Η μυστηριώδης πόλη

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η Πέτρα είναι μια αρχαία και ιστορική πόλη στο Ma’an της Ιορδανίας, διάσημη για τη βραχώδη αρχιτεκτονική της και το υδρευτικό της σύστημα μέσω αγωγών. Είναι ένα σύμβολο της Ιορδανίας και το τουριστικό αξιοθέατό της με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα. Βρίσκεται στην πλαγιά του βουνού Ωρ, σε μια κοιλάδα ανάμεσα στα βουνά που σχηματίζουν την ανατολική πλευρά της Αραμπά (Wadi Araba), την επιμήκη κοιλάδα που εκτείνεται από τη Νεκρά Θάλασσα μέχρι τον Κόλπο της Άκαμπα. Η θέση της παρέμενε άγνωστη στον Δυτικό κόσμο μέχρι το 1812, όταν ανακαλύφθηκε από τον Ελβετό εξερευνητή Johann Ludwig Burckhardt.

Η ΠΕΤΡΑ

Στα βουνά του Εδώμ, στην πέτρινη ερημιά, όχι μακριά από την αμμώδη έρημο, εκεί που η Αραβία γειτονεύει με τον μεσογειακό κόσμο, μια πόλη-φρούριο κρύβεται μέσα στους βράχους. Οι Εβραίοι την ονόμαζαν Σελά (Βράχος), οι Έλληνες την ονομάζουν Πέτρα και οι Άραβες Al-Batrā. Είναι χτισμένη μέσα σ’ αυτό το φαράγγι και συμπιέζεται από δυτικά και ανατολικά ανάμεσα στα ψηλά ψαμμιτικά τοιχώματα που φτάνουν μέχρι τα 60 ή 70 μέτρα. Από βορρά και νότο το φαράγγι κλείνουν απότομοι λόφοι που δεν τους διασχίζουν παρά μόνο μερικά στενά περάσματα. Η Πέτρα, 90 χιλιόμετρα νότια της Νεκράς Θάλασσας, που την περιέβαλλαν πανύψηλα βράχια και υδρευόταν από ένα μόνιμο ρεύμα, δεν είχε μόνο τα πλεονεκτήματα ενός φρουρίου, αλλά έλεγχε τους κύριους εμπορικούς δρόμους των καραβανιών που συνέδεαν την Αραβία και την Ερυθρά Θάλασσα με τη Συρία. Περνούσαν μέσα από αυτήν και οδηγούσαν προς τη Γάζα στα δυτικά, προς τη Μπόσρα και τη Δαμασκό στα βόρεια, προς την Άκαμπα στην Ερυθρά Θάλασσα, και μέσα από την έρημο προς τον Περσικό Κόλπο. Τα αρωματικά φυτά, η σμύρνα, η άσφαλτος περνούσαν από εκεί. Τα λιμάνια του Κόλπου της Άκαμπα, ακόμα και αυτά της Μεσογείου, εξαρτιόνταν από το εμπόριό της. Η μεγαλοπρέπεια των τάφων το μαρτυρεί.
Οι κατοικίες και τα δημόσια κτίρια ήταν σκαμμένα στις πετρώδεις κάθετες πλαγιές, και μερικές φορές σε πολύ μεγάλα ύψη. Η συνήθεια αυτή φαίνεται να φτάνει μέχρι την απώτατη αρχαιότητα, επειδή οι αρχαίοι κάτοικοι της χώρας, πριν τους Εδωμίτες, ονομάζονταν Χορραίοι, δηλαδή «τρωγλοδύτες». Η όψη των βράχων έχει πελεκηθεί με συμμετρία και κανονικότητα. Βλέπει κανείς εκεί κολόνες, διαδρόμους, σκάλες ανοιγμένες στο βράχο και πολυάριθμα σπήλαια, όλων των διαστάσεων, που χρησίμευαν ως κατοικίες ή ως τάφοι. Ένα από τα σπήλαια αυτά έχει μήκος 20 μέτρα και ανάλογο πλάτος. Συναντάμε ανασκαφές ύψους 10 μέτρων, με βωμούς, πυραμίδες, στήλες και οβελίσκους. Πολυάριθμες αίθουσες έχουν ανοιχθεί μέσα στην πέτρα. Οι είσοδοι έχουν εξωραϊστεί με ό,τι πιο πλούσιο, ποικίλο και πρωτότυπο μπορούσε να παρουσιάσει ο αρχιτέκτονας.

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ
Η τοποθεσία είναι κάτι το ασύλληπτο. Η Ιδουμαία, η χώρα των Εδωμιτών, είναι ένα οροπέδιο που το κόβει μια επιμήκης κοιλάδα από το βορρά μέχρι το νότο, από τη Νεκρά Θάλασσα μέχρι την Ερυθρά. Οι οροσειρές που πλαισιώνουν την κοιλάδα, από ανατολικά και δυτικά, αποτελούνται από γρανιτικούς όγκους, από πορφυρίτη και από ποικιλόχρωμους ψαμμόλιθους. Η δυτική οροσειρά εμφανίζει πλαγιές σχεδόν κατακόρυφες, με βαθιές χαράδρες. Η ανατολική έχει λιγότερο απόκρημνη πρόσβαση, αλλά κι αυτής η φύση είναι τέτοια που παρουσιάζει σοβαρές δυσκολίες. Οι βραχώδεις πλαγιές κατεβαίνουν απότομα σαν πελεκημένες, προς ένα βαθύ ίσωμα, που την εποχή της μεγάλης ακμής (2ος π.Χ.-1ος μ.Χ. αιώνας) είδε να χτίζονται τα πιο σημαντικά οικοδομήματα της πόλης: υπαίθριοι ναοί, ιερές πυραμίδες, ανάκτορα, θέρμες, ακρόπολη, αγορά.

Αν και στην αρχαιότητα μπορούσε κάποιος να προσεγγίσει την Πέτρα από το Νότο, από ένα μονοπάτι που οδηγούσε γύρω από το Jabal Haroun (Βουνό του Ααρών), μέσα από την πεδιάδα της Πέτρας, ή ίσως από το ψηλό οροπέδιο προς το Βορρά, οι περισσότεροι σύγχρονοι επισκέπτες προσεγγίζουν την τοποθεσία από την Ανατολή. Μετά την εντυπωσιακή είσοδο, ο κυριότερος δρόμος που οδηγεί στην πόλη ασκεί κάποια γοητεία. Πάνω από χοντρές πέτρες, που άλλοτε ήταν επιστρωμένες με πλάκες, εισχωρεί κανείς μέσα στο βουνό με τα πόδια ή πάνω σε ζώο, σ’ ένα στενό φαράγγι (μήκους 1,5 χιλιομέτρου). Όσο προχωράει η κατηφοριά, τα πέτρινα τείχη γίνονται πιο απότομα και το φαράγγι σκοτεινό και πιο στενό (σε μερικά σημεία είναι 3-4 μέτρα). Το φαράγγι αυτό ή Siq (φρεάτιο) είναι μια φυσική γεωλογική κατασκευή, που σχηματίζεται από μια βαθιά ρωγμή στους ψαμμιτικούς βράχους. Ονομάζεται Φαράγγι του Μωυσή (Wadi Musa) και είναι ένα βαθύ και στενό πέρασμα, με ολόισα τοιχώματα που συχνά συγκλίνουν και κρύβουν σε μερικές περιπτώσεις τον ουρανό. Δεν πάνε πολλά χρόνια, που μια ομάδα περιηγητών καταλήφθηκε εκεί μέσα από μια ξαφνική και βίαιη θύελλα, με αποτέλεσμα να σαρωθεί αμείλικτα από τους υδάτινους καταρράκτες. Ο θάνατος τους βρήκε μέσα σ’ αυτό το φαράγγι, που αν και φέρει το όνομα του Μωυσή, αυτός, καθώς κατευθυνόταν στη Γη της Υπόσχεσης, δεν πέρασε από εκεί μέσα τον λαό Ισραήλ. Τέλος οι βράχοι παίρνουν ένα φωτεινό ρόδινο χρώμα, οι κάθετες πλαγιές απομακρύνονται και στο τέλος του στενού φαραγγιού ξεπροβάλλει ένας διώροφος ναός από κοκκινωπή πέτρα, το Aλ Χάζνε.

ΑΛ ΧΑΖΝΕ

Το Aλ Χάζνε (γνωστό ως «το θησαυροφυλάκιο»), είναι το πιο περίτεχνο από τα ερείπια της Πέτρας, λαξεμένο στον ψαμμιτικό βράχο. Είναι ένα μνημείο ταφικό, σφηνωμένο στον βράχο, με πλούσια διακοσμημένη πρόσοψη. Το μνημείο χάνει σε μεγαλοπρέπεια μέσα σ’ αυτό το επιβλητικό πλαίσιο, αλλά κερδίζει σε χάρη. Μερικές τούφες από χόρτα, πάνω από το αμμώδες έδαφος, κάνουν αντίθεση με τα χρώματα των βράχων. Μια εκλεπτυσμένη ομορφιά, στην καρδιά αυτών των άγριων βουνών της Ιδουμαίας. Η πύλη του, διακοσμημένη με ανάγλυφες παραστάσεις, αποτελείται από έξι κίονες κορινθιακού ρυθμού. Το διάζωμα και το αέτωμα κοσμούνται και αυτά με παραστάσεις, ενώ στο ανώτερο τμήμα δεσπόζει το σύμβολο της θεάς Ίσιδας, ένας δίσκος ανάμεσα σε δυο κέρατα δαμάλας. Στο δεύτερο πάτωμα ορθώνεται ένας κυκλικός πυργίσκος (ένα είδος ροτόντας), ο οποίος περιβάλλεται από κολόνες, με μια υδρία στην κορυφή του. Στην μπροστινή πλευρά του υπάρχει η αναπαράσταση της Ίσιδας, ενώ στα δυο πλάγια ένα αέτωμα, που στηρίζεται σε κολόνες, αφήνει να φαίνονται στα ενδιάμεσα οι ανάγλυφες φιγούρες δύο Αμαζόνων. Στο εσωτερικό υπάρχει ένα αρκετά ευρύχωρο δωμάτιο, όπου πολύ πιθανόν τελούνταν οι ιεροτελεστίες προς τιμή της Ίσιδας.
Οι άνθρωποι των μακρινών εκείνων χρόνων τιμούσαν περισσότερο τους νεκρούς, παρά τους ζωντανούς. Με τη λεπτή, αλλά και σοβαρή κατασκευή του τιμάει τη μνήμη κάποιου βασιλιά, του μεγαλύτερου βέβαια από τους Ναβαταίους, του Αρέτα Δ', που η κυριαρχία του απλωνόταν, προς βορρά, μέχρι τη Δαμασκό. Ο απόστολος Παύλος όταν εξιστορεί τα όσα υπέφερε χάρη του Ευαγγελίου, αναφέρει την παραμονή του στην πόλη αυτή, με τα εξής λόγια: «Στη Δαμασκό, ο εθνάρχης του βασιλιά Αρέτα φρουρούσε την πόλη των Δαμασκηνών, θέλοντας να με πιάσει» (Β' Κορινθίους 11:32). Μετά από δύο χρόνια, στο 36 μ.Χ., ο Αρέτας βαριά προσβεβλημένος από τον Τετράρχη Ηρώδη, που είχε αποπέμψει την κόρη του για να παντρευτεί την Ηρωδιάδα, τον πολέμησε και τον νίκησε κατά κράτος.

ΑΛ ΝΤΕΪΡ

Η πιο εντυπωσιακή κατασκευή και το μεγαλύτερο μνημείο της Πέτρας είναι το Αλ Ντέιρ (το Μοναστήρι). Χρονολογείται από τον 1ο αιώνα π.Χ., έχει μήκος 50 μέτρα και ύψος 42 μέτρα, και είναι σκαμμένο πάνω σ’ ένα βράχο, στην κορυφή ενός βουνού. Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι ήταν αρχικά ναός, αφιερωμένος στον Obodas Α' και πιστεύεται ότι είναι το συμπόσιο του θεού Obodas. Η πληροφορία αυτή είναι χαραγμένη στα ερείπια του Al Deir. Αργότερα όμως χρησιμοποιήθηκε σαν χριστιανική εκκλησία, όπως μαρτυρούν οι σταυροί που είναι χαραγμένοι στους τοίχους.

Στα πρώτα αυτά αρχαία κτίσματα, προστέθηκαν πολλά άλλα κατά τη ρωμαϊκή εποχή. Ανάμεσα σ’ αυτά βρίσκεται κι ένα τεράστιο θέατρο που λαξεύτηκε μέσα στην πλαγιά του λόφου και μέσα σε μερικούς από τους τάφους κατά τη διάρκεια της κατασκευής του. Σχεδόν γύρω από αυτό στις τρεις πλευρές του υπάρχουν ορεινοί τοίχοι χρώματος ροζ, που χωρίζονται σε ομάδες από βαθιές ρωγμές, και πλαισιωμένες με ρόζους κομμένους από τον βράχο με τη μορφή πύργων. Βρίσκεται λίγο πιο πέρα από το Aλ Χάζνε, στους πρόποδες του όρους που λέγεται en-Nejr και είναι έτσι τοποθετημένο ώστε οι θεατές να μπορούν να βλέπουν όσο πιο πολλούς από τους κοντινούς τάφους. Υπάρχει κι ένας δρόμος με κιονοστοιχίες και από τις δύο πλευρές, καθώς και ένας ναός, το μοναδικό οικοδόμημα της Πέτρας που δεν σκαλίστηκε μέσα στον βράχο και διασώζεται σε καλή κατάσταση μέχρι σήμερα. Στο σημείο όπου η κοιλάδα απλώνεται στην πεδιάδα, η θέση της πόλης αποκαλύπτεται με εντυπωσιακή δύναμη.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Τα υπάρχοντα στοιχεία δείχνουν ότι εποικισμοί είχαν αρχίσει μέσα και γύρω από την Πέτρα κατά τη 18η Δυναστεία της Αιγύπτου (1550-1292 π.Χ.). Απαριθμούνται στις αναφορές αιγυπτιακών εκστρατειών και στις επιστολές της Αμάρνα[1] ως Πελ, Σελά ή Σηείρ. Αν και η πόλη ιδρύθηκε σχετικά αργά, υπήρχε εκεί ένα ιερό από πολύ αρχαίους καιρούς. Οι σταθμοί 19 μέχρι 26, που αναφέρονται στον κατάλογο των σταθμών που έκαναν οι Ισραηλίτες μετά την έξοδό τους από την Αίγυπτο, είναι μέρη που σχετίζονται με την Πέτρα (Αριθμοί 33:1-49). Αυτό το τμήμα της χώρας ήταν σύμφωνα με τη Βίβλο δοσμένο στους Χορραίους, τους προκάτοχους των Εδωμιτών (Γένεση 14:6, 36:20–30, Δευτερονόμιο 2:12). Τα έθιμα των αρχικών κατοίκων ίσως επηρέασαν τα έθιμα των Ναβαταίων σχετικά με το θάψιμο των νεκρών και την προσφορά λατρείας σε μισό-ανεσκαμμένες σπηλιές. Αν και η Πέτρα συνήθως ταυτίζεται με τη Σελά, η Βίβλος (Κριτές 1:36; Ησαΐας 16:1, 42:11; Αβδιού 3) αναφέρεται σ’ αυτήν ως «η σχισμή μέσα στον βράχο», μια αναφορά για την είσοδό της. Το Β' Βασιλέων 14:7 φαίνεται να είναι πιο συγκεκριμένο. Στο παράλληλο εδάφιο, όμως, Σελά θεωρείται ότι σημαίνει απλά «ο βράχος» (Β' Χρονικών 25:11-12, δες LXX).

Με την εξουσία του Ιώσηπου (Αρχαιότητες των Εβραίων iv. 7, 1~ 4, 7), ο Ευσέβιος και ο Ιερώνυμος (Onom. sacr. 286, 71. 145, 9; 228, 55. 287, 94) υποστηρίζουν ότι Rekem ήταν το ντόπιο όνομα και η Rekem εμφανίζεται στα χειρόγραφα της Νεκράς Θαλάσσης σαν μια σημαντική τοποθεσία του Εδώμ πολύ κοντά που περιγράφει την Πέτρα και σχετίζεται με το Όρος Σηείρ. Αλλά στις Αραμαϊκές εκδόσεις Rekem είναι το όνομα της Καντές, κάτι που δείχνει ότι ο Ιώσηπος μπέρδεψε τις δύο τοποθεσίες. Μερικές φορές οι Αραμαϊκές εκδόσεις δίνουν τον τύπο Rekem-Geya, που μας θυμίζει το όνομα του χωριού El-ji, ΝΑ της Πέτρας. Το σημιτικό όνομα της πόλης, αν δεν είναι Σελά, τότε παραμένει άγνωστο. Η περικοπή στον Διόδωρο Σικελιώτη (xix. 94-97) που περιγράφει τις εκστρατείες που έκανε ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος (382-301 π.Χ.) κατά των Ναβαταίων το 312 π.Χ., θεωρείται ότι ρίχνει λίγο φως στην ιστορία της Πέτρας, αλλά η λέξη «πέτρα» στην οποία αναφέρεται σαν ένα φυσικό φρούριο και σαν τόπος καταφυγής, δεν μπορεί να είναι ένα κύριο όνομα και η περιγραφεί υποδηλώνει ότι η πόλη δεν υπήρχε ακόμα.
Το όνομα Rekem ήταν χαραγμένο στον βραχώδη τοίχο του Wadi Musa απέναντι από την είσοδο στο Siq, αλλά πριν από 20 σχεδόν χρόνια οι Ιορδανοί έχτισαν μια γέφυρα πάνω από το φαράγγι και η επιγραφή θάφτηκε κάτω από τόνους τσιμέντου.

ΟΙ ΕΔΩΜΙΤΕΣ

Οι απόγονοι του Ησαύ, αδελφού του Ιακώβ, έζησαν εκεί επί αιώνες. Αν και ήταν συγγενείς εξ αίματος με τον Ιακώβ, ο οποίος και τους θεωρούσε αδελφούς, όταν οι Εβραίοι πλησίαζαν να φτάσουν στη Χαναάν, οι Εδωμίτες τους φέρθηκαν εχθρικά. Ίσως γιατί αναλογίζονταν το προνόμιο που ο Ιακώβ με τέχνασμα πήρε από τον πατέρα του και μνησικακούσαν εξαιτίας της θεϊκής υπόσχεσης προς αυτόν. Όταν ο Μωυσής έφτασε στα σύνορα της χώρας τους μαζί με ολόκληρο το λαό του, ζήτησε από τον βασιλιά τους την άδεια να διασχίσει τη χώρα: «Ας περάσουμε, παρακαλώ, μέσα από τη γη σου. Δεν θα περάσουμε μέσα από τα χωράφια ή μέσα από τους αμπελώνες ούτε θα πιούμε νερό από τα πηγάδια. Θα περάσουμε μέσα από τον βασιλικό δρόμο. Δεν θα παρεκκλίνουμε δεξιά ή αριστερά, μέχρις ότου περάσουμε από τα όριά σου». «Δεν θα περάσεις μέσα από τη γη μου», του απάντησε βάναυσα ο βασιλιάς, «ειδεμή, θα βγω με μάχαιρα σε συνάντησή σου» (Αριθμοί 20:17-18).

Αιώνες κύλησαν από τότε. Ο Ισραήλ θέλησε να έχει βασιλιά, όπως και οι άλλοι γειτονικοί λαοί. Η άσκηση της βασιλείας του Θεού πάνω του, εξουσία αόρατη, θαυμαστή, δεν του αρκεί. Εκλέγεται ο Σαούλ, ένας γενναίος πολεμιστής, που κατανικά τους Εδωμίτες.
Ο Δαβίδ, ο διάδοχός του, τους υποτάσσει. Αλλά η διαίρεση του Ισραήλ σε δυο βασίλεια αποκαθιστά την επιρροή τους. Από τη μια συμμαχούν με τον Ιούδα κατά του Μωάβ, από την άλλη όμως επαναστατούν εναντίον του. Κατανικούνται και τιμωρούνται σκληρά. Ο προφήτης Αβδιού το εξαγγέλλει στο βιβλίο του: «Έτσι λέει ο ΚΥΡΙΟΣ ο Θεός για τον Εδώμ... Η υπερηφάνεια της καρδιάς σου σε απάτησε, εσένα που κατοικείς στα κοιλώματα των γκρεμών, του οποίου η κατοικία είναι ψηλή, που στην καρδιά σου λες: Ποιος θα με κατεβάσει στη γη; Αν σταθείς μετέωρος σαν τον αετό, κι αν βάλεις τη φωλιά σου ανάμεσα στα αστέρια, κι από εκεί θα σε κατεβάσω, λέει ο ΚΥΡΙΟΣ» (1, 3-4).
Η εξολόθρευση των Εδωμιτών από τον βασιλιά του Ιούδα, Αμασία, και η άλωση της πρωτεύουσας τους Σελά, που θεωρείτο απόρθητη, δεν τερματίζει τη μακρά αυτή ιστορία. Με τη σειρά του ο Ιούδας απιστεί στον Θεό, οπότε οι Εδωμίτες, έγιναν όργανο της θείας οργής. Κατανικούν τον περιούσιο λαό και απαγάγουν αιχμαλώτους (Β' Χρονικών 28:17).
Η αυστηρότητα του Ιεζεκιήλ απέναντι στους Εδωμίτες είναι δίκαιη: «Επειδή δεν μίσησες το αίμα, αίμα λοιπόν θα σε καταδιώκει και θα παραδώσω σε ολοκληρωτική ερήμωση το βουνό Σηείρ (την Ιδουμαία)» (Ιεζεκιήλ 35:6-7). Αλλά μετατρέπεται σε υπόσχεση: «Και θα γνωρίσετε ότι εγώ είμαι ο ΚΥΡΙΟΣ» (Ιεζεκιήλ 35:9). «Ας ψάλλουν οι κάτοικοι της Σελά (Πέτρας)» (Ησαΐας 42:11), λέει η Βίβλος.
Αφού εγκατέλειψαν τα βουνά τους για να εγκατασταθούν στη γη του Ιούδα, που οι κάτοικοί της είχαν μεταφερθεί αιχμάλωτοι στη Βαβυλώνα, οι Εδωμίτες ήταν επόμενο να συγκρουστούν με τον Ιούδα. Όσοι Εδωμίτες έμειναν στην Πέτρα, έμελλε να διωχθούν από τους Ναβαταίους Άραβες. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος (23-79 μ.Χ.) και άλλοι συγγραφείς λένε ότι η Πέτρα έγινε η πρωτεύουσα των Ναβαταίων, περίπου τον 6ο αιώνα π.Χ. και το κέντρο του εμπορίου τους.

ΟΙ ΝΑΒΑΤΑΙΟΙ

Δεν είναι γνωστό πότε έγινε η εγκατάσταση των Ναβαταίων στην περιοχή, αλλά δεν προχωράει πέρα από τον 6ο αιώνα π.Χ. Πιο ικανοποιητικά στοιχεία για την ημερομηνία της πρώιμης εγκατάστασης των Ναβαταίων μπορούμε να αποκτήσουμε από μια εξέταση των τάφων. Κατά τον 19ο αιώνα άρχισαν οι πρώτες αρχαιολογικές ανασκαφές, οι οποίες, αν και δεν ήταν συγκροτημένες έφεραν στο φως ένα μεγαλειώδες συγκρότημα τάφων σκαμμένων στο βράχο. Οι τάφοι αυτοί φρουρούν την είσοδο του φαραγγιού, με πυλώνες που αποτελούν επιβλητικά ογκώδη μνημεία. Εκεί απαντάται η πιο μεγάλη νεκρόπολη. Ανάμεσα στους τάφους ξεχωρίζουν δυο τύποι: ο λεγόμενος Ανακτορικός και ο Κορινθιακός. Ο πρώτος τύπος, με πλατιά πρόσοψη, είναι διαμορφωμένος σε τρία επίπεδα. Αρχίζει από έναν απλό τάφο με τέσσερις πόρτες στην είσοδο, που στην κορυφή του έχει ένα στηθαίο κόσμημα, απομίμηση της πρόσοψης μιας κατοικίας. Μετά, αφού περάσουν μέσα από διάφορα επίπεδα, φτάνουμε στον πλήρη ναβαταιικό τύπο, που διατηρεί όλα τα ντόπια στοιχεία και συγχρόνως περιβάλλεται από παραστάσεις που χάραξαν οι Ναβαταίοι, στις οποίες συγχωνεύονται, με μια τεχνοτροπία μοναδική, στοιχεία ελληνικά, αιγυπτιακά και ασσυριακά. Πάνω στις παραστάδες αυτές στηρίζεται ένα τοξωτό αέτωμα, ενώ 18 κίονες σμιλεμένοι στον βράχο δίνουν ακριβώς την εντύπωση του ανακτόρου. Στον τύπο αυτόν υπάρχουν αντιστοιχίες με τους τάφους-πύργους στο el-I~ejr στη βόρεια Αραβία, που φέρουν μακριές επιγραφές στη γλώσσα των Ναβαταίων και δίνουν μια ημερομηνία για τα αντίστοιχα μνημεία στην Πέτρα. Μετά έρχεται μια σειρά από προσόψεις τάφων που τερματίζουν σε μια ημικυκλική αψίδα, ένα χαρακτηριστικό που προέρχεται από τη βόρεια Συρία. Ο δεύτερος τάφος, περίπου της ίδιας κατασκευής, κοσμείται με κίονες κορινθιακού ρυθμού, και οι περίτεχνες προσόψεις του έχουν αντιγραφεί από την πρόσοψη ενός ρωμαϊκού ναού. Όμως, όλα τα ίχνη ντόπιας τεχνοτροπίας έχουν εξαφανιστεί. Οι ακριβείς ημερομηνίες για τα επίπεδα σ’ αυτήν την εξέλιξη δεν μπορούν να καθοριστούν. Μερικές επιγραφές διαφόρων μεγεθών βρέθηκαν στην Πέτρα, πιθανόν επειδή χάθηκαν με τον στόκο ή το τσιμέντο που χρησιμοποιήθηκε πάνω σε πολλά από τα κτίρια. Οι απλοί τάφοι με τις πύλες, που ανήκουν στην προ-ελληνιστική εποχή, βοηθούν σαν απόδειξη για την πρώιμη περίοδο.
Ακολουθεί μια περίοδος όπου ο κυρίαρχος πολιτισμός συνδυάζει ελληνικά, αιγυπτιακά και συριακά στοιχεία, που υποδεικνύουν καθαρά την εποχή των Πτολεμαίων. Προς το τέλος του 2ου αιώνα π.Χ., όταν τα βασίλεια των Πτολεμαίων και των Σελευκιδών είχαν και τα δύο οικονομική ύφεση, το βασίλειο των Ναβαταίων ήρθε στο προσκήνιο. Υπό τον Αρέτα Γ' τον Φιλέλληνα (π. 85-60 π.Χ.), άρχισαν τα βασιλικά νομίσματα. Το θέατρο ήρθε στο φως πιθανόν την εποχή εκείνη, και η Πέτρα πρέπει να πήρε την όψη μιας ελληνιστικής πόλης. Κατά τη βασιλεία του Αρέτα Δ' του Φιλόπατρι (9 π.Χ.-40 μ.Χ.), πρέπει να χρονολογούνται οι όμορφοι τάφοι του τύπου el-I~ejr, και πιθανόν το μεγάλο ύψωμα.
Επειδή οι κατασκευές αδυνάτησαν με τα χρόνια, πολλοί από τους τάφους έγιναν εύκολη λεία στους κλέφτες, και πολλοί θησαυροί κλάπηκαν. Το 1929, μια τετραμελής ομάδα, αποτελούμενη από τους Βρετανούς αρχαιολόγους Agnes Conway (1885–1950) και George Horsfield (1882-1956), τον γιατρό και ειδικό στη λαογραφία Dr Tawfiq Canaan (1882-1964) και τον Dr Ditlef Nielsen, ένα Δανό μελετητή, έκαναν ανασκαφές και χαρτογράφησαν την Πέτρα.
Οι ανασκαφές έδειξαν ότι η ικανότητα των Ναβαταίων στο να ελέγχουν τον εφοδιασμό του νερού ήταν αυτή που οδήγησε στην άνοδο αυτής της πόλης της ερήμου, δημιουργώντας έτσι μια τεχνητή όαση. Την περιοχή επισκέπτονται γρήγορες πλημμύρες που δημιουργούνται από δυνατές βροχές και αρχαιολογικές μαρτυρίες δείχνουν ότι οι Ναβαταίοι έλεγχαν αυτές τις πλημμύρες με τη χρήση υδατοφρακτών, δεξαμενών και υδάτινων αγωγών. Με τον τρόπο αυτόν αποθήκευαν νερό για περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας και έδιναν τη δυνατότητα στην πόλη να ευημερεί με την πώληση νερού.

ΡΩΜΑΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Το 106 μ.Χ., όταν ο Κορνήλιος Πάλμα ήταν κυβερνήτης της Συρίας, αυτό το τμήμα της Αραβίας υπό τη διοίκηση της Πέτρας απορροφήθηκε στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία ως τμήμα της Πετραίας Αραβίας (106-390),[2] που έγινε πρωτεύουσα. Η ντόπια δυναστεία τελείωσε, αλλά η πόλη συνέχισε να ανθεί. Έναν αιώνα αργότερα, την εποχή του Αλέξανδρου Σεβήρου (208-235), όταν η πόλη βρισκόταν στο απόγειο της δόξας της, το θέμα της νομισματοκοπίας τέλειωσε. Δεν υπάρχει πλέον χτίσιμο πολυτελών τάφων, που οφείλεται προφανώς σε κάποια ξαφνική καταστροφή, όπως μια εισβολή από τη νέο-Περσική δύναμη υπό την αυτοκρατορία των Σασσανιδών (224-651).[3] Στο μεταξύ, καθώς η Παλμύρα (130-270)[4] μεγάλωνε σε σπουδαιότητα και προσέλκυε το αραβικό εμπόριο μακριά από την Πέτρα, η τελευταία άρχιζε να παρακμάζει. Φαίνεται, όμως, ότι παρέμεινε ως θρησκευτικό κέντρο. Ένας ρωμαϊκός δρόμος κατασκευάστηκε στην τοποθεσία. Ο Επιφάνειος της Σαλαμίνας (περίπου 315-403) γράφει ότι την εποχή του γιόρταζαν εκεί μια γιορτή στις 25 Δεκεμβρίου προς τιμή της παρθένου Chaabou και του απογόνου της Dushara (Ερμηνευτ. 51).

ΠΑΡΑΚΜΗ

Η Πέτρα παρήκμασε γρήγορα κάτω από τη ρωμαϊκή διοίκηση, ως επί το πλείστον λόγω της αναθεώρησης των θαλασσίων εμπορικών οδών. Το 363 ένας σεισμός κατέστρεψε πολλά κτίρια, και σακάτεψε το ζωτικό υδρευτικό της σύστημα. Η παρακμή της, στην οποία συνέβαλλε και η αλλαγή στη διαδρομή των καραβανιών, ολοκληρώθηκε με την αραβική κατάκτηση. Στη διάρκεια της Α' Σταυροφορίας (1096–1099) καταλήφθηκε από τον Baldwin A' (1058-1118), του βασιλείου της Ιερουσαλήμ και σχημάτισε το δεύτερο φέουδο της βαρονίας του Al Karak (στην κυριαρχία της Υπεριορδανίας) με τον τίτλο Château de la Valée de Moise ή Σελά. Παρέμεινε στα χέρια των Φράγκων μέχρι το 1189. Ήδη, τον 13ο αιώνα η σημασία της είχε μειωθεί αισθητά.
Δυο κάστρα από την περίοδο των Σταυροφοριών είναι γνωστά, μέσα και γύρω από την Πέτρα. Το πρώτο είναι το al-Wu'ayra, λίγο πιο βόρεια από το Wadi Musa. Είναι ορατό από το δρόμο που οδηγεί προς τη «Μικρή Πέτρα». Είναι το κάστρο του Valle Moise, το οποίο καταλήφθηκε από μια συμμορία Τούρκων με τη βοήθεια ντόπιων Μουσουλμάνων κι ανακτήθηκε από τους Σταυροφόρους μόνον όταν αυτοί άρχισαν να καταστρέφουν τις ελιές στο Wadi Musa. Η ενδεχόμενη απώλεια των πόρων ζωής οδήγησε τους ντόπιους να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για την παράδοσή τους. Το δεύτερο κάστρο είναι πάνω στην κορυφή του al-Habis, στην καρδιά της Πέτρας και είναι προσβάσιμο μέσω μιας σειράς σκαλοπατιών που αρχίζουν κοντά στο ταφικό συγκρότημα του Al Deir.

T. E. LAWRENCE (LAWRENCE ΤΗΣ AΡΑΒΙΑΣ)

Τον Οκτώβριο του 1917, ο Lawrence, ως μέρος μιας γενικής προσπάθειας να εκτρέψουν τους τουρκικούς στρατιωτικούς πόρους μακριά από τη βρετανική εισβολή στη Βόρεια Αφρική, οδήγησε μια μικρή στρατιωτική δύναμη από Σύριους και Άραβες σε υπεράσπιση της Πέτρας εναντίον μιας πολύ μεγαλύτερης ενωμένης στρατιωτικής δύναμης από Τούρκους και Γερμανούς. Οι γυναίκες των Βεδουίνων που ζούσαν στην περιοχή της Πέτρας και κάτω από την ηγεσία της συζύγου του Σεΐχη Χαλλίλ στρατολογήθηκαν για να πολεμήσουν για την άμυνα της πόλης. Οι αμυνόμενοι μπόρεσαν να καταστρέψουν ολοσχερώς τις τούρκο-γερμανικές στρατιωτικές δυνάμεις.

ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Η Πέτρα ήταν ισχυρή και οι βασιλείς της ένδοξοι. Όπως και στην Αίγυπτο, τους θεοποιούσαν. Οι Ναβαταίοι λάτρευαν τους Άραβες θεούς και θεές των χρόνων πριν από το Ισλάμ, καθώς και λίγους από τους θεοποιημένους βασιλιάδες τους. Ένας από αυτούς, ο Obodas Α', που βασίλευσε από το 96-85 π.Χ., θεοποιήθηκε μετά το θάνατό του.
Η μεγαλοπρέπεια των νεκρικών ναών δεν τιμούσε μόνο τους ενταφιασμένους βασιλείς, αλλά κατά κάποιον ακαθόριστο τρόπο, και τη βασιλική εξουσία του Δημιουργού. Ο άνθρωπος, καθώς περιπλανιέται, ψηλαφεί αναζητώντας την αλήθεια. Ο Θεός που είναι Πνεύμα, του φαίνεται απρόσιτος. Θέλει να τον βλέπει, να τον αγγίζει. Στήνει πέτρες, τις σμιλεύει, τις λατρεύει, φτιάχνει με αυτές ιερούς τόπους, ναούς και μέσα σε όλα αυτά προσπαθεί να δει τον Θεό. Έτσι, στη Μέση Ανατολή, μερικές ειδικές πέτρες τις θεωρούσαν κατοικίες θεών. Απένεμαν στις πέτρες αυτές δύναμη προστατευτική ή και αποκαλυπτική. Τέτοια λατρευτικά αντικείμενα είχαν και οι Ναβαταίοι, όπως και οι άλλοι Άραβες. Ήταν τα «βαιτύλια».
Στην Πέτρα, σε απόσταση μιας ώρας πορείας από την πόλη, δυο τέτοιοι λίθοι είναι αφιερωμένοι στις κύριες θεότητες της χώρας: στον Dushara, αντίστοιχο του Βάκχου, και στην Allat, αντίστοιχη της Αφροδίτης. Ο Dushara ήταν ο κύριος αρσενικός θεός, που συνοδευόταν από τη θηλυκή τριάδα του: την Al Uzzá, την Allat[5] και τη Manāt. Πολλά αγάλματα λαξεμένα στο βράχο απεικονίζουν αυτούς τους θεούς και τις θεές. Πέρα στο βουνό, σε 200 μέτρα ψηλότερα από την πόλη, οι Ναβαταίοι πρόσφεραν τις θυσίες τους. Μετά την τελετουργία έτρωγαν το ζώο επί τόπου σε συμπόσιο.
Ο Χριστιανισμό μεταδόθηκε στην Πέτρα τον 4ο αιώνα μ.Χ., σχεδόν 500 χρόνια μετά την καθιέρωση της Πέτρας σαν εμπορικό κέντρο. Ο Μ. Αθανάσιος (296-373) αναφέρει έναν επίσκοπο της Πέτρας (Anhioch. 10) ονόματι Αστέριος. Τουλάχιστον ένας από τους τάφους χρησιμοποιήθηκε σαν εκκλησία. Μια επιγραφή με κόκκινο χρώμα αναφέρει τα εγκαίνια του ναού «την εποχή του αγιότατου επίσκοπου Ιάσωνος» (447). Μετά την ισλαμική κατάκτηση του 629–632, ο Χριστιανισμός στην Πέτρα, όπως και στο μεγαλύτερο μέρος της Αραβίας, έδωσε τη θέση του στο Ισλάμ.
Σύμφωνα με μια αραβική παράδοση, η Πέτρα ήταν το μέρος όπου ο Μωυσής χτύπησε ένα βράχο με το ραβδί του και βγήκε νερό, και όπου ο αδελφός του Μωυσή, ο Ααρών, θάφτηκε, στο Όρος Ωρ, γνωστό σήμερα ως Jabal Haroun ή «Όρος του Ααρών». Ένα ιερό της αδελφής του Μωυσή, της Μίριαμ, που βρίσκεται στην κορυφή του βουνού το έδειχνα ακόμα στους προσκυνητές την εποχή του Ιερώνυμου, τον 4ο αιώνα, αλλά από τότε η θέση του δεν έχει βρεθεί.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Αλλά η λαμπρή πολιτεία της Πέτρας, το καύχημα των Χορραίων, των Εδωμιτών και των Ναβαταίων, δεν επέζησε. Τα καραβάνια την παρακάμπτουν. Το εμπόριό της έσβησε και η πόλη ξαναγύρισε στη σιωπή της λησμονιάς και στη σκόνη των αιώνων. Ξεχασμένη για αιώνες, ανακαλύφθηκε το 1812, από τον Ελβετό εξερευνητή Johann Ludwig Burckhardt. Και τώρα η Πέτρα μας διηγείται την ιστορία της, αλλά και τις φοβερές επεμβάσεις του Θεού, που επαληθεύουν τον προφητικό λόγο. Τα υπολείμματά της πιστοποιούν το κύρος της Βιβλικής προφητείας.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Είναι ένα αρχείο αλληλογραφίας πάνω σε πήλινες πλάκες, ως επί το πλείστον διπλωματική, μεταξύ της Αιγυπτιακής διοίκησης και των αντιπροσώπων της στη Χαναάν και στην Αμουρρού, στη διάρκεια του Νέου Βασιλείου.
[2] Ονομασία την αρχαιότητα της ΒΔ Αραβίας, περίπου στην επικράτεια της σημερινής Ιορδανίας, που ονομάστηκε έτσι από την πρωτεύουσα του βασιλείου των Ναβαταίων, Πέτρα.
[3] Η τελευταία Περσική αυτοκρατορία πριν από το Ισλάμ.
[4] Σημαντική πόλη της κεντρικής Συρίας που βρίσκεται σε μια όαση 215 χλμ ΒΑ της Δαμασκού.
[5] Ήταν μια προ-ισλαμική αραβική θεά, που ήταν μια από τις τρεις κύριες θεές της Μέκκα. Αναφέρεται στο Κοράνιο (Σούρα 53:19), που δείχνει ότι οι πριν από το Ισλάμ Άραβες τη θεωρούσαν σαν μια από τις κόρες του Allah, μαζί με τη Manāt και την Al Uzzá.

Ένα καράβι πάνω στο βουνό

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η Βίβλος μιλάει για τον Νώε και τη Κιβωτό κι αναφέρεται στον Κατακλυσμό, σαν ένα πραγματικό ιστορικό γεγονός. Σύμφωνα με τη Γένεση, ο Νώε ήταν ένας δίκαιος άνθρωπος, που πήρε εντολή από τον Θεό να κατασκευάσει ένα μεγάλο σκάφος που να αντέξει την οικογένειά του και πολλά είδη ζώων, καθώς θα ερχόταν ένας τεράστιος κατακλυσμός για να εξαγνίσει τον κόσμο, ο οποίος είχε διαφθαρεί:
«Και ο ΚΥΡΙΟΣ είδε ότι η κακία του ανθρώπου πληθυνόταν επάνω στη γη, και όλοι οι σκοποί των διαλογισμών της καρδιάς του ήταν μόνον κακία όλες τις ημέρες» (Γένεση 6:5). Ο Θεός είπε στον Νώε να βάλλει μέσα στην κιβωτό επτά ζευγάρια από καθένα από τα «καθαρά» ζώα, δηλαδή από αυτά που επιτρεπόταν να φάει, και ένα ζευγάρι από τα μη καθαρά: «Και ο ΚΥΡΙΟΣ είπε στον Νώε: Μπες μέσα στην κιβωτό εσύ και ολόκληρη η οικογένειά σου, επειδή σε είδα δίκαιο μπροστά μου σ’ αυτή τη γενεά... Επειδή μετά από επτά ακόμα ημέρες εγώ φέρνω βροχή επάνω στη γη 40 ημέρες και 40 νύχτες, και θα εξαλείψω από το πρόσωπο της γης κάθε τι που υπάρχει, το οποίο δημιούργησα... Και ύστερα από επτά ημέρες, τα νερά του κατακλυσμού έπεσαν επάνω στη γη» (Γένεση 7:1-2,4,10). Αν και η Βίβλος λέει ότι έβρεχε 40 ημέρες και 40 νύχτες, αναφέρει επίσης ότι «τα νερά δυνάμωναν επάνω στη γη για 150 ημέρες». Η Γένεση δεν λέει ότι η Κιβωτός κάθισε επάνω «στο βουνό Αραράτ», αλλά «στα βουνά του Αραράτ» και ότι πέρασαν μήνες πριν ο Νώε και η οικογένειά του (η γυναίκα του, οι τρεις γιοι του και οι γυναίκες των γιων του) μπορέσουν να βγουν από την Κιβωτό και να αρχίσουν να γεμίζουν ξανά τη γη.

Η ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ

Η αφήγηση του Κατακλυσμού και της Κιβωτού του Νώε απλώθηκε με τον Χριστιανισμό σε όλο τον κόσμο. Έγινε η πιο γνωστή αφήγηση για τον Κατακλυσμό, αλλά δεν είναι η μοναδική. Για τη μεγάλη εκείνη καταστροφή υπάρχουν διάφορες αφηγήσεις και σε άλλους λαούς. Για παράδειγμα, οι Έλληνες μίλησαν για την καταστροφή από τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα. Πριν ακόμα φτάσει ο Κολόμβος στην Αμερική, οι ιθαγενείς της αμερικανικής ηπείρου διηγούνται για ένα μεγάλο κατακλυσμό. Ένα γεγονός που από γενιά σε γενιά μεταδίδεται από στόμα σε στόμα. Πολλές παρόμοιες διηγήσεις με άφθονα μυθικά στοιχεία συναντάμε και στους ιθαγενείς στην Αυστραλία, στην Ινδία, στην Πολυνησία, στο Θιβέτ, στο Κασμίρ, καθώς και στη Λιθουανία. Η μια γενιά μεταδίδει στην άλλη ακόμα μέχρι σήμερα την πληροφορία ότι έχει λάβει χώρα ένας κατακλυσμός. Είναι άραγε όλα αυτά μόνο παραμύθια, μόνο μύθοι, είναι άραγε όλα φανταστικά; Το συμπέρασμα είναι πολύ φυσικό: Με βάση τις διηγήσεις αυτές, που είναι μεταγενέστερες, είναι πολύ πιθανό να αντικατοπτρίζουν την ίδια παγκόσμια καταστροφή. Το τρομερό αυτό γεγονός πρέπει να έχει λάβει χώρα σε μια εποχή κατά την οποία σκεπτόμενα όντα πειραματίστηκαν αυτό το γεγονός, επέζησαν και την είδηση αυτή τη μετέδωσαν στους απογόνους τους.
Η Γεωλογία προσπάθησε να δώσει απάντηση στο ζήτημα αυτό. Όλες όμως οι προσπάθειές της κατέληξαν σε θεωρίες και υποθέσεις. Αυτό όμως που δεν πέτυχε μέχρι σήμερα η Γεωλογία ούτε καμία άλλη επιστήμη (να μας δώσει δηλαδή αναμφισβήτητη και πραγματική απόδειξη για το γεγονός του Κατακλυσμού), μας το έδωσε, ως ένα βαθμό, η Αρχαιολογία:

1) ΟΙ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΙΒΩΤΟΥ

Η Αρχαιολογία μας βοήθησε να καθορίσουμε τις διαστάσεις της Κιβωτού. Ο Μωυσής γράφει ότι η Κιβωτός είχε μήκος «τριακόσιους πήχεις», πλάτος «πενήντα πήχεις» και ύψος «τριάντα πήχεις» (Γεν. 6:15). Σήμερα γνωρίζουμε, από ορισμένες αρχαιολογικές ανακαλύψεις, ότι ο πήχης στα χρόνια των βασιλείων του Ισραήλ και του Ιούδα (900 - 600 π.Χ.) είχε μήκος περίπου 18 ίντσες, δηλαδή 45,72 εκατοστά. Κατά τον 19ο αιώνα οι αρχαιολόγοι ερεύνησαν μια σήραγγα στην Ιερουσαλήμ, που είχε κατασκευασθεί την εποχή του βασιλιά Εζεκία (περί το 700 π.Χ.). Μια αρχαία επιγραφή στην είσοδο της σήραγγας αναφέρει ότι αυτή έχει μήκος 1.200 πήχεις. Η μέτρηση της σήραγγας από τους αρχαιολόγους απέδειξε ότι είχε μήκος 1800 πόδια (548,64 μέτρα). (Σύμφωνα με άλλη μαρτυρία η σήραγγα έχει μήκος 525 μέτρα, οπότε ο εβραϊκός πήχης ισούται με 43,75 εκατοστά). Έτσι μάθαμε ότι ο πήχης ήταν περίπου 18 ίντσες ή 45,72 εκατοστά. Ο Αιγυπτιολόγος Petrie υπολόγισε ότι ένας πήχης είναι ίσος με 22,5 ίντσες ή 57,15 εκατοστά, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι υπάρχουν διάφορα είδη πήχεων, από τους οποίους ο μεγαλύτερος έχει μήκος πάνω από 18 ίντσες, δηλαδή πάνω από 57,15 εκατοστά.
Αν υπολογίσουμε τις διαστάσεις της Κιβωτού με βάση το μήκος ενός πήχυ (45,72 εκατοστά), διαπιστώνουμε ότι το σκάφος εκείνο ήταν μάλλον ένα τετράγωνο τριώροφο κατασκεύασμα, με συνολική χωρητικότητα 1.400.000 κυβικών ποδιών (ή 39.644 κυβικών μέτρων). Έτσι υπήρχε αρκετός χώρος στους τρεις ορόφους της Κιβωτού για τον πατριάρχη Νώε, την οικογένειά του, τα ζώα και τις αποθήκες των τροφίμων.

Για να σχηματίσουμε μια ιδέα της χωρητικότητας της Κιβωτού, αναφέρουμε τους υπολογισμούς ειδικών, που λένε: Αν λάβουμε ως μέσον όρο του μεγέθους των ζώων, που μπήκαν στην Κιβωτό, το πρόβατο (ασφαλώς υπήρχαν πολύ μεγαλύτερα ζώα από αυτό, αλλά και πολύ μικρότερα), τότε διαπιστώνουμε ότι η Κιβωτός μπορούσε να περιλάβει τα είδη των ζώων, που είχαν μπει σ’ αυτήν για να σωθούν. Κατά τους υπολογισμούς, υπάρχουν σήμερα λιγότερα από 18.000 είδη μαστοφόρων, πτηνών, ερπετών και αμφιβίων στον κόσμο μας. Αν λοιπόν λογαριάσουμε ότι σ’ ένα σύγχρονο μεγάλο φορτηγό αυτοκίνητο, συνήθους τύπου υπεραστικών μεταφορών, αφού γίνουν τα ανάλογα ράφια, μπορούν να χωρέσουν 240 πρόβατα, τότε 150 τέτοια οχήματα θα ήσαν αρκετά να μεταφέρουν 36.000 ζώα του μεγέθους ενός προβάτου. Αλλά η χωρητικότητα των 150 μεγάλων φορτηγών αυτοκινήτων, συνήθους τύπου υπεραστικών μεταφορών, καλύπτει μόνον το 1/3 της Κιβωτού του Νώε! Συνεπώς υπήρχε μεγάλη ευρυχωρία, πολύς χώρος και για τα 1.000.000 περίπου είδη των εντόμων, για τις τροφές άλλων ζώων, που σήμερα δεν υπάρχουν πλέον και για τη διαμονή του Νώε και της οικογένειάς του.
Ώστε χάρις στα μέτρα, που η αρχαιολογική έρευνα μας βοήθησε να προσδιορίσουμε, μαθαίνουμε ότι η Κιβωτός, που είχε κατασκευάσει ο Νώε, δεν ήταν εξωπραγματικό σκάφος. Ήταν ένα τεράστιο, αλλά σταθερό υπερωκεάνιο, μια μεγάλη τριώροφη μαούνα κατασκευασμένη ειδικά και με σπάνια τέχνη για την εποχή της (η κατασκευή της οφειλόταν στην καθοδήγηση του Νώε από τον Θεό). Αν υπολογίσουμε ότι το μισό σκάφος βυθιζόταν μέσα στο νερό, τότε το εκτόπισμα της Κιβωτού θα ήταν περίπου 20.000 τόνοι. Και το θαυμαστό σε όλη αυτή την κατασκευή, ήταν ότι μπορούσε να επιπλέει στη θάλασσα των γλυκών νερών του μεγάλου εκείνου Κατακλυσμού. Επειδή σκοπός της Κιβωτού δεν ήταν να ταξιδεύει και να ποντοπορεί στον ανοικτό ωκεανό, αλλά απλώς να επιπλέει στα γλυκά νερά, για να σώσει τους επιβάτες της από τον πνιγμό. Και επιπλέον να χωράει άνετα και για τόσες πολλές μέρες τον Νώε με την οικογένειά του και όλα τα είδη των ζώων, των πτηνών και των ερπετών με τις τροφές τους.

2) Η ΔΙΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΙΝΗ
Η Αρχαιολογία μάς βοήθησε επίσης να βεβαιωθούμε ότι η διήγηση της Βίβλου, σχετικά με τον Κατακλυσμό, είναι πέρα ως πέρα αληθινή.

Διάφορες διηγήσεις σχετικές με τη Δημιουργία και τον Κατακλυσμό μάς είναι γνωστές, χάρις στην Αρχαιολογία, από τους αρχαίους Σουμέριους, Βαβυλώνιους και Ασσύριους. Όλες όμως αυτές οι διηγήσεις είναι πολύ διαφορετικές από τις αντίστοιχες της Βίβλου. Τούτο είναι φανερό σχετικά με την ιστορία του Κατακλυσμού. Μια από αυτές τις ιστορίες μάς την διηγείται το περίφημο έπος του Γιλγαμές, που είναι γραμμένο σε μια από τις 12 πήλινες πλάκες, που βρέθηκαν (μαζί με άλλες 20.000) στα ερείπια της βασιλικής βιβλιοθήκης της Νινευή, κατά τις ανασκαφές του 1850-1854. Το έπος είναι γραμμένο στην Ακκαδική, τη γλώσσα της αυλής και της διπλωματίας των χρόνων του Ασσύριου βασιλιά Ασσουρμπανιπάλ (668-626 ή 668-633 π.Χ.). Φαίνεται όμως (όπως έχουν αποδείξει άλλα αρχαιολογικά ευρήματα), ότι το έπος είχε γραφεί «χίλια χρόνια νωρίτερα». Ώστε η πρώτη μορφή του έπους του Γιλγαμές οφείλεται στους αρχαίους Σουμέριους, γεγονός που μας οδηγεί αμέσως στην εποχή του Αβραάμ, δηλαδή γύρω στο 2000 π.Χ. Το βαβυλωνιακό αυτό κείμενο ήταν απρόσιτο μέχρι το 1900. Οι αρχαιολόγοι κατόρθωσαν να το διαβάσουν μόλις λίγο πριν το 1900.

Από την ανάγνωση του κατακλυσμού, που διηγείται το έπος του Γιλγαμές, που γράφεται στην ενδέκατη πλάκα (ή στο ενδέκατο άσμα) της βιβλιοθήκης της Νινευή (χρονολογείται περί το 650 π.Χ.), διαπιστώνουμε ορισμένα σημεία, που φανερώνουν ομοιότητα με την ιστορία του Κατακλυσμού της Βίβλου: α) Οι θεοί, με παρακίνηση του θεού Βαλ, αποφασίζουν να καταστρέψουν τους ανθρώπους της πόλης Σουρουπάκ, που βρισκόταν κοντά στον Ευφράτη ποταμό, β) Ένας άνθρωπος, ο Ουτ Ναπιστίμ, ειδοποιείται για την απόφαση αυτή των θεών από τον θεό Έα, του οποίου ήταν πιστός λάτρης, γ) Ο Έα του δίνει διαταγή να κατασκευάσει ένα πλοίο, στο οποίο να καταφύγει με την οικογένειά του, τους συγγενείς του, ορισμένους ναυτικούς και ζώα απ’ όλα τα είδη, δ) Ένας κατακλυσμός επτά ημερών καταστρέφει τους ανθρώπους καλύπτοντας τη γη με στρώμα λάσπης, ε) Το πλοίο προσαράζει τελικά στο βουνό Νιζίρ (πιθανώς ανατολικά της Νινευή). Ο Ουτ Ναπιστίμ πληροφορείται ότι τα νερά υποχώρησαν, αφού έστειλε από το πλοίο του ένα περιστέρι, ένα χελιδόνι και ένα κοράκι, η) Ο Ουτ Ναπιστίμ προσφέρει μετά την έξοδό του από την κιβωτό θυσία στους θεούς, οι οποίοι την αποδέχονται και θ) Ο θεός Ενλίλ ευλογεί τον Ουτ Ναπιστίμ και τη γυναίκα του.
Παρά τις ομοιότητες αυτές, της ιστορίας του κατακλυσμού των Βαβυλωνίων με τη διήγηση της Βίβλου, υπάρχουν και διαφορές, που υπογραμμίζουν το μεγαλείο και την αξιοπιστία της ιστορίας του Κατακλυσμού του Νώε, όπως την βρίσκουμε στη Γένεση. Έτσι π.χ.: α) Στον Βαβυλωνιακό κατακλυσμό στέλλονται περιστέρι, χελιδόνι και κοράκι από τον Νώε, κατά τη διήγηση της Γένεσης, στέλλονται κοράκι και περιστέρι, β) Ο Βαβυλωνιακός κατακλυσμός διαρκεί δεκατέσσερις ημέρες, ενώ της Βίβλου ένα χρόνο και δέκα ημέρες (μέχρις ότου στέγνωσε η γη από τα νερά του Κατακλυσμού), γ) Το πλοίο του Ουτ Ναπιστίμ έχει απίθανες διαστάσεις και τελείως μυθικές: το σχήμα του ήταν ένας τέλειος κύβος (140Χ140Χ140 πήχεις), που το καθιστούσε ανίκανο να επιπλεύσει, δ) Το πολυθεϊστικό και μυθικό στοιχείο της υπερβολής είναι ολοφάνερα: Στον Βαβυλωνιακό κατακλυσμό ο ουρανός είναι πυκνοκατοικημένος από θεότητες με εντελώς ανθρώπινα χαρακτηριστικά, θεότητες που γελούν, κλαίνε, παίζουν με τη δυστυχία των ανθρώπων ένα παιχνίδι σκληρό και πένθιμο, ερίζουν μεταξύ τους, φοβούνται και σκύβουν ταπεινά σαν σκυλιά. Ενώ η ιστορία του Κατακλυσμού της Βίβλου έχει έντονο μονοθεϊστικό χαρακτήρα και δεν περιέχει κανένα μυθικό στοιχείο, αλλά είναι απλή, με έκδηλο το στοιχείο της θείας μεγαλοπρέπειας.
Όμως τόσο οι διαφορές, όσο και οι ομοιότητες, φανερώνουν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι υπάρχει εσωτερική σχέση μεταξύ της διήγησης της Βίβλου και του κατακλυσμού, που αναφέρεται στο έπος του Γιλγαμές. Τούτο μας οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι τόσο η ιστορία της Γένεσης περί Κατακλυσμού του Νώε, όσο και ο μύθος του έπους του εθνικού ήρωα των Βαβυλωνίων Γιλγαμές, προέρχονται από πανάρχαια κοινή παράδοση. Η κοινή αυτή παράδοση, που εξιστορεί αληθινό γεγονός και προέρχεται από την περιοχή της Χαλδαίας, δηλαδή από τη χώρα του Αβραάμ, διατηρήθηκε αγνή, ανόθευτη και καθαρή στη Γένεση, ενώ στη Βαβυλωνιακή διήγηση έχει αναμειχθεί και παραμορφωθεί από άφθονα μυθικά και εντυπωσιακά στοιχεία. Εξάλλου, οι ειδικοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι η Γένεση δε δανείζεται ούτε αντιγράφει το έπος του Γιλγαμές ούτε βέβαια και αυτό αντιγράφει τη Γένεση.
Ύστερα από αυτά μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι οι Ισραηλίτες παρέλαβαν την ιστορία του Κατακλυσμού από τους πρώτους εκείνους ανθρώπους (μέσω του πατριάρχη Αβραάμ), που, όπως είναι επιστημονικά εξακριβωμένο, κατοικούσαν στην περιοχή της Βαβυλώνας. Αυτή την ιστορία την κατέγραψε ο Μωυσής, στα κεφάλαια 6 - 8 του βιβλίου της Γένεσης.
Αυτήν όμως τη βεβαίωση την οφείλουμε και στην Αρχαιολογία χάρις στις πλάκες της Νινευή, τις όποιες η σκαπάνη της, μας τις έφερε στο φως. Και παρά τις περιγραφές του έπους του Γιλγαμές, το βουνό Νιζίρ, όπου άραξε το πλοίο του Ουτ Ναπιστίμ, δεν τράβηξε ποτέ το ενδιαφέρον των ερευνητών. Οι τελευταίοι έψαχναν πάντα (και εξακολουθούν να ψάχνουν) την Κιβωτό του Νώε στο Αραράτ.

3) ΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΣΤΡΩΜΑ
Η Αρχαιολογία όμως μας πρόσφερε και άλλα στοιχεία, που βεβαιώνουν το γεγονός του Κατακλυσμού του Νώε:

Τον Μάρτιο του 1929 ο Άγγλος αρχαιολόγος Σερ Τσαρλς - Λέοναρντ Γούλλεϋ ανακοίνωσε ότι, κατά τη διάρκεια των ανασκαφών του στην πόλη Ουρ των Χαλδαίων, βρήκε ένα πηλώδες στρώμα λάσπης από άργιλο, πάχους 8 ποδιών (240 εκατοστά). Ήταν φανερό, ότι το παχύ αυτό στρώμα λάσπης σχηματίστηκε από μεγάλη πλημύρα. Κάτω από το στρώμα αυτό βρήκε υπολείμματα ανθρώπινων εγκαταστάσεων, καθώς και πρωτόγονα εργαλεία κατασκευασμένα από πυρόλιθο. Τα δοχεία ήσαν προφανώς κατασκευασμένα με το χέρι. Όλα, δηλαδή, προέρχονταν από τη λίθινη εποχή. Ό Γούλλεϋ ανακοίνωσε στον κόσμο την ανακάλυψή του από τη Μεσοποταμία με τηλεγράφημα, που έλεγε: «Βρήκαμε τα ίχνη του Κατακλυσμού». Ή είδηση εκείνη δημοσιεύθηκε αμέσως στις πρώτες στήλες του τύπου της Αμερικής και της Αγγλίας. Ας σημειωθεί ότι οι ανασκαφές του Γούλλεϋ αφορούσαν τελείως άλλα πράγματα και εντελώς συμπτωματικά τον οδήγησαν στην καταπληκτική εκείνη ανακάλυψη.
Για να μη μείνει καμιά αμφιβολία, ο Γούλλεϋ έσκαψε και πάλι στην ιδία περιοχή, όπου βρήκε, στο ίδιο πάλι βάθος, παρόμοιο στρώμα λάσπης. Σχεδόν ταυτόχρονα ο καθηγητής Λάνγκτον ανακοίνωσε όμοια ανακάλυψη στην πόλη Κις, που βρίσκεται σε απόσταση πάνω από 100 μίλια στα βόρεια της Ουρ. «Κατά την άποψη του Γούλλεϋ, η πλημμύρα κατάπιε μια περιοχή μήκους 630 και πλάτους 160 χλμ., ΒΔ του Περσικού κόλπου. Αν κοιτάξει κανείς τον χάρτη, βλέπει ότι έγινε αυτό, που σήμερα θα λέγαμε (τοπικό συμβάν), αλλά που για τους κατοίκους των χαμηλών εκείνων παραποτάμιων πεδιάδων ήταν τότε η καταστροφή ολοκλήρου του κόσμου τους».
Ίχνη μεγάλων πλημμυρών έχουν ευρεθεί και σε άλλες περιοχές της Μεσοποταμίας, όπως π.χ. «στην Ερέχ και τη Σουρουπάκ. Τα στρώματα διαφέρουν σε πάχος και σε χρόνο και καμιά από αυτές τις πλημμύρες δεν μπορεί να ταυτισθεί με τον κατακλυσμό τού Νώε. Αλλά τόσο η αρχαία φιλολογία (όπως π.χ. το έπος του Γιλγαμές), όσο κι αυτά τα στρώματα λάσπης μάς οδηγούν στο γεγονός ενός μεγάλου κατακλυσμού, αν και η έκτασή του και ο χρόνος, που έλαβε χώρα, είναι αβέβαια». Επειδή ακριβώς τα διάφορα στρώματα των κατακλυσμών των Ούρ, Κίς, Έρέχ, Σουρουπάκ κλπ. διαφέρουν χρονολογικά, γι’ αυτό και η διήγηση του έπους του Γιλγαμές θεωρείται ως ισχυρότερο αποδεικτικό στοιχείο για τον Κατακλυσμό του Νώε, από τα στρώματα λάσπης των διαφόρων κατακλυσμών ή πλημμυρών της περιοχής της Μεσοποταμίας.

Βεβαίως δεν έχουν ακόμη φωτιστεί από τη Γεωλογία και τις άλλες επιστήμες όλες οι πτυχές του προβλήματος του Κατακλυσμού. Το κατά πόσο π.χ. ο Κατακλυσμός του Νώε ήταν παγκόσμιος (κάλυψε όλη την υδρόγειο σφαίρα) ή ήταν τοπικός (κάλυψε μόνο τον τότε γνωστό κόσμο, τη Μεσοποταμία και τη γύρω περιοχή) είναι ακόμη ένα πρόβλημα, που δεν έχει λυθεί με βεβαιότητα. Κάθε μία από τις δύο αυτές απόψεις έχει αρκετά επιχειρήματα, για να υποστηρίξει τις θέσεις της. Αλλά το θέμα τούτο δεν άφορα την Αρχαιολογία, γι’ αυτό και δεν το εξετάζουμε εδώ. Άλλωστε, πέραν του ότι η μορφολογία της επιφάνειας της γης ήταν στα χρόνια εκείνα (περί το 5000-4000 π.Χ.) πολύ διαφορετική από ό,τι είναι σήμερα.
Παρ’ όλες όμως τις δυσκολίες για τη λύση του αινίγματος «Κατακλυσμός», πρέπει να υπογραμμίσουμε, ότι η «εργασία του Γούλλεϋ και των συνεργατών του απέφερε ένα πολύ σημαντικό αποτέλεσμα, ακόμη και για τους ειδικούς επιστήμονες: Μια μεγάλη πλημμύρα, που θυμίζει τον Κατακλυσμό της Βίβλου και που συχνά απορρίπτεται από τους σκεπτικιστές σαν παραμύθι ή παράδοση, όχι μόνον συνέβη, άλλα είναι ένα γεγονός μιας ιστορικά χειροπιαστής εποχής». Χάρη στις ανασκαφές του Γούλλεϋ «στη βάση του αρχαίου πύργου των σκαλιών των Σουμερίων, στην Ουρ του κάτω Ευφράτη, μπορούσε κανείς με μια ανεμόσκαλα να κατεβεί μέσα σ’ ένα στενό πηγάδι και να δει με τα μάτια του και να αγγίξει με τα χέρια του τα κατάλοιπα μιας τρομακτικής πλημμύρας, σαν στρώμα λάσπης πάχους τριών μέτρων. Και από την ηλικία των στρωμάτων των ανθρωπίνων εγκαταστάσεων, πάνω στα όποια μπορεί κανείς να διαβάσει το χρόνο σαν σε ημερολόγιο, είναι δυνατόν επίσης να καθορισθεί πότε έγινε η μεγάλη πλημμύρα. Συνέβη το έτος 4000 π.Χ.

ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΑΡΑΡΑΤ

Το Αραράτ είναι ένα βουνό με σχήμα κώνου και δημιουργήθηκε από ηφαιστειακή έκρηξη. Το ύψος του είναι 5.700 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Από ύψος 4.500 μέτρα μέχρι την κορυφή του, το Αραράτ είναι μόνιμα σκεπασμένο από πάγους. Αν κάποιο σκάφος προσάραζε χαμηλότερα από αυτό το στρώμα του πάγου, θα σάπιζε και θα χανόταν χωρίς να αφήσει ίχνη. Αν όμως το σκάφος προσάραζε στην κορυφή του όρους μετά τον Κατακλυσμό, θα σκεπαζόταν από τεράστιο στρώμα πάγου και θα γινόταν απρόσιτο στον άνθρωπο. Η θεία Πρόνοια φρόντισε, ώστε η Κιβωτός του Νώε να αράξει σε ύψος 5.000 μέτρων, όπου οι όγκοι του πάγου γλιστρούν κάτω από την κορυφή και όπου το στρώμα του πάγου, που σκεπάζει την περιοχή, είναι σημαντικά λεπτότερο. Σε περιόδους που χαρακτηρίζονται από χαμηλές θερμοκρασίες, η Κιβωτός σκεπάζεται με πάγο και χιόνι και έτσι δεν φαίνεται. Σε περιόδους όμως με υψηλότερες θερμοκρασίες, κατά την εποχή του θέρους, ένα τμήμα της Κιβωτού ξεσκεπάζεται και είναι ορατό, αυτό όμως είναι σπάνιο γεγονός.
Φαίνεται ότι στους πρόποδες του βουνού Αραράτ υπάρχουν αρχαίες επιγραφές των Σουμερίων και Βαβυλωνίων, επάνω σε βράχους, καθώς και επιγραφές σε τάφους, που δεν έχουν ακόμα εκτιμηθεί αρκετά επιστημονικά. Τα γραπτά αυτά μιλάνε για μια μεγάλη καταστροφή από Κατακλυσμό, έτσι μπορεί να εξηγηθεί και το πλοίο που βρίσκεται εκεί πάνω. Έχουν γίνει, όμως, και άλλες ανακαλύψεις: Γεωλόγοι που είχαν προσανατολιστεί προς τις Βιβλικές αφηγήσεις, ανακάλυψαν πόλεις που ήταν πριν από τον Κατακλυσμό και που μετά τον Κατακλυσμό είχαν καταχωθεί.

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ
Για πολλά χρόνια, οι επιστήμονες ασχολήθηκαν με το ερώτημα: «Τι απέγινε η Κιβωτός του Νώε, που η Βίβλος περιγράφει;» (Γένεση 8:4). Αυτές τις αναζητήσεις, που αρχίζουν από πολύ παλιά, θα προσπαθήσουμε να συνοψίσουμε.[1]

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ
Η πρώτη πληροφορία, που αφορά στην έρευνα για την Κιβωτό του Νώε, προέρχεται από τον ειδωλολάτρη (Χαλδαίο) ιερέα Βερόζα (Βerose ή Berosus), το 475 π.Χ. Ο ιερέας αυτός διηγείται ότι πολλοί σύγχρονοί του και προγενέστεροί του, αφού σκαρφάλωσαν στην κορυφή του Αραράτ, είδαν την Κιβωτό του Νώε και πήραν μαζί τους κομμάτια της Κιβωτού ως ιερά λείψανα. Στα χριστιανικά χρόνια ο Νικόλαος της Δαμασκού μαρτυρεί επίσης τα ίδια. Ο Εβραίος ιστορικός Φλάβιος Ιώσηπος στο βιβλίο του (Ιουδαϊκή Αρχαιολογία) γράφει ότι πολλοί είχαν φέρει κομμάτια της Κιβωτού από το Αραράτ. Τα ίδια μαρτυρεί κατά το 180 μ.Χ. και ο Θεόφιλος Αντιοχείας. Το 1800 ένας Αμερικανός, ο Κλαύδιος Ριτς (Claudios Rich), δημοσίευσε την έκθεση του Αγά- Χουσεΐν, που ισχυρίσθηκε ότι είχε φθάσει στην κορυφή του Αραράτ και είχε δει εκεί τα λείψανα της Κιβωτού.

ΔΕΚΑΤΟΣ ΕΝΝΑΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ

Επιστημονικές αποστολές στο Αραράτ αρχίζουν το 1829, δηλαδή κατά την εποχή της αποστολής του Φρειδερίκου Ρarrot, καθηγητού στο Πανεπιστήμιο Dorpat. Δυο από τις αποστολές του απέτυχαν να φθάσουν στην κορυφή, αλλά στην τρίτη προσπάθειά του το κατόρθωσε. Φθάνοντας διαπίστωσε ότι είχε επισημάνει την πλευρά της Κιβωτού, ωστόσο δεν μπόρεσε να ελέγξει το εύρημά του.

Τον 19ο αιώνα, αρκετά χρόνια πριν ο αρχαιολόγος βάλει τη σκαπάνη του για πρώτη φορά στο χώμα της Μεσοποταμίας, ξεκίνησαν διάφορες αποστολές για το Αραράτ. Αφορμή σ’ αυτό έδωσε μια αφήγηση ενός τσοπάνη. Στους πρόποδες του βουνού Αραράτ βρίσκεται ένα μικρό χωριό Αρμενίων, το Μπαϊζίτ, του οποίου οι κάτοικοι διηγούνται εδώ και μερικές γενιές την παράξενη αφήγηση ενός τσοπάνη, ο οποίος ισχυριζόταν ότι επάνω στο Αραράτ είχε δει ένα ξύλινο πλοίο. Μια έκθεση κάποιας τούρκικης αποστολής, από το έτος 1833 βεβαίωνε την αφήγηση του τσοπάνη. Στην έκθεση αυτή γίνεται λόγος για τον σκελετό ενός ξύλινου πλοίου, ο οποίος την καλοκαιρινή εποχή προεξέχει από τον νότιο παγετώνα.
Το 1840 ένας δημοσιογράφος από την Κωνσταντινούπολη ανακοίνωσε την ανακάλυψη της Κιβωτού του Νώε. Τούρκικη αποστολή, ειδική για τη μελέτη των χιονοστιβάδων του όρους Αραράτ, ανακάλυψε ένα γιγάντιο ξύλινο σκελετό, σχεδόν ολόμαυρο, που προεξείχε από τους πάγους. Όταν η αποστολή ρώτησε τους κατοίκους συνοικισμών, που γειτονεύουν με το Αραράτ, οι τελευταίοι απάντησαν ότι γνώριζαν την ύπαρξη τέτοιου σκελετού, αλλά δεν τολμούσαν να τον πλησιάσουν, επειδή είχαν δει ένα άγριο πνεύμα στο παράθυρο, που βρισκόταν στο επάνω μέρος του σκελετού. Η τούρκικη αποστολή, παρ’ όλες τις υπερβολικές δυσκολίες, πέτυχε να πλησιάσει την Κιβωτό και να διαπιστώσει ότι διατηρείτο σε καλή κατάσταση και μονάχα τα πλευρά της είχαν υποστεί βλάβη. Ένα μέλος της ομάδας διηγήθηκε ότι οι πλευρές (της Κιβωτού) ήταν κατασκευασμένες από το ξύλο, που αναφέρεται στην Αγία Γραφή, που, όπως είναι γνωστό, προέρχεται από δέντρα, που φύονται στην κοιλάδα του ποταμού Ευφράτη. Μπαίνοντας στην Κιβωτό, τα μέλη της αποστολής κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το σκάφος είχε κατασκευαστεί για τη μεταφορά ζώων, αφού το εσωτερικό του ήταν χωρισμένο σε διαμερίσματα ύψους 15 ποδιών (4,5 μέτρα). Οι Τούρκοι κατόρθωσαν να μπουν σε τρία μονάχα τέτοια διαμερίσματα, γιατί τα άλλα ήταν γεμάτα πάγο. Το μήκος της Κιβωτού ήταν 300 Κude (τούρκικο μέτρο μήκους).
Το 1893, ο αρχιδιάκονος της Νεστοριανής Εκκλησίας (στην Ιερουσαλήμ και στη Βαβυλώνα), Δρ Νουρή (Νοurri), ανακοίνωσε επίσημα ότι είδε την Κιβωτό και ότι μονάχα η πλώρη και η πρύμνη της ήταν ευπρόσιτες, ενώ το κεντρικό τμήμα ήταν καλυμμένο από πάγους. Η Κιβωτός ήταν κατασκευασμένη από βαριά δοκάρια, με σκοτεινό κοκκινωπό - καστανό χρώμα. Ο Νουρή, αφού την μέτρησε, βρήκε ότι οι διαστάσεις της συνέπιπταν ακριβώς με τις διαστάσεις, που μας δίνει η Αγία Γραφή. Ύστερα από αυτό συστήθηκε μια Εταιρεία για να χρηματοδοτήσει τη δεύτερη αποστολή του Δρ Νουρή, με τον όρο ότι η Κιβωτός θα μεταφερόταν για να εκτεθεί στην Παγκόσμια Έκθεση του Σικάγου. Τα σχέδια όμως αυτά απέτυχαν, επειδή η κυβέρνηση της Τουρκίας αρνήθηκε να επιτρέψει την έξοδο της Κιβωτού από τη χώρα.

ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ

Στην εποχή του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, τον Αύγουστο του 1916, ένας Ρώσος πιλότος, ο Βλαδίμηρος Ροσκοβίτσκυ (Roskovitsky), σε μια αναγνωριστική πτήση του, βρέθηκε πάνω από τη οροσειρά του Αραράτ και ειδικότερα προς το ΒΑ τμήμα της σκεπασμένης με χιόνια κορυφής, που βρίσκεται στην τουρκική περιοχή και απέχει 20 μίλια από τα ρωσικά σύνορα και σε ύψος 4.666 μέτρα παρατήρησε μια παγωμένη λίμνη. Στην άκρη της λίμνης αυτής διακρινόταν ο σκελετός ενός αντικειμένου που έμοιαζε με μεγάλο πλοίο. Ένα τμήμα του πλοίου αυτού ήταν βυθισμένο στους πάγους, οι πλευρές του όμως ήσαν εκτεθειμένες έξω από τους πάγους, ένα δε κομμάτι από αυτές είχε τρύπες. Διακρινόταν ακόμα το ένα από τα δυο μισά κομμάτια μιας διπλής πόρτας. Και αναρωτήθηκαν: «Πώς μπορούσε ένα πλοίο να φτάσει πάνω στο βουνό;». Το Αραράτ φτάνει μέχρι 5.165 μέτρα ύψος. Είναι σκεπασμένο από χιόνια 9-10 μήνες το χρόνο. Με τον τρόπο αυτόν διατηρήθηκε ο ξύλινος σκελετός του πλοίου, σαν κονσερβοποιημένος.
Όταν ο Ροσκοβίτσκυ πληροφόρησε τους προϊσταμένους του για την ανακάλυψη αυτή, οι τελευταίοι ζήτησαν ακριβή επιβεβαίωση γι’ αυτήν. Ύστερα από μερικές πτήσεις πάνω από το βουνό πείσθηκαν για την παρουσία του πιο πάνω αντικειμένου και έστειλαν μια έκθεση στη Μόσχα και στην Πετρούπολη. Ο αυτοκράτορας Νικόλαος Β' έδωσε διαταγή να σταλεί αποστολή. Η αποστολή αυτή έκανε καταμετρήσεις, φωτογράφισε την Κιβωτό και έκοψε δείγματα, όλα δε αυτά στάλθηκαν στην Πετρούπολη. Δυστυχώς, ολόκληρη η συνάθροιση των πολύτιμων αυτών ντοκουμέντων προφανώς καταστράφηκε κατά τη Ρωσική (κομμουνιστική) Επανάσταση.
Η υπόθεση Ροσκοβίτσκυ ήρθε στην επιφάνεια κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο διευθυντής των Σοβιετικών μυστικών υπηρεσιών Γιάσπερ Μάσκελιν (Jasper Maskelyn) ανακοίνωσε ότι ένας από τους άντρες του πέταξε πάνω από το Αραράτ από περιέργεια, για να δει αν υπήρχε οποιαδήποτε αλήθεια στους ισχυρισμούς τού Ροσκοβίτσκυ. Ο Σοβιετικός πιλότος σημείωσε επίσης μια κατασκευή, της οποίας ένα τμήμα ήταν βυθισμένο σε παγωμένη λίμνη. Ωστόσο τίποτε από αυτά δεν εμπόδισε τους Σοβιετικούς επιστήμονες από το να χαρακτηρίσουν την ιστορία της Κιβωτού του Νώε σαν μύθο, που δεν έχει καμιά σχέση με την επιστήμη.
Πληροφορίες έχουμε και από τον Αμερικανό ιστορικό και ιεραπόστολο Δρ Ααρών Σμιθ, ειδικό στο θέμα του Κατακλυσμού. Ο επιστήμονας αυτός, σε μακροχρόνια εργασία, συγκέντρωσε μια ολοκληρωμένη ιστορία της βιβλιογραφίας για την Κιβωτό του Νώε (1951).
Στο βιβλίο του Βέρνερ Κέλλερ, ο συγγραφέας αναφέρει τις απόπειρες που έγιναν για την εύρεση της Κιβωτού από τον Γκρήνσμπορο, ειδικό στο θέμα Κατακλυσμός και τον Γάλλο εξερευνητή Ζαν ντε Ρικέ (Jean de Riquer), που σκαρφάλωσε στην ηφαιστειώδη κορυφή το 1952. Δυστυχώς όμως και αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν.

Ο ΦΕΡΝΑΝ ΝΑΒΑΡΡΑ

Στην αναζήτηση για το φημισμένο πλοίο της ανθρωπότητας, ο Γάλλος αλπινιστής Φερνάν Ναβαρρά (Fernant Navarra), μαζί με τον 11χρονο γιο του Ραφαήλ, πέτυχε στις 6 Ιουλίου 1955, κατά τρόπο εκπληκτικό να ανέβει στην κορυφή του βουνού Αραράτ. Ανακάλυψε αυτό, που πιστεύει ότι είναι η Κιβωτός του Νώε, φέρνοντας μαζί του κομμάτια ξύλου από τον σκελετό και έστρεψε προς την ανακάλυψή του αυτή το ενδιαφέρον όλου του κόσμου. Η ηλικία του ξύλου ανέρχεται σε μερικές χιλιάδες χρόνια, αλλά αν πράγματι πρόκειται για ένα σημάδι της Βιβλικής Κιβωτού, φυσικά, κανείς δεν μπορεί να πει. Ο Ναβαρρά χρειάστηκε 17 χρόνια να ετοιμαστεί γι’ αυτή την αποστολή. Το γεγονός ότι το όρος Αραράτ βρίσκεται στα σύνορα τριών χωρών - του Ιράν, της Τουρκίας και της Σοβιετικής Ένωσης - και το γεγονός ότι έχει υπογραφεί συμφωνία, που απαγορεύει σε οποιονδήποτε την ανάβαση στο Αραράτ, του δημιούργησε μεγάλες δυσκολίες. Ο Ναβαρρά έφερε σε πέρας τρεις από τις αποστολές του μυστικά, περνώντας από την επικίνδυνη ζώνη τη νύκτα. Η τρίτη, επιτυχημένη, αποστολή πραγματοποιήθηκε ως έξης: Ο Ναβαρρά φτάνοντας στην κορυφή της σκεπασμένης με πάγους περιοχής κατά τη νύκτα, σύμφωνα με τις οδηγίες του Αρμένιου φίλου του, έστησε εκεί μια σκηνή για διανυκτέρευση, με σκοπό να συνεχίσει το πρωί την πορεία του, ώστε να σκαρφαλώσει στους απρόσιτους βράχους, που ήταν τελείως σκεπασμένοι με πάγο.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας ξέσπασε άγρια καταιγίδα, συνοδευομένη από πυκνή παγωμένη πάχνη και οι Ναβαρρά και Ραφαήλ σχεδόν πάγωσαν, γιατί είχαν καλυφθεί από βαρύ στρώμα χιονιού σε θερμοκρασία 30 βαθμών υπό το μηδέν. Το πρωί, με τη βοήθεια του Θεού, όπως διηγήθηκε ο Ναβαρρά, ξεκίνησε για τον τόπο, που είχε επισημάνει από μακριά σε μια από τις πρώτες του αποστολές. Όμως δεν ήταν ό κατάλληλος καιρός και το κάθε τι ήταν καλυμμένο με πάγο και χιόνια. Παρ’ όλα αυτά, πέτυχε να εντοπίσει και να ανακαλύψει την απαγορευμένη περιοχή και με μεγάλη δυσκολία και κίνδυνο έκοψε μέσα από τον πάγο ένα κομμάτι δοκαριού από τις πλευρές του σκάφους, μήκους ενός μέτρου και πάχους οκτώ εκατοστών. Δεν υπήρχαν σανίδες πελεκημένες στο σημείο αυτό. Κατά την επιστροφή του, ο Ναβαρρά πυροβολήθηκε και συνελήφθη από τη φρουρά των συνόρων, τελικά όμως αφέθηκε ελεύθερος με όλες τις φωτογραφίες του και το κομμάτι του ξύλου. Τέτοιες ήσαν οι συνθήκες, οι σχετικές με την αποστολή αυτή. Σε εργαστήρια στο Κάιρο και στη Μαδρίτη αναλύσεις του κομματιού του ξύλου με ραδιενέργεια καθόρισαν ότι η ηλικία του ήταν 5.000 χρόνια. Το βιβλίο του Ναβαρρά, που εκδόθηκε στα Γαλλικά, είναι εικονογραφημένο με φωτογραφίες που δείχνουν το κόψιμο του δοκαριού από τις πλευρές (της Κιβωτού) και της περιοχής όπου βρίσκεται η Κιβωτός κάτω από τους πάγους, όπως επίσης και φωτογραφίες των αποτελεσμάτων του εργαστηρίου, σκίτσων, σχεδίων κλπ.

DOGUBAYAZIT

Ένα αντικείμενο σε σχήμα σκάφους, που θεωρείται από πολλούς ως τα απολιθωμένα απομεινάρια της Κιβωτού, βρίσκεται στο Dogubayazit, στην Τουρκία. Για πρώτη φορά φωτογραφήθηκε το 1959 από Τούρκο πιλότο της πολεμικής αεροπορίας, σε μια αποστολή χαρτογράφησης του ΝΑΤΟ. Ο Τούρκος λοχαγός Llhan Durupina, μετά από εξέταση των φωτογραφιών, εντόπισε το παράξενο σχήμα που έμοιαζε με πλοίο και βρισκόταν στα σύνορα Τουρκίας - Ιράν σε ύψος 6300 πόδια. Για να μη βγάλει βιαστικά συμπεράσματα, έστειλε τις φωτογραφίες στον ειδικό Dr. Brandenburger από το Οχάιο των ΗΠΑ. Κέρδισε την παγκόσμια προσοχή, όταν η φωτογραφία του δημοσιεύτηκε το 1960 στο περιοδικό Life. Μετά τη δημοσίευση, ο Durupina πήγε και έκανε μερικές ανασκαφές αλλά δεν βρήκε τίποτα, έτσι τα ΜΜΕ ξέχασαν την ιστορία.

Το 1977 ο Ron Wyatt πήγε στο σημείο και ζήτησε άδεια για να εξετάσει το εύρημα καλύτερα. Η άδεια έγινε δεκτή και ο ίδιος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πράγματι αυτή είναι η κιβωτός του Νώε, παραθέτοντας τα παρακάτω στοιχεία:
Το συνολικό μήκος του ευρήματος είναι 515 πόδια ή 300 αιγυπτιακές πήχεις ακριβώς. Το μέσο πλάτος είναι 50 πήχεις. Αυτά είναι τα μεγέθη που αναφέρονται στη Βίβλο.
Τα αποτελέσματα από το Γεω-ραντάρ δείχνουν ότι υπήρχε πράγματι ξύλο εκεί, πριν μετατραπεί σε πετρώματα με την πάροδο του χρόνου.
Από τα αντικείμενα που ανασύρθηκαν, το σημαντικότερο είναι ένα κομμάτι κονταριού που ήταν κολλημένο με οργανική κόλα, καθώς και μια ένωση ξύλων που γινόταν με περίεργο τρόπο εκείνα τα χρόνια: Τοποθετούσαν το ένα ξύλο μέσα στο άλλο και τα ένωναν με ένα κομμάτι μετάλλου που αποτελείτο από σίδηρο (8.38%), αλουμίνιο (8.35%) και τιτάνιο (1.59%).
Επίσης βρέθηκαν μεγάλες πέτρες με τρύπες λαξευμένες, όχι με φυσικό τρόπο, κάτι που μας δείχνει ότι χρησιμοποίησαν την τεχνική εκείνου του καιρού για να ισορροπούν το βάρος στα πλοία που συχνά βρισκόταν είτε στο μπροστινό μέρος του πλοίου είτε στο πίσω.
Χριστιανικές εκστρατευτικές ομάδες πιστεύουν ότι στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να πρόκειται για την Βιβλική Κιβωτό. Από το άλλο μέρος, μη χριστιανικές εξερευνητικές αποστολές έχουν πράγματι μαγευτεί από το ασυνήθιστο αντικείμενο που ζητείται να βρεθεί, που όμως αρνούνται κατηγορηματικά να δηλώσουν ότι εδώ πρόκειται για τον σκελετό της Κιβωτού του Νώε.
Ο άνθρωπος όμως δεν έπαυσε ποτέ να αναζητά την Κιβωτό του Νώε. Έτσι τον Αύγουστο του 1982, ανακοινώθηκε ότι αναχώρησε για την Τουρκία ενδεκαμελής αμερικανική αποστολή με σκοπό την αναζήτηση της Κιβωτού του Νώε. Στην επιστημονική αυτή ομάδα, της οποίας τα έξοδα υπολογίζονταν ότι επρόκειτο να ξεπεράσουν τις 60.000 δολάρια, έλαβε μέρος και ένας παλιός Αμερικανός αστροναύτης, ο Τζαίημς Έρουϊν, που το 1971 είχε πατήσει στη Σελήνη κατά τη διάρκεια της διαστημικής αποστολής «Απόλλων 17». Σε συνέντευξή του ο Έρουϊν είπε, ότι οι παρατηρήσεις προηγουμένων εξερευνητικών αποστολών δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία για την ύπαρξη κάποιου μυστηριώδους πλοίου σε κορυφή του όρους Αραράτ. Ο Αμερικανός αστροναύτης πρόσθεσε ότι πιστεύει ότι το πλοίο αυτό είναι η Κιβωτός του Νώε.

Η ΑΝΩΜΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΑΡΑΤ

Ένας άλλος «κυνηγός της κιβωτού» είναι ο Edward Crawford, πρώην στρατιωτικός που ανήκει στην Πρεσβυτεριανή Εκκλησία στην περιοχή του Σηάτλ. Ο Crawford ανέβηκε πολλές φορές στο Αραράτ και το 1990, είπε ότι ανακάλυψε ένα μεγάλο ορθογώνιο κατασκεύασμα θαμμένο στον πάγο, σε υψόμετρο 14.765 ποδιών.
«Δεν έχω καμία απολύτως αμφιβολία, ούτε και οι Τούρκοι», είπε στο WND. «Αυτά δεν συμβαίνουν στη φύση», είπε. «Αν νομίζετε ότι κάποιος πήγε μέχρι εκεί για να το χτίσει, τότε χρειάζεται να γίνει ένα μεγαλύτερο θαύμα από τον ίδιο τον Κατακλυσμό του Νώε».
Από το «κατασκεύασμα του Crawford» στο όρος Αραράτ δεν απέχει πολύ κάτι το οποίο έγινε πρωτοσέλιδο τον Μάρτη του 2006 με την κυκλοφορία μιας νέας, υψηλής ανάλυσης ψηφιακής εικόνας που έγινε γνωστή ως η «ανωμαλία του Αραράτ». Επρόκειτο για μια δορυφορική φωτογραφία της ΒΔ κορυφής του Αραράτ, που οι ΗΠΑ είχαν στην κατοχή τους, και στην οποία, σύμφωνα με τον Αμερικανό αναλυτή Porcher Taylor, αποτυπώνονταν πιθανά απομεινάρια της Κιβωτού! Πολλοί θεωρούν ότι αυτή είναι η Κιβωτός του Νώε, που ήδη βρίσκεται σε ένα βουνό δίπλα στο Αραράτ.
Συνολικά υπάρχουν 80.000 έργα, σε 72 γλώσσες, γύρω από τον Κατακλυσμό, από τα οποία τα 70.000 βιβλία αναφέρουν τις διάφορες αφηγήσεις των λαών για τον Κατακλυσμό.

Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ
Τον Μάιο του 2011, μια ομάδα Κινέζων και Τούρκων Ευαγγελικών εξερευνητών ισχυρίστηκαν ότι κατά πάσα πιθανότητα ανακάλυψε την Κιβωτό του Νώε σε βουνό της Τουρκίας, σε υψόμετρο 4.000 μέτρων. Η ομάδα ανέφερε ότι βρήκε ξύλινα κομμάτια από μια κατασκευή, στο όρος Αραράτ της ανατολικής Τουρκίας, σε υψόμετρο 13.000 ποδιών, και με βάση τις εξετάσεις με τη μέθοδο χρονολόγησης του άνθρακα, τα κομμάτια αυτά υπολογίζει ότι είναι 4.800 ετών παλιά, δηλαδή είναι σχεδόν από την ίδια εποχή με αυτή που αναφέρεται ότι φτιάχτηκε η Κιβωτός του Νώε.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις και το φωτογραφικό υλικό, το οποίο δημοσίευσε η Daily Mail, οι ερευνητές βρήκαν επτά ξύλινα μέρη θαμμένα κάτω από το χιόνι, καθώς και ηφαιστειακά συντρίμμια κοντά στη κορυφή του βουνού. Η κατασκευή ήταν χωρισμένη σε πολλά ξύλινα διαμερίσματα, κάποια από τα οποία είχαν ξύλινα δοκάρια, και πιστεύεται ότι θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για τη φιλοξενία ζώων, οι τοίχοι της ήταν κυρτοί και η επιφάνεια τους ομαλή. Σε βίντεο που παρουσίασαν οι ερευνητές στους δημοσιογράφους φαίνονται ξεκάθαρα πόρτες, σκάλες, καρφιά. Πρόκειται για ποιότητα ξύλου από κυπαρίσσι, γεγονός που ταιριάζει με τις περιγραφές από τα αρχαία κείμενα. Είναι σίγουροι πως κανείς άλλος δεν είχε καταφέρει να εντοπίσει εδώ και αιώνες τα απομεινάρια, εξαιτίας της εξαιρετικά δύσβατης περιοχής! Η περιοχή του Αραράτ είναι μια από τις πιο απρόσιτες σε ολόκληρο τον κόσμο, λόγω ενός περίεργου συνδυασμού υψομέτρου, κακοκαιρίας, απόκρημνων κορυφών και επικίνδυνων ρευμάτων αέρα.
«Δεν λέμε ότι είναι 100% σίγουρο ότι πρόκειται για την κιβωτό του Νώε, αλλά πιστεύουμε ότι κατά 99,9% είναι πράγματι αυτή», δήλωσε ο Yeung Wing-Cheung, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ από το Χονγκ Κονγκ, και μέλος της 15μελούς ομάδας «Noah's Ark Ministries International», στο Agence France -Presse. «Όλα δείχνουν ότι πρόκειται για τη κατασκευή που φιλοξένησε μέσα της όλα τα είδη των ζώων, διασφαλίζοντας τη σωτηρία τους. Μιλάμε για την πιο σημαντική ανακάλυψη του αιώνα που διανύουμε», δήλωσε στα ΜΜΕ ο Υeung Wing Cheung.
Στη συνέντευξη τύπου που παραχωρήθηκε, ένα άλλο μέλος της αποστολής, ο Panda Lee, είπε χαρακτηριστικά: «Είδαμε τη ξύλινη κατασκευή που αναφέρεται στην Ιερή Βίβλο! Αποτελούνταν από σανίδες, όπου η κάθε μια ήταν περίπου 8 ίντσες. Διέκρινα τους τόρμους (δόντι από ξύλο), απόδειξη ότι κάποτε είχαν χρησιμοποιηθεί μεταλλικά καρφιά. Κατόπιν περπατήσαμε περίπου 100 μέτρα. Σπασμένα ξύλα απλώνονταν στο παγωμένο τοπίο».
Με την υποστήριξη Τούρκων αξιωματούχων της κυβέρνησης και εμπειρογνώμονες της ομάδας τους, ο εκπρόσωπος της NAMI, Man-fai Yuen είπε: «Η ομάδα έρευνας και εγώ προσωπικά μπήκα σε μια ξύλινη κατασκευή ψηλά στο βουνό. Η κατασκευή είναι κατατετμημένη σε διαφορετικούς χώρους. Πιστεύουμε ότι το ξύλινο κατασκεύασμα που μπήκαμε είναι το ίδιο κατασκεύασμα που καταγράφεται σε ιστορικές αναφορές και το ίδιο αρχαίο μεγάλο σκάφος που υποδεικνύεται από τους ντόπιους».
«Η ομάδα έχει κάνει την μεγαλύτερη ανακάλυψη στην ιστορία», δήλωσε ο Oktay Belli, καθηγητής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης. «Αυτό το εύρημα είναι πολύ σημαντικό και το μεγαλύτερο μέχρι τώρα».
Η ομάδα των αρχαιολόγων απέκλεισε το ενδεχόμενο να πρόκειται για τα απομεινάρια ενός ανθρώπινου καταυλισμού, με την αιτιολογία ότι δεν έχουν βρεθεί ποτέ ίχνη ανθρώπινης παρουσίας σε υψόμετρο πάνω από τα 11.500 πόδια (3.500 μέτρα).
Μέλη της ομάδας είπαν ότι μερικά από τα βράχια που μοιάζουν με ξύλα και εξετάστηκαν αποδείχθηκε ότι ήταν απολιθωμένο ξύλο.
Οι τοπικές αρχές θα ζητήσουν από την τουρκική κυβέρνηση στην Άγκυρα να υποβάλλει αίτημα να χαρακτηριστεί η τοποθεσία Παγκόσμια Κληρονομιά της UNESCO και να προστατευτεί, ενώ θέλουν να διεξαχθεί μία μεγάλη αρχαιολογική ανασκαφή.
Από την πρώτη στιγμή ωστόσο, Βρετανοί ερευνητές διατήρησαν τις επιφυλάξεις τους για την γνησιότητα της κιβωτού. «Δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιοι υποστηρίζουν ότι βρήκαν την Κιβωτό!», λένε και πιέζουν για την παρουσίαση περισσοτέρων επιχειρημάτων και αδιάσειστων στοιχείων που θα πιστοποιούν τα λεγόμενα τους.
«Κατά διαστήματα, υπάρχουν ανακοινώσεις, σχεδόν πάντα από ενθουσιώδεις χωρίς όμως πραγματικό υπόβαθρο στην αρχαιολογία, σχετικά με την ανακάλυψη της κιβωτού του Νώε κάπου στην Τουρκία», λέει ο Δρ Aren Μ. Maeir, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Bar Ilan του Ισραήλ και διευθυντής του Tell es-Safi/Gath Archaeological Project. Και προσθέτει: «Όπως και με άλλες ανακαλύψεις που αφορούν την βιβλική αρχαιολογία που προέρχονται από μη επαγγελματίες αρχαιολόγους οι ανακοινώσεις είναι αρκετά ύποπτες, δεδομένου ότι το σύνολο των πληροφοριών δεν δημοσιεύονται ποτέ στα πραγματικά επιστημονικά περιοδικά, καθώς και όλα όσα μπορεί να δει κανείς είναι ανακοινώσεις στα ΜΜΕ και σε ιστότοπους».

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Παρ’ όλες τις προσπάθειες που έγιναν ως σήμερα και γίνονται, υπάρχουν ορισμένοι που αμφισβητούν την ύπαρξη της Κιβωτού. Αν όμως λάβουμε υπόψη το συνεχές ενδιαφέρον του ανθρώπου για την ανακάλυψή της (που εκδηλώνεται ακόμη κι από ειδωλολάτρες, από τον 5ο αιώνα π.Χ. μέχρι και σήμερα), δεν αποκλείεται να βρεθούν ίχνη της Κιβωτού.
Μέχρι στιγμής, εμείς αρκούμαστε σε όσα μας αναφέρει το κείμενο της Βίβλου.
Ας το συγκρίνουμε για άλλη μια φορά: Ο Ιησούς Χριστός επιβεβαιώνει τα γεγονότα του Κατακλυσμού της Γένεσης (Ματθαίος 24:37-39). Και μάλιστα προειδοποιεί για την ερχόμενη Κρίση του Θεού. Επειδή η Κρίση αυτή δεν έλαβε χώρα ακόμα, οι άνθρωποι δε σοβαρεύονται με τις προειδοποιήσεις αυτές του Θεού. Διαβάζουμε στη Β' Πέτρου: «Στις έσχατες ημέρες θα έρθουν χλευαστές που θα περπατούν σύμφωνα με τις δικές τους επιθυμίες και λέγοντας: Πού είναι η υπόσχεση της παρουσίας του;» (3:3-4). Και προστίθεται η προειδοποίηση: «Θα έρθει όμως η ημέρα του Κυρίου σαν κλέφτης μέσα στη νύχτα, κατά την οποία οι ουρανοί θα παρέλθουν με ορμητικό συριστικό ήχο και τα στοιχεία, καθώς θα καίγονται, θα διαλυθούν και η γη και τα έργα που βρίσκονται σ’ αυτή θα κατακαούν» (3:10).

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ:
[1] Τις πληροφορίες αυτές τις πήραμε από το βιβλίο του Βέρνερ Κέλλερ, με τίτλο «Και η Βίβλος έχει παρ’ όλα αυτά δίκαιο» (ανήκει στα best sellers με τεράστια κυκλοφορία) και από άρθρο του Περιοδικού Ορθόδοξος Ζωή (1982) με τίτλο «Η έρευνα για την Κιβωτό του Νώε».

Μια εναλλακτική πρόταση για το Αραράτ

Ένα βασικό επιχείρημα όσων υποστηρίζουν ότι ο Κατακλυσμός του Νώε ήταν παγκόσμιος, είναι το χωρίο στη Γένεση 8:4, όπου αναφέρεται ότι η Κιβωτός του Νώε κατά τον έβδομο μήνα, από την ημέρα που άρχισε ο Κατακλυσμός, «κάθισε (προσάραξε ομαλά) επάνω στα όρη Αραράτ», που ως γνωστόν έχουν μεγάλο υψόμετρο. Υπάρχουν πολλές γνώμες γύρω από το αν το Αραράτ είναι το ίδιο με το βουνό, που βρίσκεται στην ανατολική Τουρκία, εκεί όπου συναντιόνται τρεις χώρες: η Ρωσία, το Ιράν και η Τουρκία.
Υπάρχει η γνώμη ότι η Γένεση, στην πραγματικότητα, δεν εννοεί αυτή την οροσειρά, αλλά μια άλλη μικρότερη, στην άκρη της Μεσοποταμίας. Το λάθος βρίσκεται στους μεταφραστές και στους ερμηνευτές και όχι στη Βίβλο.
Η περιοχή του Αραράτ είναι μια από τις πιο απρόσιτες σε ολόκληρο τον κόσμο λόγω ενός περίεργου συνδυασμού υψομέτρου, κακοκαιρίας, απόκρημνων κορυφών και επικίνδυνων ρευμάτων αέρα. Οι κορυφές και του Μεγάλου και του Μικρού Αραράτ βρίσκονται στην ανατολική άκρη της Τουρκίας κοντά στο τριεθνές σημείο με Περσία και Αρμενία, ενώ πλαγιές βρίσκονται και στις άλλες χώρες.

Στους πρόποδες των δυο βουνών, το Ντόγου (Ανατολικό) Μπαγιαζίτ είναι η τελευταία Τουρκική πόλη στο δρόμο που ενώνει την Άγκυρα, τη Σεβάστεια και το Ερζερούμ, με την Ταυρίδα (Ταμπρίζ), το Κατζβίν και την Τεχεράνη στην Περσία (και οι έξι πόλεις υπήρξαν πρωτεύουσες κρατών). Το Ντόγου Μπαγιαζίτ βρίσκεται σε 2.000 μ. υψόμετρο. Μέχρι και η κρατική ασφάλεια είναι εκεί πονοκέφαλος για τους ιθύνοντες, αφού για αρκετούς μήνες κάθε χρόνο η θερμοκρασία πέφτει κάτω από -10 C. Το χιόνι και ο πάγος αποτελούν το μόνιμο πλαίσιο και η ίδια η συγκοινωνία διακόπτεται από τις χιονοθύελλες, ενώ πολλοί οδηγοί φορτηγών ή επιβατικών οχημάτων πεθαίνουν αποκλεισμένοι! Ακόμη πιο ψηλά, στα 4.000 ή στα 5.000 μ. επικρατούν πολικές συνθήκες και το χιόνι διατηρείται 12 μήνες τον χρόνο.
Σε τέτοιες συνθήκες είναι αστείο να περιμένουμε το ξύλο να διατηρηθεί σε μια κατασκευή που κυμαίνεται μεταξύ 4.300 ετών (ασσυρο-βαβυλωνιακές παραδόσεις περί Κατακλυσμού) και 5.000 ετών (κατά προσέγγιση, σύμφωνα με τη Βιβλική αφήγηση). Καμία λογική υπόθεση, ιστορική, αρχαιολογική, χημική ή φυσικο-πειραματική, δεν επιτρέπει ένα τέτοιο όνειρο. Είναι βέβαιο ότι είτε στο Άγρι Νταγ («όρος της θλίψης», στα τουρκικά το Αραράτ), είτε στο Τζουντί Νταγ (που είναι το πραγματικό όρος της Κιβωτού) δεν πρόκειται να βρεθεί ξύλινη κατασκευή που να άντεξε την υγρασία τόσων χιλιάδων χειμώνων! Η Ανατολία δεν είναι Αίγυπτος ή Σουδάν, με τη ξηρασία της ερήμου και την ανομβρία.
Ωστόσο, το βουνό, όπου προσάραξε η Κιβωτός του Νώε δεν είναι το Αραράτ! Τι εννοούμε; Δεν ερχόμαστε σε αντίθεση με το Βιβλικό κείμενο, αλλά με την ταύτιση του Αραράτ με το συγκεκριμένο βουνό της συγκεκριμένης τοπογραφικής αναφοράς. Αυτό το βουνό δεν λεγόταν πάντοτε έτσι και η ταύτιση είναι υστερογενής και λανθασμένη.
Καμιά παράδοση πριν τον 4ο-8ο αιώνα, δεν τοποθετεί εκεί το Βιβλικό βουνό, ενώ πολλές παράλληλες, αλλά και σύγχρονες το αρνούνται.
Αυτή η παλιά αρμενική παράδοση είχε ατονήσει και ήταν ο Γαλλορωσσικός ανταγωνισμός για τον προσεταιρισμό των Αρμενίων, κατά της Περσικής Σαφεβιδικής Αυτοκρατορίας και του Οθωμανικού Χαλιφάτου, που την έφερε στο Δυτικό προσκήνιο και συνέβαλε στη διάδοση και επικράτησή της ανάμεσα στους χριστιανικούς πληθυσμούς της Ευρώπης, της Αμερικής και της Αυστραλίας. Έτσι διαδόθηκε αυτή η λανθασμένη ταύτιση. Καμία, όμως, από τις παραδόσεις (ιουδαϊκές, συριακές, ασσυριακές, χαλδαϊκές, μουσουλμανικές, ασσυριακές, βαβυλωνιακές) δεν τοποθετούσαν εκεί το Αραράτ.
Ο ασσυρο-βαβυλωνιακός μύθος του Ατρά Χασίς («χάλκινου σοφού», ή «υπέρσοφου») αφορά ακριβώς τον νικητή του Κατακλυσμού Ουτ Ναπιστίμ, («βρήκα τη ζωή μου», στα ασσυρο-βαβυλωνιακά), που κέρδισε, μόνος μεταξύ όλων των ανθρώπων, την αιώνια ζωή, διατηρώντας τον ιδεατό προκατακλυσμιαίο φυσικό περίγυρο στο νησί Τιλμούν, καθώς «Ατρά Χασίς» είναι ένα όνομα του Ουτ Ναπιστίμ. Πολλοί επιμένουν ότι υπάρχει ακόμη και γλωσσολογική συσχέτιση των δυο ονομάτων, Ουτ Ναπιστίμ και Νώε (Νόα, εβραϊκά).
Στο ασσυρο-βαβυλωνιακό έπος «Η κατάρα της Ακκάδ» έχουμε ιδιαίτερα μια ιστορική παρουσίαση των τραγικών γεγονότων μετά το τέλος της βασιλείας του Ναράμ Σιν της Ακκάδ. Αυτά τα γεγονότα, ο Ασσύριος βασιλιάς Ασσουρμπανιπάλ (γύρω στο 640 π.Χ.) τα χρονολογούσε 1636 χρόνια πρωτύτερα, δηλαδή στο 2276.
Όμως, πού είχε προσαράξει η Κιβωτός του Ουτ Ναπιστίμ; Σ’ ένα βουνό του οποίου την ιερότητα τιμούσαν συνεχώς οι Ασσύριοι, βόρεια της Νινευή (σήμερα Μοσούλη, στο βόρειο Ιράκ). Γνωρίζουμε συγκεκριμένα ότι ο Σεναχειρίμπ (παππούς του Ασσουρμπανιπάλ, 705 - 681), ανέβαινε κάθε χρόνο στην κορυφή του όρους και ιερουργούσε.
Οι μεν Ασσύριοι εξαφανίστηκαν με τις 10 φυλές του Ισραήλ στα βόρεια και στα δυτικά. Όμως ο μικρός τότε λαός των Ζικουρτού (περσικά Ασαγκαρτίγια, ελληνικά Καρδούχοι, λατινικά yrtii, αραβικά Ακράντ και στις σύγχρονες δυτικές γλώσσες γνωστοί ως Κούρδοι) παρέμεινε εκεί. Θέσπισαν μάλιστα ένα χρονολογικό σύστημα, που αρχίζει από την πτώση της σχεδόν άδειας από Ασσύριους Νινευή (612) και σύμφωνα με το οποίο, σήμερα ζούμε στο έτος 2609!
Οι Κούρδοι, λοιπόν, συνέχισαν, υπό οποιαδήποτε θρησκεία και πίστη κι αν υιοθέτησαν (ύστερο-βαβυλωνιακή ή ζωροαστρική, ιουδαϊκή ή μαζδεϊστική, νεστοριανή, χριστιανική και ισλαμική), την παράδοση του Σεναχειρίμπ, από τον οποίο ισχυρίζονται ότι κατάγονται όλοι τους! Επί χιλιετίες ανέβαιναν ιερουργικά στην κορυφή του βουνού, όπου ιερουργούσε ο παππούς του Ασσουρμπανιπάλ, ο Βιβλικός οικοδεσπότης του Ιωνά στη Νινευή.
Δεν ήταν μόνον οι ντόπιοι Κούρδοι, που ανεβαίνουν στο βουνό αυτό, ήταν και οι Ασσύριοι, οι Αρραμαίοι, οι Νεστοριανοί, οι Τούρκοι, οι Άραβες, οι Πέρσες, οι Ιουδαίοι και οι Έλληνες της ευρύτερης περιοχής (οι τελευταίοι μέχρι τις αρχές του αιώνα μας). Οι Κούρδοι συνέχιζαν την παράδοση αυτή μέχρι την τελευταία δεκαετία.

TΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΒΟΥΝΟ ΑΡΑΡΑΤ

Το Βιβλικό Αραράτ είναι το Τζεμπέλ Τζούντι (αραβικά) ή Τζουντί Νταγ (τουρκικά). Όποιον Μουσουλμάνο ρωτήσουμε, πού προσάραξε η «Κιβωτός του Νουχ» (όπως ονομάζεται στα αραβικά ο αποδεκτός ως Προφήτης του Ισλάμ), θα απαντήσει αμέσως, αναφέροντας το αραβικό όνομα του βουνού! Λόγω μάλιστα των σχετικών συνειρμών, το ίδιο όνομα χρησιμεύει και ως σύνηθες όνομα πλοίων στην ιστορία της μουσουλμανικής ναυσιπλοΐας.
Πού βρίσκεται λοιπόν το «Όρος των Ιουδαίων», όπως σημαίνει στα αραβικά και στα τουρκικά το όνομα του πραγματικού Αραράτ; Το Τζουντί Νταγ βρίσκεται στα ανατολικά της πόλης Τζίζρε, μερικά δεκάδες χιλιόμετρα, πριν ο Τίγρης μπει στο Ιράκ.
Όπως εύκολα μπορεί κάποιος να φανταστεί, ο χώρος αυτός πλημμύρησε επανειλημμένα από τουρκικά στρατεύματα, που καταδίωκαν Κούρδους αντάρτες. Το βουνό θεωρήθηκε ως κρησφύγετο ανταρτών και «ξυρίστηκε» από γης και από αέρος.
Όμως εδώ έχουμε κάτι εξαιρετικά σημαντικό: Αν και πασίγνωστο για τη σημαντικότητά του το Τζουντί Νταγ, ποτέ δεν επιχειρήθηκε εκεί αρχαιολογική ανασκαφή. Στα Οθωμανικά χρόνια αρκετοί πρωτοπόροι Ασσυριολόγοι βρήκαν οικτρό θάνατο από άγνωστες αιτίες ή χάθηκαν εντελώς, όταν προσπάθησαν επιτόπια έρευνα! Το βουνό πάντοτε θεωρήθηκε ως κέντρο «υπερφυσικών δυνάμεων», πηγή οραμάτων για προφήτες, τόπος ενοράσεων και προφητειών και πομπός θετικής ενέργειας, όσο ελάχιστα σημεία της γήινης επιφάνειας! Βεβήλωση ή καταστροφή του σημαίνει όλεθρο για όποιον το επιχειρήσει.

ΓΙΑΤΙ ΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ ΑΡΑΡΑΤ

Υπολείπεται να δούμε πώς και γιατί στη Βίβλο το βουνό αυτό ονομάστηκε Αραράτ. Η λέξη αυτή ουσιαστικά προέρχεται από το ασσυριακό όνομα Ουραρτού, που αποτελεί την ασσυριακή ονομασία για ένα μεγάλο κράτος που βρισκόταν ακριβώς στα βόρεια της Ασσυρίας. Στην αρχαιότητα, όλη ή περιοχή ονομαζόταν Ουραρτού (Αραράτ). Ουραρτού και Αραράτ είναι βασικά η ίδια λέξη, διαφορετικά φωνηεντισμένη γύρω από τη ρίζα «ρ-ρ-τ».
Το κράτος Ουραρτού αποτέλεσε έναν τρομερό αντίπαλο της Ασσυρίας, ιδιαίτερα στα μισά του 9ου π.Χ. αιώνα. Για την Ασσυρία, η μέθοδος της στρατιωτικής αντιμετώπισης του κινδύνου από το Ουραρτού δεν πέτυχε, αλλά θετικό αποτέλεσμα έφερε η μέθοδος της εκπολιτιστικής αντιμετώπισής του (ασσυριοποίησή του), που προώθησε η Σαμμού Ραμάτ (Σεμίραμις), στα τέλη του 9ου αιώνα.
Στο αποκορύφωμα της επέκτασης του Ουραρτού (στη σφηνοειδή γλώσσα του λέγεται Μπιάινας, από όπου πολλοί ετυμολογούν το αρχαίο όνομα της Αρμενίας), σύνορο με την Ασσυρία ήταν το Τζεμπέλ Τζούντι, μετά απ’ το οποίο άρχιζε το κράτος Ουραρτού - Αραράτ. Αυτός είναι και o κύριος λόγος της ονομασίας του όρους της Κιβωτού ως Αραράτ, στα Βιβλικά εβραϊκά.