδάτα, Δελαπορτάτα, Παπαρηγάτα κ.ά. Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται για πρώτη φορά από τον 13ο αιώνα και μετά. Δεν λείπουν όμως και τοπωνύμια που προέρχονται από την αρχαιότητα, όπως το Αράκλι (Ηράκλειο), η Μελισσάνη, η Παλική (από την αρχαία πόλη Πάλη), η Κρανιά (από την αρχαία Κράνη), η Φάλαρη ή έχουν άρωμα προϊστορίας όπως τα Μηνιές, Φανιές, Κεραμειές, Λειβαθώ, Λακήθρα κ.α. Οι επισκέπτες του νησιού αυξήθηκαν από τη στιγμή που το βιβλίο «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι» έγινε ταινία (2001), που γυρίστηκε στο νησί. Από την Κοντογεννάδα στην Παλική, κατάγεται ο γνωστός, από τις ανασκαφές στη Σαντορίνη, αρχαιολόγος Σπύρος Μαρινάτος. Άλλος αρχαιολόγος που κατάγεται από τον Κοθρέα Ερίσσου ήταν ο Παναγής Καββαδίας, ανασκαφέας της Αρχαίας Επιδαύρου. Οι υψηλές κορυφογραμμές που διατρέχουν το νησί, αποτελούν το ιδανικό έδαφος για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας. Αυτή τη στιγμή ήδη λειτουργούν στο νησί αρκετά αιολικά πάρκα.
Κως
Το νησί του Ιπποκράτη έχει πληθυσμό 30.947 κατοίκους και είναι το τρίτο πιο μεγάλο νησί των Δωδεκανήσων σε έκταση, μετά τη Ρόδο και την Κάρπαθο και το δεύτερο σε πληθυσμό μετά τη Ρόδο. Η επιφάνειά του είναι 290 τετρ. χλμ. με ακτογραμμή 112 χιλιομέτρων. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Κως, που είναι το κύριο λιμάνι του νησιού. Απέχει από τον Πειραιά 200 ναυτ. μίλια. Είναι ένα πλούσιο σε ιστορικά μνημεία νησί και παρουσιάζει αξιόλογο αρχαιολογικό και τουριστικό ενδιαφέρον. Η σημερινή Κως είναι ένα σύγχρονο τουριστικό νησί με πολλές δυνατότητες σε θέματα διαμονής, φαγητού, σπορ, εκδρομών, ψυχαγωγίας. Αξιοθέατα του νησιού αποτελούν: τα ερείπια της αρχαίας πόλης, μαζί με τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά οικοδομήματα κοντά στο λιμάνι. Στην περιοχή αυτή υπάρχουν τμήματα της Αρχαίας Αγοράς (4ου-3ου αιώνα π.Χ.), η Μεγάλη Στοά (Καμάρα του Φόρου) και άλλες μικρότερες στοές με ιερά αφιερωμένα στο Διόνυσο, την Αφροδίτη και τον Ηρακλή. Στο εσωτερικό της πόλης το Ωδείο (3ου αιώνα π.Χ.) καλά διατηρημένο με 12 κερκίδες και στοές θολωτές, η Κάζα Ρομάνα αναστηλωμένο ρωμαϊκό αρχοντικό με θαυμάσια μωσαϊκά. Επίσης το Ξυστό (μέρος του Γυμναστηρίου) (2ου αιώνα π.Χ.) με 16 αναστηλωμένες κολώνες από τις 70 που το αποτελούσαν συνολικά, τα δύο κτίρια που στέγαζαν τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά λουτρά και ένα μέρος του Ρωμαϊκού δρόμου με μάρμαρα, μωσαϊκά και ψηφιδωτά. Το αρχαιολογικό μουσείο περιλαμβάνει συλλογή με προϊστορικά ευρήματα, ελληνιστικά γλυπτά και κλασικά μικρά αγάλματα της Αφροδίτης, του Έρωτα, της Δήμητρας, του Ιπποκράτη, επιγραφές και ψηφιδωτά με παραστάσεις και αρχιτεκτονικά μαρμάρινα μέρη ναών και κτιρίων. Το κάστρο των Ιπποτών, χτισμένο στη δεξιά μεριά του λιμανιού, αποτελεί το πιο επιβλητικό μνημείο της Ενετοκρατίας. Διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και έχει διπλό τείχος και τάφρο. Χτίστηκε το 15ο αιώνα, αλλά ολοκληρώθηκε το 16ο αιώνα. Υπάρχει ο πλάτανος του Ιπποκράτη, ένα τεράστιο δέντρο με περίμετρο κορμού 12 μέτρα. Πιστεύεται ότι φυτεύτηκε από τον Ιπποκράτη πριν 2.400 χρόνια περίπου και ότι κάτω από τη σκιά του δίδαξε την Ιατρική στους μαθητές του. Μια γέφυρα συνδέει το σημείο, όπου βρίσκεται ο πλάτανος, με το Κάστρο των Ιπποτών. Το Ασκληπιείο της Κω είναι το πιο συγκλονιστικό σημείο της Κω και άρχισε να χτίζεται τον 4ο αιώνα π.Χ. Βρίσκεται σε απόσταση 4 χλμ. από την πόλη μέσα σε άλσος με κυπαρίσσια και επρόκειτο για το μεγαλύτερο θεραπευτήριο της Αρχαίας Ελλάδας. Από το ναό του Ασκληπιού σώζονται μόνο τα θεμέλια και λίγες κολώνες, ενώ κολώνες σώζονται και από τη στοά που θεωρείται ότι στέγαζε την Ιατρική Σχολή του Ιπποκράτη. Σε κοντινή απόσταση υπήρχαν κατά την αρχαιότητα θερμές πηγές με τρεχούμενα ιαματικά νερά.
Λευκάδα
Ανήκει στα Επτάνησα και είναι το τέταρτο σε έκταση νησί στο Ιόνιο, με 320 τετρ. χλμ. και το τέταρτο σε πληθυσμό με περίπου 22.000 κατοίκους. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης συνδέεται με την Αιτωλοακαρνανία με μια πλωτή γέφυρα μήκους περίπου 20 μέτρων. Μαζί με την Εύβοια είναι τα δυο μοναδικά νησιά στην Ελλάδα στα οποία η πρόσβαση γίνεται οδικώς. Το 1963 ήταν που ο Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε το Σκορπιό, ένα μικρό νησάκι απέναντι από τις ανατολικές ακτές της Λευκάδας, συγκεκριμένα στο κοσμοπολίτικο Νυδρί, που απέκτησε από τότε παγκόσμια φήμη φιλοξενώντας κατά καιρούς επισκέπτες και προσωπικότητες απ’ όλη την υφήλιο. Οι βασικές μορφές οικονομίας είναι ο τουρισμός, που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει κατακόρυφη άνοδο, και το κάνει ένα από τα πιο πολυσύχναστα καλοκαιρινά θέρετρα στη Μεσόγειο, ενώ η συχνή ενασχόληση των κατοίκων με την αμπελουργία, την ελαιουργία, τη γεωργία και την αλιεία από τα παλιά χρόνια μέχρι σήμερα έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του τόπου. Η Λευκάδα αποτελεί αξιοζήλευτο προορισμό και για τους λάτρεις των θαλάσσιων σπορ. Σε διάφορα σημεία του νησιού υπάρχουν παραλίες που ενδείκνυνται για τέτοιες περιστάσεις. Για παράδειγμα, στην παραλία του Αϊ Γιάννη, με την τεράστια αμμουδιά της, μπορεί κανείς να έρθει σε πρώτη επαφή με το άθλημα kitesurfing και να μάθει τα μυστικά του. Στον κόλπο της Βασιλικής, στην παραλία Πόντι, είναι το στέκι των windsurfers. Εκατοντάδες αθλητές την επισκέπτονται κάθε χρόνο για να επιδείξουν τις δυνατότητές τους στο άθλημα της ιστιοσανίδας. Κι οι δύο αυτές παραλίες συγκαταλέγονται στις τρεις καταλληλότερες της Ευρώπης και στις δέκα καλύτερες του κόσμου για τέτοιου είδους extreme sports. Άλλες αθλητικές δραστηριότητες που προσφέρει το νησί είναι οι καταδύσεις, το θαλάσσιο σκι, το παραπέντε, η ιστιοπλοΐα, η ποδηλασία αλλά και η ιππασία.
Μήλος
Είναι ένα ηφαιστειογενές νησί του Αιγαίου πελάγους. Κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους κι έχει δώσει σημαντικό μεταλλευτικό πλούτο: στους προϊστορικούς χρόνους οψιδιανό, καολίνη στους ιστορικούς χρόνους μέχρι σήμερα και πρόσφατα μπεντονίτη, περλίτη. Έχει σχήμα πετάλου κι υπάρχουν πολλές παραλίες που κάνουν τη Μήλο τουριστικό πόλο. Το γνωστό άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου, που σήμερα βρίσκεται στο μουσείο του Λούβρου (Παρίσι), βρέθηκε στη Μήλο το 1820, ενώ ένα αντίγραφό του βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Μήλου στην Πλάκα.
Πόρος
Είναι νησί του Σαρωνικού, με 4.348 κατοίκους. Η αρχαία ονομασία του ήταν Καλαυρία. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τις ακτές της Πελοποννήσου κι είναι γνωστός για το σπουδαίο λεμονοδάσος. Είναι δημοφιλής τόπος για μικρές αποδράσεις από την Αθήνα. Στη πραγματικότητα πρόκειται για δύο νησιά, τη Σφαιρία και τη Καλαυρία που τα χωρίζει ένα μικρό κανάλι θάλασσας, αμέσως μετά το Ναύσταθμο. Η Σφαιρία είναι ηφαιστειογενούς προέλευσης (η πόλη του Πόρου είναι κτισμένη ακριβώς επάνω στον κρατήρα), ενώ η Καλαυρία είναι ιζηματογενής και έχει σχιστολιθικά κι ασβεστολιθικά πετρώματα. Το ιστορικό ρολόι, ψηλά στο λόφο, στο κέντρο του Πόρου, αποτελεί το σήμα κατατεθέν του νησιού. Στα νοτιοανατολικά βρίσκεται η ιστορική Μονή Καλαυρίας ή Μονή Ζωοδόχου Πηγής Πόρου, που κτίσθηκε το 1713. Αξέχαστη θα μείνει η ταινία με τον μεγάλο κωμικό Θανάση Βέγγο «Τύφλα να ’χει ο Μάρλον Μπράντο», που γυρίστηκε στον Πόρο. Τμήμα της ταινίας «Η Αλίκη στο Ναυτικό» έχει, επίσης, γυριστεί στον Πόρο.
Ρόδος
Με έκταση 1.400,684 τετρ. χλμ., είναι το μεγαλύτερο νησί των Δωδεκανήσων και το τέταρτο σε έκταση νησί του Αιγαίου και γενικά της Ελλάδας, ενώ έχει 163.476 κατοίκους. Βρίσκεται περίπου 460 χλμ. ΝΑ της Αθήνας και 18 χλμ. ΝΔ της Τουρκίας. Η πόλη της Ρόδου είναι πρωτεύουσα του νησιού και του νομού Δωδεκανήσων. Το ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της πόλης της Ρόδου (δήμος Ροδίων, Ιαλυσού και Καλλιθέας) έχει μόνιμο πληθυσμό περίπου 120.000 κατοίκους, ενώ ο δήμος Ροδίων, λόγω του φαινομένου της εσωτερικής μετανάστευσης τα τελευταία χρόνια, υπολογίζεται ότι έχει περίπου 98.000 κατοίκους. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή όμως η πόλη της Ρόδου έχει επίσημα 53.709 κατοίκους και είναι η μεγαλύτερη πόλη στο Αιγαίο πέλαγος.
Σαμοθράκη
Βρίσκεται στο ΒΑ Αιγαίο, μεταξύ Λήμνου, Ίμβρου και Θάσου και απέχει 24 ναυτ. μίλια από την Αλεξανδρούπολη. Η επιφάνειά της είναι 178 τετρ. χλμ., ενώ η ψηλότερη κορυφή της έχει υψόμετρο 1.611 μέτρα. Με αυτό το ύψος, η Σαμοθράκη είναι το ψηλότερο ελληνικό νησί (με εξαίρεση την Κρήτη και την Εύβοια). Το βουνό λέγεται Σάος, αλλά οι ντόπιοι το ονομάζουν «Φεγγάρι» (όπως και την ψηλότερη κορυφή του), καθώς είναι «τόσο ψηλό που κρύβει το φεγγάρι». Εξάλλου, το όνομα του νησιού σημαίνει «ψηλή Θράκη» (από το αρχαιοελληνικό σάμος = ψηλή). Ο μόνιμος πληθυσμός είναι 2.723 κάτοικοι. Μέσω του λιμανιού της Καμαριώτισσας το νησί συνδέεται ακτοπλοϊκά κυρίως με την Αλεξανδρούπολη και μετά με την Καβάλα, το Λαύριο και με άλλα νησιά του Αιγαίου. Η οικονομία του βασίζεται κυρίως στον τουρισμό και την αλιεία. Το νησί είναι παγκοσμίως γνωστό λόγω του διάσημου αγάλματος της Νίκης, που βρέθηκε το 1863 εκεί. Το άγαλμα, ύψους 2,75 μέτρων, εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου (Παρίσι). Στην αρχαιότητα, στο νησί γίνονταν τα Καβείρια μυστήρια, αποκρυφιστικές τελετές που το περιεχόμενο τους δεν έχει διαλευκανθεί απόλυτα μέχρι σήμερα. Η Σαμοθράκη αποτελεί τόπο εξαιρετικού φυσικού κάλλους. Η ιδιαιτερότητα του νησιού οφείλεται στην άγρια παρθένα φύση με τα απότομα βουνά, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, τα δάση με πλατάνια, πεύκα, καστανιές, κέδρους και άλλα δέντρα, τα τρεχούμενα νερά, τους καταρράκτες, τις μικρές λίμνες στις πλαγιές του βουνού και τις όμορφες παραλίες. Τα πλατανοδάση κατεβαίνουν ως τις παραλίες της Σαμοθράκης και σχεδόν φτάνουν στη θάλασσα. Το νησί έχει ακτογραμμή 59 χλμ., από τα οποία περίπου τα 35 χλμ. είναι παραλίες, που οι περισσότερες είναι πετρώδεις. Η θαλάσσια περιοχή γύρω από τη Σαμοθράκη είναι μια από τις πιο πλούσιες σε όλη τη Μεσόγειο, όσον αφορά τη θαλάσσια και υποβρύχια ζωή που φιλοξενεί. Παρά τις φυσικές ομορφιές και το εξαιρετικό αρχαιολογικό ενδιαφέρον, η τουριστική βιομηχανία στη Σαμοθράκη δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη, όπως σε άλλα ελληνικά νησιά. Αυτό όμως είναι ίσως και η βασική αιτία που το νησί παραμένει παρθένο και διατηρεί το φυσικό του περιβάλλον απρόσβλητο από την αλόγιστη ανάπτυξη που χαρακτηρίζει άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Σαντορίνη ή Θήρα
Βρίσκεται στις Κυκλάδες, νότια της Ίου και δυτικά από την Ανάφη. Απέχει από τον Πειραιά 128 ναυτ. μίλια και 63 ναυτ. μίλια από τη Κρήτη. Η έκταση της είναι 75,8 τετρ. χλμ. Είναι ένα από τα πιο διάσημα τουριστικά κέντρα του κόσμου, γνωστή και για τα ηφαίστειά της που είναι: Η Νέα Καμένη (1707-1711 μ.Χ.), η Παλαιά Καμένη (46-47 μ.Χ.), το ηφαίστειο Κολούμπο (1650 μ.Χ.), τα Χριστιάνα νησιά. Ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και θεωρείται ενεργό ηφαίστειο μαζί με τα Μέθανα, τη Μήλο και τη Νίσυρο. Η Σαντορίνη και τα νησιά Θηρασιά κι Ασπρονήσι είναι απομεινάρια του ηφαιστειογενούς νησιού Στρογγύλη, που ήταν ηφαιστειακός κώνος. Το κεντρικό τμήμα του ανατινάχτηκε μαζί με τον κρατήρα του ηφαιστείου, από τη Μινωική έκρηξη του 1613 π.Χ., με αποτέλεσμα τη δημιουργία αυτού που σήμερα ονομάζουμε καλδέρα και την καταστροφή του προϊστορικού πολιτισμού του νησιού. Στο θαλάσσιο χάσμα που σχηματίστηκε μεταξύ Θήρας και Θηρασίας, με βάθος 1.500 μέτρα, κατά καιρούς βγήκαν στην επιφάνεια ηφαιστειακοί κώνοι που σχημάτισαν τα εξής νησιά: την Παλαιά, τη Μικρή και τη Νέα Καμένη, την Καμένη Γεωργίου του Α', την Καμένη του Φουκέ, την Αφρόσσα και τη Δάφνη. Όλα αυτά τα νησιά μεγάλωναν σιγά-σιγά και ενώθηκαν, εκτός από την Παλαιά Καμένη. Το όνομα του νησιού «Θήρα» προέρχεται από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήρα, που προερχόμενος από τη Σπάρτη αποίκησε πρώτος το νησί. Το όνομα «Σαντορίνη» προέρχεται από τους Φράγκους Σταυροφόρους, που κατά το πέρασμα τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά στην εκκλησία της Αγίας Ειρήνης που υπήρχε στο νησί. Σήμερα θεωρείται πιθανό να πρόκειται για την μεγαλοπρεπέστατη παλαιοχριστιανική τρίκλιτη βασιλική της Αγίας Ειρήνης που βρισκόταν στην Περίσσα, τα ερείπια της οποίας ανακαλύφθηκαν το 1992. Πριν τη μεγάλη ηφαιστειακή καταστροφή των προϊστορικών χρόνων το νησί ήταν στρογγυλό και λεγόταν Στρογγύλη, ενώ αργότερα απέκτησε τα ονόματα Καλλίστη (=η πιο όμορφη), Φιλητέρη ή Φιλωτέρα, Καλαυρία, Τευσία, Καρίστη, Θηραμένη καθώς και Ρήνεια. Επί τουρκοκρατίας οι Τούρκοι την έλεγαν Δερμετζίκ ή Διμερτζίκ (=μικρός μύλος), πιθανώς από τους πολλούς μικρούς ανεμόμυλους που ξεχώριζαν από μακριά. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας καθιερώθηκε το όνομα «Θήρα», αλλά οι ξένοι χάρτες συνέχισαν να την ονοματίζουν «Σάντα-Είρηνα», από την οποία και παρέμεινε με μικρή παραφθορά από τους Έλληνες ως «Σαντορίνη» (αντί του ορθού Σαντορήνη).
Σκιάθος
Είναι το πιο κοντινό στη στεριά από τα νησιά των Σποράδων. Απέχει 41 ναυτ. μίλια από τον Βόλο και μόλις 2,4 μίλια από τις ακτές του νοτίου Πηλίου. Έχει έκταση 48 τετρ. χλμ. και κατοικείται ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, πολύ πιθανόν από Πελασγούς και μετά πιθανόν από Κρήτες. Αργότερα η πόλη της Σκιάθου ήταν σταθερά σύμμαχος των Αθηναίων, τόσο στην Α' όσο και στη Β' Αθηναϊκή Συμμαχία. Στη βυζαντινή περίοδο το νησί υπέφερε από επιδρομές πειρατών. Το φαινόμενο της πειρατείας συνεχίστηκε τόσο στη διάρκεια της σύντομης Ενετοκρατίας, όσο και στην Τουρκοκρατία. Το νησί είχε σημαντική συνεισφορά με το ναυτικό του στην Επανάσταση του 1821 κι αποτέλεσε τμήμα του πρώτου ελληνικού κράτους. Έχει πλούσια βλάστηση και πολλές παραλίες, με πιο γνωστές τις Κουκουναριές, την Μπανάνα, τη Μικρή και Μεγάλη Ασέληνο, τη Μεγάλη Άμμο, τα Λαλάρια κ.α. Στην πόλη της Σκιάθου υπάρχει άψογα διατηρημένο το σπίτι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που γεννήθηκε κι έζησε εκεί. Στο λιμάνι της υπάρχει και το Μπούρτζι, μικρή χερσόνησος που το χωρίζει στα δύο.
Σκόπελος
Ανήκει στις Βόρειες Σποράδες και είναι το δεύτερο στη σειρά μετά τη Σκιάθο. Έχει έκταση περίπου 96 τετρ. χλμ. και περίμετρο 67 χλμ. Γεμάτη με πυκνά δάση που καλύπτουν σχεδόν το 80% της έκτασής της, θεωρείται ότι είναι το πιο πράσινο νησί του Αιγαίου. Έχει καλή τουριστική υποδομή, συγκεντρώνει όμως λιγότερο κόσμο από τη γειτονική κοσμοπολίτικη Σκιάθο και διατηρεί σε μεγαλύτερο βαθμό τον παραδοσιακό χαρακτήρα της. Η πόλη της Σκοπέλου είναι μια παραδοσιακή νησιώτικη πόλη με χαρακτηριστική αρχιτεκτονική και όμορφα καλντερίμια. Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Στη βόρεια και ανατολική πλευρά της Σκοπέλου οι ακτές είναι βραχώδεις, ενώ στα νότια και δυτικά οι πλαγιές δημιουργούν τις υπέροχες καταπράσινες παραλίες της. Στη νότια πλευρά βρίσκονται οι περισσότερες παραλίες: ο Στάφυλος, το Βελανιό, ο Αγνώντας, το Λιμνονάρι, ο Πάνορμος, η Μηλιά, το Καστάνι, η Αρμενόπετρα, το Έλιος και πολλές άλλες, «πνιγμένες» στο πράσινο του πευκοδάσους.
Σπέτσες
Είναι ιστορικό νησί κοντά στην Πελοπόννησο, στην είσοδο του Αργολικού κόλπου, σε απόσταση 1,5 μιλίου από την Ερμιονίδα και 50 μιλίων από τον Πειραιά. Τις Σπέτσες απαρτίζουν τρεις ακόμη νησίδες: η Σπετσοπούλα, ο Άγιος Ιωάννης και το Μικρό Μπούρμπουλο. Το έδαφος του νησιού είναι πευκόφυτο, ενώ μεγάλο μέρος του είναι καλλιεργήσιμο. Κύρια προϊόντα που παράγονται είναι ελιές, λάδι, δημητριακά, σταφύλια, αμύγδαλα, σύκα και λίγα κτηνοτροφικά προϊόντα. Το κλίμα είναι υγιεινό και προσφέρεται ως τόπος παραθερισμού. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη ναυτιλία και την αλιεία.
Σύμη
Είναι το όγδοο σε μέγεθος νησί των Δωδεκανήσων. Βρίσκεται 12 μίλια ΒΔ. της Ρόδου, προ του ομώνυμου μικρασιατικού κόλπου, ή κόλπου Σεμπεκί κατά τους Τούρκους, με έκταση 58 τετρ. χλμ. Απέχει 255 μίλια από τον Πειραιά, περίπου 27 μίλια ανατολικά από τη Νίσυρο και 3,7 μίλια από την εγγύτερη ακτή της Τουρκίας. Το φυσικό της λιμάνι είναι ο Γιαλός (Αιγιαλός), γύρω από τον οποίο είναι κτισμένη η πόλη αμφιθεατρικά. Υπάρχουν και τα θέρετρα Νημπορ(ε)ιός (εκ του Εμπορειό), βορειότερα και το Πέδι, ανατολικά. Περίπου το 5% των μονίμων κατοίκων είναι αλλοδαποί, κυρίως Άγγλοι. Ο Γιαλός συνδέεται οδικά με το Χωριό, το Πέδι, το Νημποριό και το μοναστήρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη, που βρίσκεται στο νοτιότερο δυτικό άκρο του νησιού. Η Σύμη είναι τουριστικός προορισμός παγκόσμιας εμβέλειας λόγω της αρχιτεκτονικής της. Ανακηρύχθηκε ως διατηρητέος οικισμός και κατάφερε να διατηρήσει τον κεντρικό χαρακτήρα της αρχιτεκτονικής της. Τα σπίτια της είναι δίπατα και τρίπατα με δώμα, με αυλές, στρωμένες με βοτσαλωτά δάπεδα, σε θεματικά (καράβια, άγκυρες) και διακοσμητικά (μαίανδρος) μοτίβα, με αετώματα στις δίρριχτες κεραμιδένιες στέγες τους, μπαλκόνια με σιδεριές, εξωτερικούς τοίχους σοβατισμένους στο χρώμα της ώχρας ή σπανιότερα πέτρινους και καφετιά παραθυρόφυλλα, χωρίς να λείπουν οι βαθυπράσινες ή ιώδεις πόρτες. Η τολμηρή πολυμορφία των σπιτιών της και η χρωματική ελευθερία (ώχρα, λουλακί, terra cotta), γαληνεύουν τους τραχείς, αυστηρούς και επιβλητικούς βράχους, αφήνοντας μια γεύση αρμονίας. Εσωτερικά τα σπίτια της έχουν την απαραίτητη, λόγω της ανυδρίας, στέρνα στο βάθος του ισογείου ή κάτω από την ακμή του ορόφου, αφήνοντας μικρό χώρο για μαγειρείο. Στα ισόγεια του Γιαλού, υπάρχουν μόνο μεγάλοι χώροι κατεργασίας κι αποθήκευσης σπόγγου. Στον όροφο υπήρχε το σαλόνι με καθρέπτες, κονσόλες, πορσελάνες και, ενίοτε, τοιχογραφίες ή νωπογραφίες (frescos), και η μουσάντρα, από το όνομα του Γάλλου αρχιτέκτονα F. Mansart που, εκμεταλλευόμενος το μεγάλο ύψος των σπιτιών του 17ου αιώνα, πρόσθεσε ξυλοκατασκευή, φτιάχνοντας ένα ανοικτό (για να φωτίζεται) μεσοπάτωμα, που λειτουργούσε ως συμπληρωματικός χώρος ύπνου (ανάλογο του Αγγλοσαξονικού sleeping loft). Ακριβώς κάτω από τη μουσάντρα βρισκόταν ο κύριος χώρος ύπνου, ο σουφάς, μια επίσης ξύλινη υπερυψωμένη κατασκευή, ενσωματωμένη στον τοίχο, κάτω από την οποία υπήρχε αποθηκευτικός χώρος. Ο σουφάς χωριζόταν από τον υπόλοιπο χώρο του ορόφου με κουρτίνα, υαλοπέτασμα ή ψευδόπορτα. Αμέσως ή εμμέσως, η οικονομία της Σύμης στηρίζεται σήμερα στον τουρισμό. Πριν 20 περίπου χρόνια, μια πανοραμική φωτογραφία του λιμανιού της Σύμης, τραβηγμένη από το Κάστρο, κοσμούσε το εξώφυλλο της έκδοσης (Αυγούστου 1988) του Condé Nast Traveler, του εγκυρότερου διεθνούς (Αμερικανικού) περιοδικού σε θέματα τουρισμού. Η έμφαση δινόταν στην αρχιτεκτονική του νησιού και ειδικά στα αρχοντικά του Μουράγιου. Από τότε η εξέλιξη υπήρξε ραγδαία.
Ύδρα
Είναι νησί του Αργοσαρωνικού. Το ίδιο όνομα έχει η πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού που αριθμεί 2.719 κατοίκους, οι οποίοι λόγω του άγονου εδάφους ασχολούνται κυρίως με την αλιεία και τον τουρισμό. Είναι νησί εξαιρετικά γραφικό, αρχοντικό και κοσμοπολίτικο. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής προορισμός για τους Αθηναίους, ιδίως τα Σαββατοκύριακα. Το όνομά της το οφείλει στα άφθονα νερά, που ανάβλυζαν από τις πηγές που είχε στην αρχαιότητα. Έχει σημαντική ναυτική ιστορία και παράδοση. Αναπαλαιωμένα αρχοντικά, το παλιό γραφικό λιμάνι με τις πολεμίστρες και τα κανόνια, τα μοναστήρια, τα μουσεία, η ναυτική σχολή, συνθέτουν την εικόνα του νησιού που μας μαρτυρεί τη σημαντική ιστορική σημασία της. Κατά την Επανάσταση του 1821, η Ύδρα μαζί με τις Σπέτσες και τα Ψαρά έπαιξαν σημαντικό ρόλο λόγω της μεγάλης ναυτικής δύναμης που διέθεταν. Η Ύδρα είχε 186 πλοία. Μεγάλοι καπετάνιοι, εφοπλιστές και πολιτικοί κατάγονται από το νησί, ανάμεσά τους ο Ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης, Κουντουριώτης, Κριεζής κ.α. Αυτή η ναυτική παράδοση συνεχίζεται μέχρι σήμερα με ένα μικρό αλιευτικό στόλο και την Ακαδημία Εμποροπλοιάρχων, που άρχισε να λειτουργεί αμέσως μετά την Επανάσταση του 1821 κι είναι η αρχαιότερη της ανατολικής Μεσογείου. Η πόλη της Ύδρας, που είναι η μοναδική πόλη του νησιού, έχει ανακηρυχθεί διατηρητέα και δεν επιτρέπεται η μετακίνηση με αυτοκίνητα. Είναι απλωμένη σε δύο βραχώδεις λόφους και σφύζει από παραδοσιακά σπίτια με κεραμιδένιες σκεπές, έντονες μπλε πόρτες και παράθυρα. Είναι ένας από τους αγαπημένους προορισμούς Ελλήνων και ξένων επισκεπτών. Η πιο σημαντική γιορτή σήμερα στην Ύδρα είναι τα Μιαούλεια, τα οποία είναι τριήμερες εκδηλώσεις, αφιερωμένες στη δράση του ναύαρχου Μιαούλη και γίνονται κάθε χρόνο, προς το τέλος του Ιουνίου και αποτελούν μέρος της ναυτικής εβδομάδας. Η Ύδρα, περισσότερο από όλα τα Ελληνικά νησιά, ενέπνευσε τις Καλές Τέχνες. Διάσημοι Έλληνες και ξένοι ζωγράφοι παρουσίασαν τα τοπία της. Μεγάλοι καλλιτέχνες, όπως ο Πάμπλο Πικάσο και ο Μαρκ Σαγκάλ την επισκέφτηκαν και αποτύπωσαν σε σχέδια τα αυστηρά της σχήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ύδρα υπάρχει παράρτημα της Σχολής Καλών Τεχνών από το 1936 που στεγάζεται στο τετραώροφο αρχοντικό του Τομπάζη (δυτικά του λιμένα). Η Ύδρα συνδέεται ακτοπλοϊκά, όλο το έτος, με τα υπόλοιπα νησιά του Αργοσαρωνικού και με τα Μέθανα, την Ερμιόνη, το Πόρτο Χέλι, το Ναύπλιο, τον Τυρό. Έχει ελικοδρόμιο.
1 σχόλιο:
Υπαρχουν και αλλα νησια εκτος απο αυτα που λετε!!!!!Φετος πηγα 4 μερες στην Καρπαθο διακοπες και εχει μεγαλη ιστορια απο πισω της!!!!!Αξιζει να την βαλετε στην λιστα σας!!!!!!
Δημοσίευση σχολίου